Риян (лат. Rubia) – рияндар тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер мен бұталар, жартылай бұталар.
Риян | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||
түрлері | ||||||||||||||
80 түрі белгілі |
Қазақстанда Каспий мен Арал теңіздері маңында, Балқаш-Алакөл ойысында, Қызылқұм мен Мойынқұмда, Іле және Күнгей Алатауларында өсетін 8 түрі бар. Жиі кездесетіні — Бояулық рияны (R. tіnctorum). Оның биікт. 2 м-дей, сүректенген жуан тамыры болады. Жапырақтары қандауыр немесе ұзынша эллипс тәрізді. Сарғыш-жасыл түсті ұсақ гүлдері сыпыртқы гүлшоғырына топталған. Маусым — қыркүйек айларында гүлдеп, тамыз — қыркүйекте жеміс салады. Жемісі алғашқы кезде қызыл-қоңыр, әбден піскенде қара түсті болады. Бояу Р-ынан қызыл бояу алынады.
Риянның 2 түрі:
- бор рияны,
- — өте сирек кездесетін, жылдан жылға таралу аймағы тарылып бара жатқан өсімдіктер болғандықтан, қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 7 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Rubia |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Riyan lat Rubia riyandar tukymdasyna zhatatyn kop zhyldyk shoptesin osimdikter men butalar zhartylaj butalar RiyanBoyaulyk riyanDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylarSaby Tukymdasy Kishi tukymdasy Tegi Rubia L tүrleri80 tүri belgili Қazakstanda Kaspij men Aral tenizderi manynda Balkash Alakol ojysynda Қyzylkum men Mojynkumda Ile zhәne Kүngej Alataularynda osetin 8 tүri bar Zhii kezdesetini Boyaulyk riyany R tinctorum Onyn biikt 2 m dej sүrektengen zhuan tamyry bolady Zhapyraktary kandauyr nemese uzynsha ellips tәrizdi Sargysh zhasyl tүsti usak gүlderi sypyrtky gүlshogyryna toptalgan Mausym kyrkүjek ajlarynda gүldep tamyz kyrkүjekte zhemis salady Zhemisi algashky kezde kyzyl konyr әbden piskende kara tүsti bolady Boyau R ynan kyzyl boyau alynady Riyannyn 2 tүri bor riyany ote sirek kezdesetin zhyldan zhylga taralu ajmagy tarylyp bara zhatkan osimdikter bolgandyktan korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 7 tom Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Rubia