Күләб

Куляб, кейде Күләб (тәж. Кӯлоб, орыс. Куляб) — оңтүстік Тәжікстандағы қала, халық саны бойынша республикадағы төртінші қала, 2019 жылдың 1 қаңтарына халық саны 105 500 адамды құрайды.

Қала
Куляб
тәж. Кӯлоб, орыс. Куляб
Әкімшілігі
Ел	ТәжікстанТәжікстан
Облыс	Хатлон облысы
Ауданы	Куляб ауданы
Тарихы мен географиясы
Координаттары	37°54′43″ с. е. 69°46′51″ ш. б. / 37.91194° с. е. 69.78083° ш. б. / 37.91194; 69.78083 ^(G) ^(O) ^(Я)Координаттар: 37°54′43″ с. е. 69°46′51″ ш. б. / 37.91194° с. е. 69.78083° ш. б. / 37.91194; 69.78083 ^(G) ^(O) ^(Я)
Алғашқы дерек	XIII ғасыр
Қала статусы	1934
Жер аумағы	35 км²
Орталығының биiктігі	580 м
Уақыт белдеуі	UTC+5
Тұрғындары
Тұрғыны	▲ 105 800 адам (2022)
Тығыздығы	3014 адам/км²
Ұлттық құрамы	тәжіктер, орыстар
Конфессиялар	мұсылмандар, христиандар
Ресми тілі	тәжік
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	+992 3322
Пошта индексі	735360
Куляб
Куляб шекарасы

Тарихы

Эллинизм заманында қазіргі Күләб қаласы құрамында болған еді. Кулябта б.з.б. 200-195 жылдарға жатқызылатын жазба табылды, онда Гелиодотос есімді грек патша мен оның ұлы үшін Гестияға отты құрбандық үстелін арнағаны белгілі болды.

Куляб жазуы, б.з.б. 200–195

Тарихшы Мұхаммед ибн Джәрир әт-Табари қаланың тұңғыш дерегін б.з.б. 737 жылына жатқызады, дегенмен қала бұдан әлдеқайда ертерек пайда болды деп саналады. Өзінің бүкіл тарихында Кулоб қазіргі тәжік тілінде Хатлан немесе Хатлон деген атаумен белгілі болды.

XVI ғасырдан бастап Бұхара хандығының (XVIII ғасырдан бастап Бұхара әмірлігі) бір бөлігі, қала 1750 жылы Хатлон атауын Кулябқа өзгертті. Ресейдің Орта Азияны жаулап алуынан кейін КСРО құрамында Тәжік Кеңестік Социалистік Республикасы құрылды. 1929 жылы Куляб республикадағы ең ірі қалалардың біріне айналды.

1990 жылдардың басындағы Тәжікстандағы азамат соғысы кезінде қала жасақтарының негізгі базасы болған. Куляб ауданындағы Данғара ауылы Тәжікстанның 2-ші президенті Эмомали Рахмонның туған жері.

2006 жылы қыркүйекте Куляб өзінің 2700 жылдығын атап өтті.

Әкімшілік бөлінісі

Куляб қаласы құрамына Кулябтың өзі және 4 джаомат жатады.

Джаомат	Халық саны (2015 қаңтар)
Даһана	29,776
Куляб джаоматы	19,840
Зардбор	23,839
Зираки	28,747

Дереккөздер

1. Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ШУМОРАИ АҲОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ТО 1 ЯНВАРИ СОЛИ 2022.
2. Тәжікстан. Куляб - Қала Тарихы BIRMISS.COM kk.birmiss.com.
3. Тағы жеті мешіт үйсіз-күйсіздерге баспана ретінде берілді islam.kz