А́нджей Таде́уш Бонавенту́ра Костю́шко немесе Косцюшко (поляк тілінде Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko, беларус тілінде Андрэй Тадэвуш Банавентура Касцюшка, литва тілінде Tadas Kosciuška; 4 ақпан 1746, Меречевщина, Литва Ұлы князьдығы (қазір Ивацевич ауданы, Брестс облысы, Белоруссия) — 15 қазан 1817, Золотурн, Швейцария) — Речь Посполитая мен АҚШ-тың әскери және саяси қайраткері, АҚШ тәуелсіздігі үшін болған соғысқа қатысушы, 1794 жылы болған поляк көтерілісінің жетекшісі, Польшаның, АҚШ-тың, Литваның және Беларуссияның халық батыры, Францияның құрметті азаматы.
А́нджей Таде́уш Бонавенту́ра Костю́шко | |
пол. Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko белар. Андрэй Тадэвуш Банавентура Касцюшка лит. Tadas Kosciuška | |
Тадеуш Костюшко. Швайкарт жұмысы. | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | , (қазіргі - Беларусь) |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Мемлекет | |
Қызмет еткен жылдары | |
Атағы | |
Әскери бөлімі | |
Шайқасы |
|
Марапаттары |
|
Қолтаңбасы |
|
А́нджей Таде́уш Бонавенту́ра Костю́шко Ортаққорда |
Костюшко 1746 жылы ақпан айында Литваның Ұлы князьдығында (Речь Посполитаяның құрамына кіреді) қазіргі Беларуссияның жерінде туған, оның нақты қай күні туғаны белгісіз. 20 жасында ол Варшавадағы кадет корпусын аяқтады. Барская конфедерациясының қатысуымен өткен азаматтық соғыстың басталғанына бір жыл болғанда, 1768 жылы Костюшко оқуын жалғастыру мақсатында Францияғаға көшіп кетті. Ол Речь Посполитаяға 1774 жылы тұңғыш рет оның жерін бөлгеннен соң 2 жылдан кейін келді және шонжар Сосновскийдің қожалығына тәрбиеші қызметіне тұрды. Ол өзінің жұмыс берушісінің қызымен қашуға бел байлайды. Алайда бұл ой сәтсіз аяқталып, қайта Францияға оралады. 1776 жылы Костюшко Солтүстік Америкаға көшіп кетеді, ол сол жерде Континентальді армияның полковнигі атағын алып, АҚШ тәуелсіздігі үшін соғысты. Әскери инженер ретінде ол бекініс салды және оның құрылысына жетекшілік етті. Сонымен қатар Нью-Йорк қаласында орналасқан Вест-Пойнт жоғары федералды әскери оқу орнындағы қорғанды да Костюшко салды. 1783 жылы оның еңбегін ескеріп, Континентальді конгресс оны бригада генералы етіп тағайындады.
Өз Отанына Костюшко 1784 жылы оралды. 1789 жылы генерал-майор болған Костюшко Речь Посполитая әскеріне қосылды. Речь Посполитая жері екінші рет бөлінгенде, 1794 жылы наурыз айында, ол көтеріліс ұйымдастырды және өзі оны басқарды. 1794 жылдың қазан айында Мацеёвиц түбіндегі ұрыста ресей әскерлері бұларды ойсырата жеңді, ал Костюшконың өзі тұтқынға түсті. 1796 жылы, ресей императоры ІIIЕкатеринаның өлімінен кейін, оның мұрагері ІІ Павелдің рахымшылдығымен Костюшко босатылды, бірақ АҚШ-қа қоныс аударылды. Еуропаға оралғаннан кейін, өмірінің соңына дейін, 1817 жылға дейін, Швейцарияда тұрды.
Балалық шағы
Тадеуш Костюшко 1746 жылы ақпанда (Польшадағы помещик шаруашылығында) мекенінде (қазіргі ауданы , Белоруссия; ол кезде , құрамында болған),. Оның нақты қай күні туғаны белгісіз; көп деректерге қарағанда 4 немесе 12 ақпан болуы мүмкін . Оның екі әпкесі Анна мен Екатерина және ағасы Юзеф болды.
Комментарии
Примечания
- Herbst, 1969 p. 430.
- Szyndler, 1994, p. 103
- Storozynski9, 2009, p. 13
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
A ndzhej Tade ush Bonaventu ra Kostyu shko nemese Koscyushko polyak tilinde Andrzej Tadeusz Bonawentura Kosciuszko belarus tilinde Andrej Tadevush Banaventura Kascyushka litva tilinde Tadas Kosciuska 4 akpan 1746 Merechevshina Litva Ұly knyazdygy kazir Ivacevich audany Brests oblysy Belorussiya 15 kazan 1817 Zoloturn Shvejcariya Rech Pospolitaya men AҚSh tyn әskeri zhәne sayasi kajratkeri AҚSh tәuelsizdigi үshin bolgan sogyska katysushy 1794 zhyly bolgan polyak koterilisinin zhetekshisi Polshanyn AҚSh tyn Litvanyn zhәne Belarussiyanyn halyk batyry Franciyanyn kurmetti azamaty A ndzhej Tade ush Bonaventu ra Kostyu shkopol Andrzej Tadeusz Bonawentura Kosciuszko belar Andrej Tadevush Banaventura Kascyushka lit Tadas KosciuskaTadeush Kostyushko Shvajkart zhumysy Tugan kүni4 akpan 1746 1746 02 04 Tugan zheri kazirgi Belarus Қajtys bolgan kүni15 kazan 1817 1817 10 15 71 zhas Қajtys bolgan zheriZoloturn ShvejcariyaMemleket AҚShҚyzmet etken zhyldary1765 1794AtagyDiviziya generaly Brigada generaly AҚSh Әskeri bolimiShajkasyPolyak koterilisi 1794 MarapattaryҚoltanbasyA ndzhej Tade ush Bonaventu ra Kostyu shko Ortakkorda Kostyushko 1746 zhyly akpan ajynda Litvanyn Ұly knyazdygynda Rech Pospolitayanyn kuramyna kiredi kazirgi Belarussiyanyn zherinde tugan onyn nakty kaj kүni tugany belgisiz 20 zhasynda ol Varshavadagy kadet korpusyn ayaktady Barskaya konfederaciyasynyn katysuymen otken azamattyk sogystyn bastalganyna bir zhyl bolganda 1768 zhyly Kostyushko okuyn zhalgastyru maksatynda Franciyagaga koship ketti Ol Rech Pospolitayaga 1774 zhyly tungysh ret onyn zherin bolgennen son 2 zhyldan kejin keldi zhәne shonzhar Sosnovskijdin kozhalygyna tәrbieshi kyzmetine turdy Ol ozinin zhumys berushisinin kyzymen kashuga bel bajlajdy Alajda bul oj sәtsiz ayaktalyp kajta Franciyaga oralady 1776 zhyly Kostyushko Soltүstik Amerikaga koship ketedi ol sol zherde Kontinentaldi armiyanyn polkovnigi atagyn alyp AҚSh tәuelsizdigi үshin sogysty Әskeri inzhener retinde ol bekinis saldy zhәne onyn kurylysyna zhetekshilik etti Sonymen katar Nyu Jork kalasynda ornalaskan Vest Pojnt zhogary federaldy әskeri oku ornyndagy korgandy da Kostyushko saldy 1783 zhyly onyn enbegin eskerip Kontinentaldi kongress ony brigada generaly etip tagajyndady Өz Otanyna Kostyushko 1784 zhyly oraldy 1789 zhyly general major bolgan Kostyushko Rech Pospolitaya әskerine kosyldy Rech Pospolitaya zheri ekinshi ret bolingende 1794 zhyly nauryz ajynda ol koterilis ujymdastyrdy zhәne ozi ony baskardy 1794 zhyldyn kazan ajynda Maceyovic tүbindegi urysta resej әskerleri bulardy ojsyrata zhendi al Kostyushkonyn ozi tutkynga tүsti 1796 zhyly resej imperatory IIIEkaterinanyn oliminen kejin onyn murageri II Paveldin rahymshyldygymen Kostyushko bosatyldy birak AҚSh ka konys audaryldy Europaga oralgannan kejin omirinin sonyna dejin 1817 zhylga dejin Shvejcariyada turdy Balalyk shagyTadeush Kostyushko 1746 zhyly akpanda Polshadagy pomeshik sharuashylygynda mekeninde kazirgi audany Belorussiya ol kezde kuramynda bolgan Onyn nakty kaj kүni tugany belgisiz kop derekterge karaganda 4 nemese 12 akpan boluy mүmkin Onyn eki әpkesi Anna men Ekaterina zhәne agasy Yuzef boldy KommentariiPrimechaniyaHerbst 1969 p 430 Szyndler 1994 p 103 Storozynski9 2009 p 13