Көкпекті ауданы — Абай облысының оңтүстік-шығыс бөлігіндегі әкімшілік бөлік. Алғаш рет 1932 жылы құрылды. 1997 жылы аудан құрамына Самар ауданы еніп, 2022 жылы қайта бөлініп шықты. Жер аумағы 9,1 мың км².
Қазақстан ауданы | |
Көкпекті ауданы | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Облысы | |
Аудан орталығы | |
Ауылдық округтер саны | 9 |
Ауыл саны | 28 |
Әкімі | Әділет Нұрсағатұлы Қожанбаев |
Аудан әкімдігінің мекенжайы | Көкпекті ауылы, Шериаздан көшесі, №44а |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 48°45′27″ с. е. 82°22′54″ ш. б. / 48.75750° с. е. 82.38167° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°45′27″ с. е. 82°22′54″ ш. б. / 48.75750° с. е. 82.38167° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1932 |
Жер аумағы | 9,1 мың км² |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 13 636 адам (2023) |
Ұлттық құрамы | қазақтар (84,23%), орыстар (9,6%), татарлар (2,58%), немістер (2,27%), басқа ұлт өкілдері (1,32%) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 18 |
Көкпекті ауданының әкімдігі | |
| |
|
Географиялық орны, жер бедері
Аудан батысында Жарма, оңтүстігінде Ақсуат аудандарымен, солтүстігі мен шығысында ШҚО-ның Ұлан, Самар, Күршім аудандарымен шектесiп жатыр.
Ауданның жер бедері күрделі. Солтүстік бөлігін түгелдей Қалба жотасының шығыс жағы, оңтүстік бөлігін Зайсан қазаншұңқырының солтүстік бөлігі алып жатыр. Қалба жотасының екі беткейі де Ертіс өзенінің салаларымен тілімденген. Ауданның ең биік жері – Қаражал (1606 м). Зайсан қазаншұңқыры жалпы жазық болып келсе де оның әр жерінде шоқылар кездеседі. Олардың ең ірілері: Ұзынбұлақ (818 м), Ақшоқы (907 м), Қарақия (823 м), Толағай (721 м). Кен байлықтарынан ауданның жер қойнауында түсті металдардың, құрылыс материалдарының (әктас, қиыршықтас) мол қоры бар. Таз шоқысы түгелдей дерлік әктастан тұрады.
Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі
Ауданның климаты тым континенттік: қысы суық, жазы ыстық, қуаң (Зайсан қазаншұңқырында). Қаңтарда ауаның орташа температурасы –20,9°С, шілдеде 20,4°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 мм-ден (қазаншұңқырда) 350 – 400 мм-ге дейін барады (Қалба жотасында). Қалба мен оның оңтүстік-батыс сілемінен Зайсан көлі мен Ертіс өзеніне Қарабұғаз, Қурайлы, Көкпекті (салалары Шегелек, Талды, Қосағаш, Кіндікті), Үлкен Бөкен (салалары: Тасмөңке, Тентек, Кішібөкен), Құлажон, т.б. өзендер құяды. Солтүстік-батыстағы Ақсу, Қурайлы өзендері Зайсан көліне жетпей, оның жағасындағы құмға сіңіп кетеді. Ауданның оңтүстік және оңтүстік-шығыс жағын Зайсан көлі мен Ертіс өзеніндегі Бұқтырма бөгені алып жатыр. Аудан жерінің топырағы, негізінен, бозғылт қоңыр. Қалба тауында және өзен аңғарларында қара топырақ тараған. Далалы өңірде бетеге, көде, сарыбас жоңышқа, ұсақ шоқылы жерлерде қараағаш, тобылғы өседі. Тау ішіндегі ылғалды жерлерде шалғын, Қалба жотасында қылқан және жалпақ жапырақты орман, оның сілемдерінің бойында шоқ қайың, терек, мойыл, долана, қарақат, әр түрлі шөптер өседі. Жануарлар дүниесінен қасқыр, түлкі, аю, күзен, қоян, тиін, бұғы, елік, құстардың сан алуан түрі (қаз, үйрек, аққу, шағала, қызғыш, бүркіт, қаршыға, лашын, ителгі, кезқұйрық, тұрымтай, т.б.) тараған. Көлдер мен өзендерде әр түрлі балықтар мекендейді.
Халқы
1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2021 | 2023 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
23719 | ▲28226 | ▲33361 | ▼32970 | ▼32808 | ▲45746 | ▼18375 | ▼13932 | ▼13636 |
Тұрғындары 13 636 адам (2023). Ұлттық құрамы: қазақтар – 76,23%, орыстар – 19,80%, татарлар – 1,52%, немістер – 1,39%, басқа ұлт өкілдері – 1,06%.
Әкімшілік бөлінісі
28 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
Ауылдық округтері | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Биғаш ауылдық округі | 1010 | ▼ 380 | 37,6 | 543 | ▼ 216 | 39,8 | 467 | ▼ 164 | 35,1 |
Көкжайық ауылдық округі | 2075 | ▼ 1479 | 71,3 | 1050 | ▼ 790 | 75,2 | 1025 | ▼ 689 | 67,2 |
Көкпекті ауылдық округі | 6214 | ▼ 5718 | 92 | 3032 | ▼ 2824 | 93,1 | 3182 | ▼ 2894 | 90,9 |
Қойгелді Аухадиев ауылдық округі | 2155 | ▼ 1445 | 67,1 | 1057 | ▼ 741 | 70,1 | 1098 | ▼ 704 | 64,1 |
Тассай ауылдық округі | 1492 | ▼ 1255 | 84,1 | 760 | ▼ 642 | 84,5 | 732 | ▼ 613 | 83,7 |
Теректі ауылдық округі | 995 | ▼ 623 | 62,6 | 538 | ▼ 321 | 59,7 | 457 | ▼ 302 | 66,1 |
Үлгілі Малшы ауылдық округі | 1669 | ▼ 1112 | 66,6 | 889 | ▼ 590 | 66,4 | 780 | ▼ 522 | 66,9 |
Үлкен Бөкен ауылдық округі | 2019 | ▼ 1452 | 71,9 | 1021 | ▼ 753 | 73,8 | 998 | ▼ 699 | 70 |
Шұғылбай ауылдық округі | 746 | ▼ 468 | 62,7 | 366 | ▼ 239 | 65,3 | 380 | ▼ 229 | 60,3 |
ЖАЛПЫ САНЫ | 18375 | ▼ 13932 | 75,8 | 9256 | ▼ 7116 | 76,8 | 9119 | ▼ 6816 | 74,7 |
Ірі елді мекендері
Елді мекен | Халқы (2021) |
---|---|
Көкпекті | ▼ 5103 |
Үлкен Бөкен | ▼ 1296 |
Преображенка | ▼ 1159 |
Тассай | ▼ 1000 |
Көкжайық | ▼ 995 |
Үлгілі Малшы | ▼ 645 |
Теректі | ▼ 623 |
Шұғылбай | ▼ 398 |
Биғаш | ▼ 334 |
Әкімдері
- Асхат Смаилов (2018-2020)
- Серікқазы Садуақасов (2020-2021)
- Раджан Сейітқанов (2021-2022)
- Ділдәбек Оразбаев (06.2022 бастап)
Ауыл шаруашылығы
Ауыл экономикасының негізін а. ш. құрайды. Ауданда 235,8 мың га-дан астам а. ш. жері бар, 73,7 мың га егістік жер, 36,5 мың га шабындық, 125,6 мың га жайылым. Аудан жері арқылы солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай респ. маңызы бар Павлодар – Семей – Георгиевка – Көкпекті – Зайсан – Майқапшағай (Қытаймен шекараға дейін) және облыстық маңызы бар Өскемен – Жарма автомобильдік жолдары өтеді.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2023 жыл басына)
- Ресей империясы, КСРО халық санақтары
- ҚР халық санақтары
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kokpekti audany Abaj oblysynyn ontүstik shygys boligindegi әkimshilik bolik Algash ret 1932 zhyly kuryldy 1997 zhyly audan kuramyna Samar audany enip 2022 zhyly kajta bolinip shykty Zher aumagy 9 1 myn km Қazakstan audanyKokpekti audanyӘkimshiligiOblysyAbaj oblysyAudan ortalygyKokpektiAuyldyk okrugter sany9Auyl sany28ӘkimiӘdilet Nursagatuly ҚozhanbaevAudan әkimdiginin mekenzhajyKokpekti auyly Sheriazdan koshesi 44aTarihy men geografiyasyKoordinattary48 45 27 s e 82 22 54 sh b 48 75750 s e 82 38167 sh b 48 75750 82 38167 G O Ya Koordinattar 48 45 27 s e 82 22 54 sh b 48 75750 s e 82 38167 sh b 48 75750 82 38167 G O Ya Қurylgan uakyty1932Zher aumagy9 1 myn km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny13 636 adam 2023 Ұlttyk kuramykazaktar 84 23 orystar 9 6 tatarlar 2 58 nemister 2 27 baska ult okilderi 1 32 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody18Kokpekti audanynyn әkimdigiGeografiyalyk orny zher bederiAudan batysynda Zharma ontүstiginde Aksuat audandarymen soltүstigi men shygysynda ShҚO nyn Ұlan Samar Kүrshim audandarymen shektesip zhatyr Audannyn zher bederi kүrdeli Soltүstik boligin tүgeldej Қalba zhotasynyn shygys zhagy ontүstik boligin Zajsan kazanshunkyrynyn soltүstik boligi alyp zhatyr Қalba zhotasynyn eki betkeji de Ertis ozeninin salalarymen tilimdengen Audannyn en biik zheri Қarazhal 1606 m Zajsan kazanshunkyry zhalpy zhazyk bolyp kelse de onyn әr zherinde shokylar kezdesedi Olardyn en irileri Ұzynbulak 818 m Akshoky 907 m Қarakiya 823 m Tolagaj 721 m Ken bajlyktarynan audannyn zher kojnauynda tүsti metaldardyn kurylys materialdarynyn әktas kiyrshyktas mol kory bar Taz shokysy tүgeldej derlik әktastan turady Klimaty osimdigi men zhanuarlar dүniesiAudannyn klimaty tym kontinenttik kysy suyk zhazy ystyk kuan Zajsan kazanshunkyrynda Қantarda auanyn ortasha temperaturasy 20 9 S shildede 20 4 S Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri 200 mm den kazanshunkyrda 350 400 mm ge dejin barady Қalba zhotasynda Қalba men onyn ontүstik batys sileminen Zajsan koli men Ertis ozenine Қarabugaz Қurajly Kokpekti salalary Shegelek Taldy Қosagash Kindikti Үlken Boken salalary Tasmonke Tentek Kishiboken Қulazhon t b ozender kuyady Soltүstik batystagy Aksu Қurajly ozenderi Zajsan koline zhetpej onyn zhagasyndagy kumga sinip ketedi Audannyn ontүstik zhәne ontүstik shygys zhagyn Zajsan koli men Ertis ozenindegi Buktyrma bogeni alyp zhatyr Audan zherinin topyragy negizinen bozgylt konyr Қalba tauynda zhәne ozen angarlarynda kara topyrak taragan Dalaly onirde betege kode sarybas zhonyshka usak shokyly zherlerde karaagash tobylgy osedi Tau ishindegi ylgaldy zherlerde shalgyn Қalba zhotasynda kylkan zhәne zhalpak zhapyrakty orman onyn silemderinin bojynda shok kajyn terek mojyl dolana karakat әr tүrli shopter osedi Zhanuarlar dүniesinen kaskyr tүlki ayu kүzen koyan tiin bugy elik kustardyn san aluan tүri kaz үjrek akku shagala kyzgysh bүrkit karshyga lashyn itelgi kezkujryk turymtaj t b taragan Kolder men ozenderde әr tүrli balyktar mekendejdi Halky1939 1959 1970 1979 1989 1999 2009 2021 202323719 28226 33361 32970 32808 45746 18375 13932 13636 Turgyndary 13 636 adam 2023 Ұlttyk kuramy kazaktar 76 23 orystar 19 80 tatarlar 1 52 nemister 1 39 baska ult okilderi 1 06 Әkimshilik bolinisi28 eldi meken 9 auyldyk okrugke biriktirilgen Halkynyn sany 2009 2021 Auyldyk okrugteri 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzbenBigash auyldyk okrugi 1010 380 37 6 543 216 39 8 467 164 35 1Kokzhajyk auyldyk okrugi 2075 1479 71 3 1050 790 75 2 1025 689 67 2Kokpekti auyldyk okrugi 6214 5718 92 3032 2824 93 1 3182 2894 90 9Қojgeldi Auhadiev auyldyk okrugi 2155 1445 67 1 1057 741 70 1 1098 704 64 1Tassaj auyldyk okrugi 1492 1255 84 1 760 642 84 5 732 613 83 7Terekti auyldyk okrugi 995 623 62 6 538 321 59 7 457 302 66 1Үlgili Malshy auyldyk okrugi 1669 1112 66 6 889 590 66 4 780 522 66 9Үlken Boken auyldyk okrugi 2019 1452 71 9 1021 753 73 8 998 699 70Shugylbaj auyldyk okrugi 746 468 62 7 366 239 65 3 380 229 60 3ZhALPY SANY 18375 13932 75 8 9256 7116 76 8 9119 6816 74 7Iri eldi mekenderiEldi meken Halky 2021 Kokpekti 5103Үlken Boken 1296Preobrazhenka 1159Tassaj 1000Kokzhajyk 995Үlgili Malshy 645Terekti 623Shugylbaj 398Bigash 334ӘkimderiAshat Smailov 2018 2020 Serikkazy Saduakasov 2020 2021 Radzhan Sejitkanov 2021 2022 Dildәbek Orazbaev 06 2022 bastap Auyl sharuashylygyAuyl ekonomikasynyn negizin a sh kurajdy Audanda 235 8 myn ga dan astam a sh zheri bar 73 7 myn ga egistik zher 36 5 myn ga shabyndyk 125 6 myn ga zhajylym Audan zheri arkyly soltүstik batystan ontүstik shygyska karaj resp manyzy bar Pavlodar Semej Georgievka Kokpekti Zajsan Majkapshagaj Қytajmen shekaraga dejin zhәne oblystyk manyzy bar Өskemen Zharma avtomobildik zholdary otedi DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga Қazakstan Respublikasy halkynyn zhekelegen etnostary bojynsha sany 2023 zhyl basyna Resej imperiyasy KSRO halyk sanaktary ҚR halyk sanaktary 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary