Томас Джефферсон (ағылш. Thomas Jefferson; 13 сәуір 1743, , Вирджиния, Британ империясы — 4 шілде 1826, , Вирджиния, АҚШ) — америкалық ағартушы және мемлекеттік қайраткер, АҚШ тәуелсіздік декларациясы жобасының авторы , АҚШ-тың 3-ші президенті және вице-президенті. Мамандығы - адвокат.
Томас Джефферсон Thomas Jefferson | ||||
| ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
4 наурыз 1801 — 4 наурыз 1809 | ||||
Вице-президент | ||||
Ізашары | Джон Адамс | |||
Ізбасары | Джеймс Мэдисон | |||
| ||||
4 наурыз 1797 — 4 наурыз 1801 | ||||
Президент | Джон Адамс | |||
Ізашары | Джон Адамс | |||
Ізбасары | Аарон Бёрр | |||
Өмірбаяны | ||||
Дүниеге келуі | 13 сәуір 1743 , Вирджиния, Британ империясы | |||
Қайтыс болуы | 4 шілде 1826 (83 жас) , Вирджиния, АҚШ | |||
Әкесі | Питер Джефферсон | |||
Анасы | Джейн Рандольф Джефферсон | |||
Жұбайы | Марта Уэйльс Скелтон Джефферсон | |||
Балалары | , Джейн Рандольф, Мэри Уэйльс, Люси Элизабет (1780–1781), Люси Элизабет (1782–1785) | |||
Қолтаңбасы | ||||
Томас Джефферсон Ортаққорда | ||||
өңдеу |
Саяси мансабы
- 1769-1774 жылдары Вирджиния заң шығару жиналысының депутаты болған.
- 1775 жылы Солтүстік Америка отарларының Ұлыбританиядан бөлініп шығуы туралы шешім қабылдаған мүшелігіне сайланған.
- 1779-1781 жылдары Вирджиния губернаторы,
- 1785-1789 жылдары АҚШ-тың Франциядағы елшісі,
- 1790-1793 жылдары Джордж Уошингтонның Ӏ-үкіметінде мемлекеттік хатшы,
- 1796 жылы вице-президент, 1800-1808 жылдары АҚШ президенті болды. Ол «АҚШ тәуелсіздік декларациясының» жобасын жасау барысында "жоғарғы билік құдайдың билігімен дариды" деген көзқарасқа қарсы шығып, табиғи ілімін ұсынды. Отар мен метрополия тұрғындарының теңдігін, халықтық төңкеріс жасау құқын жақтады. табиғи құқық және қоғамды келісім тұрғысынан сынап, халық билігін негіздеді. Адамның табиғи құқықтарын мемлекет белгілеген заңдардан жоғары қойды. Үкімет тарапынан жеке адам құқықтарын бұзуға жол бермеу мақсатында мемлекеттік биліктің міндеттерін шектеуді талап етті. Ұсақ өндірушілердің мүддесін қорғап, демократиялық республикасын құруды аңсады. Джефферсон басқа саяси қайраткерлермен бірге АҚШ Конституциясын жазуға қатысып, адам құқықтары мен бостандықтарына қатысты 10 толықтыру ("Билль о правах") енгізді. Президент міндетін атқару барысында Джефферсон әртүрлі әлеуметтік топтар арасында келісім саясатын орнықтырып, реакциялық сипаттағы заңдардың күшін жойды; армияны, флотты, мемлекеттік аппаратты едәуір қысқартып, Луизиана штатын АҚШ-қа қосты.
- 1809 жылы президенттік мерзімі аяқталған соң саясатқа араласудан бас тартты.
- 1819 жылдан өмірінің соңына дейін өзі құрған басқарды.
Галерея
- Томас Джефферсонның портреті, Тадеуш Костюшко
- Томаса Джефферсонның портреті
- Джефферсонның Вашингтондағы мемориалы
- Жатқан жеріндегі Ескерткіш
- Томас Джефферсонның ескерткіші
- Ротонда
Дереккөздер
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Thomas Jefferson |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tomas Dzhefferson agylsh Thomas Jefferson 13 sәuir 1743 Virdzhiniya Britan imperiyasy 4 shilde 1826 Virdzhiniya AҚSh amerikalyk agartushy zhәne memlekettik kajratker AҚSh tәuelsizdik deklaraciyasy zhobasynyn avtory AҚSh tyn 3 shi prezidenti zhәne vice prezidenti Mamandygy advokat Tomas Dzhefferson Thomas JeffersonLauazymyTu AҚSh tyn 3 prezidenti Tu4 nauryz 1801 4 nauryz 1809Vice prezidentIzashary Dzhon AdamsIzbasary Dzhejms MedisonTu 2 shi AҚSh Vice Prezidenti Tu4 nauryz 1797 4 nauryz 1801Prezident Dzhon AdamsIzashary Dzhon AdamsIzbasary Aaron ByorrӨmirbayanyDүniege kelui 13 sәuir 1743 1743 04 13 Virdzhiniya Britan imperiyasyҚajtys boluy 4 shilde 1826 1826 07 04 83 zhas Virdzhiniya AҚShӘkesi Piter DzheffersonAnasy Dzhejn Randolf DzheffersonZhubajy Marta Uejls Skelton DzheffersonBalalary Dzhejn Randolf Meri Uejls Lyusi Elizabet 1780 1781 Lyusi Elizabet 1782 1785 ҚoltanbasyTomas Dzhefferson Ortakkordaondeu Sayasi mansaby1769 1774 zhyldary Virdzhiniya zan shygaru zhinalysynyn deputaty bolgan 1775 zhyly Soltүstik Amerika otarlarynyn Ұlybritaniyadan bolinip shyguy turaly sheshim kabyldagan mүsheligine sajlangan 1779 1781 zhyldary Virdzhiniya gubernatory 1785 1789 zhyldary AҚSh tyn Franciyadagy elshisi 1790 1793 zhyldary Dzhordzh Uoshingtonnyn Ӏ үkimetinde memlekettik hatshy 1796 zhyly vice prezident 1800 1808 zhyldary AҚSh prezidenti boldy Ol AҚSh tәuelsizdik deklaraciyasynyn zhobasyn zhasau barysynda zhogargy bilik kudajdyn biligimen daridy degen kozkaraska karsy shygyp tabigi ilimin usyndy Otar men metropoliya turgyndarynyn tendigin halyktyk tonkeris zhasau kukyn zhaktady tabigi kukyk zhәne kogamdy kelisim turgysynan synap halyk biligin negizdedi Adamnyn tabigi kukyktaryn memleket belgilegen zandardan zhogary kojdy Үkimet tarapynan zheke adam kukyktaryn buzuga zhol bermeu maksatynda memlekettik biliktin mindetterin shekteudi talap etti Ұsak ondirushilerdin mүddesin korgap demokratiyalyk respublikasyn kurudy ansady Dzhefferson baska sayasi kajratkerlermen birge AҚSh Konstituciyasyn zhazuga katysyp adam kukyktary men bostandyktaryna katysty 10 tolyktyru Bill o pravah engizdi Prezident mindetin atkaru barysynda Dzhefferson әrtүrli әleumettik toptar arasynda kelisim sayasatyn ornyktyryp reakciyalyk sipattagy zandardyn kүshin zhojdy armiyany flotty memlekettik apparatty edәuir kyskartyp Luiziana shtatyn AҚSh ka kosty 1809 zhyly prezidenttik merzimi ayaktalgan son sayasatka aralasudan bas tartty 1819 zhyldan omirinin sonyna dejin ozi kurgan baskardy GalereyaTomas Dzheffersonnyn portreti Tadeush Kostyushko Tomasa Dzheffersonnyn portreti Dzheffersonnyn Vashingtondagy memorialy Zhatkan zherindegi Eskertkish Tomas Dzheffersonnyn eskertkishi RotondaDerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Әleumettanu zhәne sayasattanu bojynsha Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2006 569 b ISBN 9965 808 89 9 Sayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Thomas Jefferson