Солтүстік Жер – Солтүстік Мұзды мұхиттың Кара теңізібен бен Лаптевтер теңізі аралығындағы аралдар тобы.
Солтүстік Жер орыс. Северная Земля | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ірі аралы | |
Жалпы ауданы | 37 000 км² |
Тұрғындар | 0 адам |
Орналасуы | |
79°30′00″ с. е. 97°15′00″ ш. б. / 79.50000° с. е. 97.25000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 79°30′00″ с. е. 97°15′00″ ш. б. / 79.50000° с. е. 97.25000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Ресей |
Аймақ | |
Солтүстік Жер Ортаққорда |
Құрлықтан (Таймыр түбегінен) арқылы бөлінген. 4 ірі (Қазан төңкерісі, Большевик, Комсомол, Пионер) және бірнеше ұсақ аралдардан (Шмидт, Кіші Таймыр) тұрады. Ауданы 37,6 мың км². Жағалауы құзды және жартасты, терең фьорд тәрізді шығанақтармен тілімделген. Геологиялық тұрғысынан шөгінді (құмтас, тақтатас, доломит, мергель), метаморфтық және атпа (диабаз, гранит) жыныстардан түзілген. Жер бедерінде биік және ойпаңды, үстірт тәрізді және аласа таулы-қырқалы пішіндер таралған. Аумағының жартысын мұз қалқандары мен күмбездер (биікт. 965 м) алып жатыр. Мұздықтардың жалпы ауданы 18,3 мың км². Климаты арктик. Қаңтардың жылдық орташа температурасы 28 – 30С (ең төм. –50С), тамызда 0,5 – 1,6С. Жылдық жауын-шашын мөлшері 150 – 200 мм-ден (теңіз жағалауында) 400 – 450 мм-ге (мұз күмбездерінде) дейін. Аумағын түгелдей мүкті-қыналы арктик. шөл қамтыған. Солтүстік аралдарда жануарлардан , , ақ аю; оңт. аралдарда Солтүстік бұғысы мекендейді. Теңіздерде гренландия итбалығы, морж, қортпа кездеседі. Жартасты жағалардағы “Құс базарына” құстардың 15-тен астам түрі жиналады. Солтүстік жерді 1913 ж. орыс гидрографы Б.Вилькицкий (1885 – 1961) ашқан.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Soltүstik Zher Soltүstik Muzdy muhittyn Kara teniziben ben Laptevter tenizi aralygyndagy araldar toby Soltүstik Zher orys Severnaya ZemlyaSipattamasyIri aralyZhalpy audany37 000 km Turgyndar0 adamOrnalasuy79 30 00 s e 97 15 00 sh b 79 50000 s e 97 25000 sh b 79 50000 97 25000 G O Ya Koordinattar 79 30 00 s e 97 15 00 sh b 79 50000 s e 97 25000 sh b 79 50000 97 25000 G O Ya T El ResejAjmakSoltүstik ZherSoltүstik Zher Ortakkorda Қurlyktan Tajmyr tүbeginen arkyly bolingen 4 iri Қazan tonkerisi Bolshevik Komsomol Pioner zhәne birneshe usak araldardan Shmidt Kishi Tajmyr turady Audany 37 6 myn km Zhagalauy kuzdy zhәne zhartasty teren ford tәrizdi shyganaktarmen tilimdelgen Geologiyalyk turgysynan shogindi kumtas taktatas dolomit mergel metamorftyk zhәne atpa diabaz granit zhynystardan tүzilgen Zher bederinde biik zhәne ojpandy үstirt tәrizdi zhәne alasa tauly kyrkaly pishinder taralgan Aumagynyn zhartysyn muz kalkandary men kүmbezder biikt 965 m alyp zhatyr Muzdyktardyn zhalpy audany 18 3 myn km Klimaty arktik Қantardyn zhyldyk ortasha temperaturasy 28 30S en tom 50S tamyzda 0 5 1 6S Zhyldyk zhauyn shashyn molsheri 150 200 mm den teniz zhagalauynda 400 450 mm ge muz kүmbezderinde dejin Aumagyn tүgeldej mүkti kynaly arktik shol kamtygan Soltүstik araldarda zhanuarlardan ak ayu ont araldarda Soltүstik bugysy mekendejdi Tenizderde grenlandiya itbalygy morzh kortpa kezdesedi Zhartasty zhagalardagy Қus bazaryna kustardyn 15 ten astam tүri zhinalady Soltүstik zherdi 1913 zh orys gidrografy B Vilkickij 1885 1961 ashkan Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet