Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Сәттіғұл Жанғабылұлы (1876, Маңғыстау ауданы Бозащы ауылы – 1966, Тұщықұдық ауылы) – ақын, Қазақстанның халық ақыны (1961).
| Сәттіғұл Жанғабылұлы | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | Бозащы, Маңғыстау ауданы, Маңғыстау приставтығы, Ресей Империясы |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | Тұщықұдық, Маңғыстау ауданы, Маңғышлақ облысы, Қазақ КСР, КСРО |
| Азаматтығы |
|
| Ұлты | қазақ |
| Мансабы | |
| Шығармашылық жылдары | |
| Шығармалардың тілі | |
| Дебюті | |
| Марапаттары | Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасы |
Өмірбаяны
1898 жылғы жұттан кейін Сәттіғұлдың үй-іші Хорезм аймағына барып, егіншілікпен айналысады. Көп ұзамай Маңғыстауға оралады. 15 – 16 жасынан айтысқа түсіп, ақын атанған. Абыл мен Нұрым, Қалнияз бен ақындардың дәстүрін жалғастырды. 1898 және 1910 жылы жұт сұрапылы мен 1916 жылғы патша жарлығы кезіндегі бұқара халін толғайды. Патшалық езгіге қарсы халық күресін бейнелейтін «Досан батыр» дастанын шығарып, ел арасына таратады.
Сәттіғұл жырлары баспасөз бетінде 1920 жылдан жарияланып келеді.
Жазушылар одағы мұшелігіне (1937) қабылданған Сәттіғұл Алматы қаласында өткен көркемөнерпаздар байқауына (1937), Мәскеу қаласындағы Бүкілодақтық ауыл шаруашылық көрмесінің ашылу салтанатына (1939), Қазақстан жазушылары мен халық ақындарының 2-съезіне (1939), республикалық ақындар слетіне (1941), республика, облысы айтыстарға (1943), Абайға арналған мәжіліске (1954) қатысады.
Шығармашылығы
Сәттіғұлдың өлеңдері
- «Ленин» (Қ-о., 1928),
- «Ақын жырлары» (А., 1958),
- «Пернедегі термелер» (А., 1965),
- «Айтыс» (3 том, А., 1966),
- «Ленин деп халық жырлайды» (А., 1969), т.б. жыр жинақтарына енген.
- Оның «Тоқсан толғау» (1966),
- «Ой толғауы» (1986),
- «Аманат» (1996) атты өлеңдер жинағы жарық көрді.
Ақынның Сүгір жыраумен, Құмармен, Сұраубаймен айтыстары, Тобаниязға арнаған толғау-жырлары бар. Сәттіғұл:
- «Менің Отаным»,
- «Бүгінгі Қазақстаным»,
- «Жетібай жыры», т.б. толғауларында өмірдің өзі тудырған өзекті мәселелерді халық көңіліне жол табар жанды сөзбен тебірене толғаған, әдеби мұралардан Абыл, Ақтан, Елбай, т.б. ақындар жырын бүгінгі ұрпаққа табыс еткен ақын. Қазақ КСР Жоғарғы. Кеңесінің Құрмет грамотасымен (1966) марапатталған.
Дереккөздер
- Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
- Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sәttigul Zhangabyluly 1876 Mangystau audany Bozashy auyly 1966 Tushykudyk auyly akyn Қazakstannyn halyk akyny 1961 Sәttigul ZhangabylulyTugan kүni1876 1876 Tugan zheriBozashy Mangystau audany Mangystau pristavtygy Resej ImperiyasyҚajtys bolgan kүni1966 1966 Қajtys bolgan zheriTushykudyk Mangystau audany Mangyshlak oblysy Қazak KSR KSROAzamattygy KSRO Resej Imperiyasy 1876 1920 ҰltykazakMansabyakyn zhazushy ajtyskerShygarmashylyk zhyldary1891 1966Shygarmalardyn tilikazakshaDebyuti1920 zhylMarapattaryҚazak KSR Zhogargy Kenesinin Қurmet gramotasyӨmirbayany1898 zhylgy zhuttan kejin Sәttiguldyn үj ishi Horezm ajmagyna baryp eginshilikpen ajnalysady Kop uzamaj Mangystauga oralady 15 16 zhasynan ajtyska tүsip akyn atangan Abyl men Nurym Қalniyaz ben akyndardyn dәstүrin zhalgastyrdy 1898 zhәne 1910 zhyly zhut surapyly men 1916 zhylgy patsha zharlygy kezindegi bukara halin tolgajdy Patshalyk ezgige karsy halyk kүresin bejnelejtin Dosan batyr dastanyn shygaryp el arasyna taratady Sәttigul zhyrlary baspasoz betinde 1920 zhyldan zhariyalanyp keledi Zhazushylar odagy musheligine 1937 kabyldangan Sәttigul Almaty kalasynda otken korkemonerpazdar bajkauyna 1937 Mәskeu kalasyndagy Bүkilodaktyk auyl sharuashylyk kormesinin ashylu saltanatyna 1939 Қazakstan zhazushylary men halyk akyndarynyn 2 sezine 1939 respublikalyk akyndar sletine 1941 respublika oblysy ajtystarga 1943 Abajga arnalgan mәzhiliske 1954 katysady ShygarmashylygySәttiguldyn olenderi Lenin Қ o 1928 Akyn zhyrlary A 1958 Pernedegi termeler A 1965 Ajtys 3 tom A 1966 Lenin dep halyk zhyrlajdy A 1969 t b zhyr zhinaktaryna engen Onyn Toksan tolgau 1966 Oj tolgauy 1986 Amanat 1996 atty olender zhinagy zharyk kordi Akynnyn Sүgir zhyraumen Қumarmen Suraubajmen ajtystary Tobaniyazga arnagan tolgau zhyrlary bar Sәttigul Menin Otanym Bүgingi Қazakstanym Zhetibaj zhyry t b tolgaularynda omirdin ozi tudyrgan ozekti mәselelerdi halyk koniline zhol tabar zhandy sozben tebirene tolgagan әdebi muralardan Abyl Aktan Elbaj t b akyndar zhyryn bүgingi urpakka tabys etken akyn Қazak KSR Zhogargy Kenesinin Қurmet gramotasymen 1966 marapattalgan DerekkozderMangystau enciklopediyasy Almaty 1997 Қazakstan zhazushylary Anyktamalyk Қurastyrushy Қamshyger Sayat Zhumasheva Қajyrnisa Almaty An arys baspasy 2009 zhylBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz