Диуан немесе дуан — биліктің атқарушы, заң шығарушы және сот тармақтарының атқарымдарын біріктірген жоғарғы билік - Қырым хандығының мемлекеттік кеңесі. Оның құрамына хан, мүфти, , , , уәзір, , қазнадар басы, дәптерлер басы және басқа да мәртебелі адамдар кірді.
Диуан соғыс және бейбітшілік жариялау, шет мемлекеттерге әскери көмек көрсету сияқты мәселелер бойынша соңғы шешімдер қабылдады. Диуан жоғары юрисдикциядағы сот болды, онда азаматтық және қылмыстық істер, сондай-ақ мырзалар арасындағы даулар бойынша істер қаралды. Өлім жазасын тек Диуан ғана қабылдай алды. Диуанда, әдетте, қызметке кіру немесе одан Қырым ханын алып тастау тәртібі орын алды. Қазәскер мүфтінің шешімімен үкім жариялады, ал хан бұйрық шығарды. Диуан хан сарайы мен сарайына бөлінген ақшаның мөлшерін анықтады.
Күшүк Диуан (Кіші Диуан) - адамдар саны аз топ кеңесі (хан, , , орбей, серәскерлер, уәзір, қазәскер, бес би) әскери жорықтарға қатысты шешім қабылдады. Диуанның шешімі қандай құрамна тұратындығына қарамастан барлық қырым татарларына міндетті болды.
Сілтеме
- Чубаров Е. Қырым хандығының мемлекеттік және әлеуметтік құрылымы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Diuan nemese duan biliktin atkarushy zan shygarushy zhәne sot tarmaktarynyn atkarymdaryn biriktirgen zhogargy bilik Қyrym handygynyn memlekettik kenesi Onyn kuramyna han mүfti uәzir kaznadar basy dәpterler basy zhәne baska da mәrtebeli adamdar kirdi Diuan sogys zhәne bejbitshilik zhariyalau shet memleketterge әskeri komek korsetu siyakty mәseleler bojynsha songy sheshimder kabyldady Diuan zhogary yurisdikciyadagy sot boldy onda azamattyk zhәne kylmystyk ister sondaj ak myrzalar arasyndagy daular bojynsha ister karaldy Өlim zhazasyn tek Diuan gana kabyldaj aldy Diuanda әdette kyzmetke kiru nemese odan Қyrym hanyn alyp tastau tәrtibi oryn aldy Қazәsker mүftinin sheshimimen үkim zhariyalady al han bujryk shygardy Diuan han sarajy men sarajyna bolingen akshanyn molsherin anyktady Kүshүk Diuan Kishi Diuan adamdar sany az top kenesi han orbej serәskerler uәzir kazәsker bes bi әskeri zhoryktarga katysty sheshim kabyldady Diuannyn sheshimi kandaj kuramna turatyndygyna karamastan barlyk kyrym tatarlaryna mindetti boldy SiltemeChubarov E Қyrym handygynyn memlekettik zhәne әleumettik kurylymy