Серәскер (осман: سرعسكر, түр. Serasker) — түрік әскерлерінің бас қолбасшысы.
Этимологиясы
Парсы тілінен енген екі бөліктен тұратын сөз сер - бас, ал араб тілінде әскер - сарбаз, жауынгер, осылайша - сарбаздардың басы.
Осман империясы
XVI ғасырдың аяғынан бастап, сұлтандар әскерді жеке басқаруды тоқтатқаннан кейін, бұл атаққа әскерге жауапты ұлы уәзірдің орынбасарлары ие болды. Олар екі және үш бұншық пашалардан сайланды, олар орыс сәйкес келді. Әскердегі реформадан кейін - Түркияның соғыс министрі (1826-1908 жылдары). Кабинет иерархиясында мен Шейх әл-Исламнан кейінгі үшінші орынды иеленді.
Серәскерлер тізімі:
- Аға Хұсейін паша (1826-1827)
- (1827-1836)
- Дамад Джорджиан Халил Рифат Паша (1836-1838)
- Дамад Мехмет Саид паша (1838-1839)
- Дамад Джорджиан Халил Рифат Паша (1839-1840)
- Мұстафа Нұри паша (1840-1842)
- Хафиз Мехмет паша (1842-1843)
- Дарбхор Мехмет Решид паша (1843 ж.)
- Хасан Риза Паша (1843-1845)
- Сүлеймен Рефет паша (1845-1846)
- (1846-1847)
- Дамад Мехмет Саид паша (1847-1848)
- Хасан Риза Паша (1848-1849)
- (1849-1851)
- (1851-1853)
- (1853-1854)
- Хасан Риза Паша (1854-1855)
- (1855)
- Хасан Риза Паша (1855-1857)
- Мүхендис Мехмет Кәмил паша (1857 ж.)
- (1857 ж.)
- Хасан Риза Паша (1857-1861)
- Мехмет Намик-паша (1861 ж.)
- (1861-1863)
- Мехмет Рашид паша (1863 ж.)
- Кечежизаде Фуат Паша (1863 ж.)
- Ибраһим Халил паша (1863 ж.)
- Хұсейін Авни Паша (1863-1866)
- Ширпанлы Әбдулкерім Нәдір паша (1866 ж.)
- Хасан Риза Паша (1866-1867)
- (1867-1869)
- (1869)
- Хұсейін Авни Паша (1869-1871)
- Ахмед Есад паша (1871-1872)
- Ширпанлы Әбдулкерім Нәдір паша (1872 ж.)
- Фосфор Мұстафа Сидки Паша (1872)
- Мехмет Явер паша (1872 ж.)
- Ахмед Есад паша (1872-1873)
- Хұсейін Авни Паша (1873-1874)
- Ширпанлы Әбдулкерім Нәдір паша (1874-1875)
- Әли Саиб Паша (1875 ж.)
- Хұсейін Авни Паша (1875 ж.)
- Хасан Риза Паша (1875-1876)
- Дервиш Ибраһим паша (1876 ж.)
- Ширпанлы Әбдулкерім Нәдір паша (1876 ж.)
- Хұсейін Авни Паша (1876 ж.)
- Ширпанлы Әбдулкерім Нәдір паша (1876 ж.)
- Мехмет Редиф паша (1876-1877)
- Махмұд Джелаледдин-паша (1877 ж.)
- Мехмет Рауф паша (1877-1878)
- Ыстанбуллу Мехмет Иззет-паша (1878 ж.)
- Махмұд Джелаледдин-паша (1878 ж.)
- Ғазы Осман паша (1878-1880)
- Хұсейін Хұсну паша (1880)
- Ғазы Осман паша (1880-1881)
- Хұсейін Хұсну паша (1881)
- Ғазы Осман паша (1881-1885)
- Әли Саиб Паша (1885-1891)
- Ғазы Осман паша (1891)
- Мехмет Риза Паша (1891-1908)
Қырым хандығы
Қырым хандығында Ноғай ордасының - Едисан, Бұжақ, Жедішкөл (немесе Седішкөл), Жембойлық мырзалары серәскер деп аталды. Олар үлкен жорыққа Қырым ханының негізгі әскеріне қосылған әскерлерді басқарды. Олар көбінесе тәуелсіз саясат жүргізді, хан тағына үміткерлерді қолдады.
Басқа жағынан, Қырым ханы бұл қызметтерге кіші ұлдарын жиі тағайындайтын. Кейбіреулері ноғай жақтастарына арқа сүйеп, кейіннен хан болды. Негізгі ноғай ордасының серәскерлері Қырым хандығының Күшік диванының (Кіші диван) құрамына кірді.
Дереккөздер
- Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya, Yayına Hazırlayan: Nuri Akbayar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996, Sayfa:1770-1771, ISBN 975-333-038-3.
- Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Serәsker osman سرعسكر tүr Serasker tүrik әskerlerinin bas kolbasshysy EtimologiyasyParsy tilinen engen eki bolikten turatyn soz ser bas al arab tilinde әsker sarbaz zhauynger osylajsha sarbazdardyn basy Osman imperiyasyXVI gasyrdyn ayagynan bastap sultandar әskerdi zheke baskarudy toktatkannan kejin bul atakka әskerge zhauapty uly uәzirdin orynbasarlary ie boldy Olar eki zhәne үsh bunshyk pashalardan sajlandy olar orys sәjkes keldi Әskerdegi reformadan kejin Tүrkiyanyn sogys ministri 1826 1908 zhyldary Kabinet ierarhiyasynda men Shejh әl Islamnan kejingi үshinshi oryndy ielendi Serәskerler tizimi Aga Husejin pasha 1826 1827 1827 1836 Damad Dzhordzhian Halil Rifat Pasha 1836 1838 Damad Mehmet Said pasha 1838 1839 Damad Dzhordzhian Halil Rifat Pasha 1839 1840 Mustafa Nuri pasha 1840 1842 Hafiz Mehmet pasha 1842 1843 Darbhor Mehmet Reshid pasha 1843 zh Hasan Riza Pasha 1843 1845 Sүlejmen Refet pasha 1845 1846 1846 1847 Damad Mehmet Said pasha 1847 1848 Hasan Riza Pasha 1848 1849 1849 1851 1851 1853 1853 1854 Hasan Riza Pasha 1854 1855 1855 Hasan Riza Pasha 1855 1857 Mүhendis Mehmet Kәmil pasha 1857 zh 1857 zh Hasan Riza Pasha 1857 1861 Mehmet Namik pasha 1861 zh 1861 1863 Mehmet Rashid pasha 1863 zh Kechezhizade Fuat Pasha 1863 zh Ibraһim Halil pasha 1863 zh Husejin Avni Pasha 1863 1866 Shirpanly Әbdulkerim Nәdir pasha 1866 zh Hasan Riza Pasha 1866 1867 1867 1869 1869 Husejin Avni Pasha 1869 1871 Ahmed Esad pasha 1871 1872 Shirpanly Әbdulkerim Nәdir pasha 1872 zh Fosfor Mustafa Sidki Pasha 1872 Mehmet Yaver pasha 1872 zh Ahmed Esad pasha 1872 1873 Husejin Avni Pasha 1873 1874 Shirpanly Әbdulkerim Nәdir pasha 1874 1875 Әli Saib Pasha 1875 zh Husejin Avni Pasha 1875 zh Hasan Riza Pasha 1875 1876 Dervish Ibraһim pasha 1876 zh Shirpanly Әbdulkerim Nәdir pasha 1876 zh Husejin Avni Pasha 1876 zh Shirpanly Әbdulkerim Nәdir pasha 1876 zh Mehmet Redif pasha 1876 1877 Mahmud Dzhelaleddin pasha 1877 zh Mehmet Rauf pasha 1877 1878 Ystanbullu Mehmet Izzet pasha 1878 zh Mahmud Dzhelaleddin pasha 1878 zh Ғazy Osman pasha 1878 1880 Husejin Husnu pasha 1880 Ғazy Osman pasha 1880 1881 Husejin Husnu pasha 1881 Ғazy Osman pasha 1881 1885 Әli Saib Pasha 1885 1891 Ғazy Osman pasha 1891 Mehmet Riza Pasha 1891 1908 Қyrym handygyҚyrym handygynda Nogaj ordasynyn Edisan Buzhak Zhedishkol nemese Sedishkol Zhembojlyk myrzalary serәsker dep ataldy Olar үlken zhorykka Қyrym hanynyn negizgi әskerine kosylgan әskerlerdi baskardy Olar kobinese tәuelsiz sayasat zhүrgizdi han tagyna үmitkerlerdi koldady Baska zhagynan Қyrym hany bul kyzmetterge kishi uldaryn zhii tagajyndajtyn Kejbireuleri nogaj zhaktastaryna arka sүjep kejinnen han boldy Negizgi nogaj ordasynyn serәskerleri Қyrym handygynyn Kүshik divanynyn Kishi divan kuramyna kirdi DerekkozderSicil i Osmani Mehmet Sureyya Yayina Hazirlayan Nuri Akbayar Tarih Vakfi Yurt Yayinlari 1996 Sayfa 1770 1771 ISBN 975 333 038 3 Son Donem Osmanli Erkan ve Ricali 1839 1922 Prosopografik Rehber Sinan Kuneralp ISIS Press Istanbul ISBN 9784281181 1999