Кеңес Одағы Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің пленумы, КОКП ОК пленумы (лат. plenum «толық»; орыс. Пленум Центрального комитета Коммунистической партии Советского Союза, Пленум ЦК КПСС) — КСРО жоғары партия органы Кеңес Одағы Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің мүшелері мен мүшелігіне кандидаттардың, КОКП съездері аралығында өтетін пленарлық отырыс. Пленумда ішкі партиялық жұмыстың маңызды мәселелері, саяси және экономикалық мәселелер талқыланды.
1971 жылы бекіткен КОКП Жарғысына сәйкес Орталық Комитет жарты жылда кемінде бір пленарлық отырыс өткізіп тұруы керек еді. Партияның кезекті съезінен кейінгі Орталық Комитеттің бірінші пленумында КОКП ОК бас хатшысы, КОКП ОК саяси бюросы және КОКП ОК хатшылығы сайлауы өтті.
КОКП ОК негізгі пленумдары
КСРО тарихында елеулі із қалдырған КОКП oрталық комитетінің пленумдары:
- 1919 жылғы 25 наурыздағы пленум — ОК бірінші пленумы
1920-жылдары
- 3 сәуір 1922 наурыздағы пленум — И.В.Сталин орталық комитеттің бас хатшысы болып сайланды.
1930-жылдары
- 1930 жылы 13 шілдеде БК(б)П ОК шілде Пленумы ОК саяси бюросының, ОК ұйымбюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1934 жылы 10 ақпанда БК(б)П ОК ақпан Пленумы ОК саяси бюросының, ОК ұйымбюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1934 жылы 26 қарашада БК(б)П ОК қараша Пленумы «Нан және кейбір басқа да өнімдеріне қатысты карточка жүйесін жою туралы» қарар қабылдады.
- 1937 жылғы ақпан-наурыз Пленумы (23.02.1937 — 03.05.1937) КОКП ОК саяси бюросына жазған хатынан кейін «Үлкен террордың» басталғанын жариялады.
- 1939 жылы 22 наурызда БК(б)П ОК наурыз Пленумы ОК саяси бюросының, ОК ұйымбюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
1940-жылдары
- БК(б)П ОК 1941 жылғы 5 мамырдағы Пленумы ОК саяси бюросының И.В.Сталинді КСРО халық комиссарлары кеңесінің төрағасы етіп, В.М.Молотовты КСРО ХКК төрағасының орынбасары етіп және — И.В.Сталиннің ОК хатшылығы жөніндегі орынбасары етіп тағайындау туралы қаулысын бекітті.
- 1944 жылы 27 қаңтарда БК(б)П ОК қаңтар Пленумы КСРО-ның жаңа мемлекеттік әнұранын енгізуді мақұлдады.
- 1946 жылы 18 наурызда БК(б)П ОК наурыз Пленумы ОК ұйымбюросының жаңа құрамын сайлады.
1950-жылдары
- 1952 жылы 16 қазанда КОКП ОК қазан Пленумы КОКП ОК төралқасын, КОКП ОК төралқасы бюросын, КОКП ОК хатшылығын құрып, олардың құрамын таңдады.
- 1953 жылғы (5 наурыз) наурыз Пленумы әл үстіндегі И.В.Сталиннің соңғы күні ел мен партияның жаңа басшылығын құрады.
- 1953 жылғы (2-7 шілде) шілде Пленумы « қылмыстық партияға және мемлекетке қарсы әрекеттері туралы» қаулы қабылдады.
- 1953 жылғы (3-7 қыркүйек) қыркүйек Пленумы «КСРО ауыл шаруашылығын одан әрі дамыту шаралары туралы» баяндаманы тыңдады. Н.С.Хрущев ОК бірінші хатшысы болып сайланды.
- 1954 жылы 26 ақпан-2 наурызда КОКП ОК ақпан-наурыз Пленумы «Елдегі астық өндірісін одан әрі арттыру және тың мен тыңайған жерлерді игеру туралы» (тың игерудің басталуы) қаулы қабылдады.
- 1955 жылғы қаңтар Пленумы сынға алып, ауыл шаруашылығын дамытудың алдағы шараларын алға тартты.
- 1955 жылғы шілде Пленумы кеңес өнеркәсібін дамыту мәселелерін талқылап, КСРО мен Югославия арасындағы қарым-қатынастарды қалыпқа келтіруді қолдады.
- 1956 жылы 27 ақпанда КОКП ОК ақпан Пленумы ОК төралқасының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1957 жылғы маусым Пленумы (22-29 маусым) Орталық Комитет пен ОК төралқасы құрамынан В.М.Молотовты, және , Төралқа мүшелігіне кандидаттар тізімінен — (партияға қарсы топ) шығарды.
- 1957 жылғы (28-29 қазан) қазан Пленумы Г.К.Жуковты қызметтерінен алып тастады.
- 1958 жылғы мамыр Пленумы КСРО-да химия өнеркәсібін жедел дамытудың бағдарламасын жасады.
1960-жылдары
- 1961 жылы 31 қазанда ОК қазан Пленумы ОК төралқасы мен ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1962 жылғы (19-23 қараша) қараша Пленумы «КСРО экономикасын дамыту және халық шаруашылығына партиялық басшылықты қайта құру туралы» шешім қабылдады, онда барлық партия ұйымдарын өнеркәсіптік және ауылдық деп бөлу қарастырылды. 1964 жылы 16 қарашада ОК кезекті Пленумы оларды қайта біріктіру туралы қаулы қабылдады.
- 1964 жылғы (14 қазан) қазан Пленумы Н.С.Хрущевті КОКП ОК бірінші хатшысы және КСРО министрлер кеңесінің төрағасы міндеттерінен босатып, болашақта бұл екі қызметті біріктіру орынсыз деп танылды. ОК бірінші хатшысы болып Л.И.Брежнев сайланды, КСРО министрлер кеңесінің төрағалығына ұсынылды (кейінірек тағайындалды).
- 1965 жылғы наурыз Пленумы аграрлық саясатта жаңа бағыттының қажеттілігін «Ауыл шаруашылығын одан әрі дамыту жөніндегі шұғыл шаралар туралы» қаулысында негіздеді.
- 1965 жылғы (29 қыркүйек) қыркүйек Пленумы КСРО-дағы экономикалық реформаның жоспарын қабылдады.
- 1966 жылы 8 сәуірде КОКП ОК сәуір Пленумы ОК саяси бюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1966 жылы 25-27 мамырда өткен мамыр Пленумы КСРО-да кең ауқымды мелиоративтік құрылысқа әкелген жерді жаңарту бағдарламасын қабылдады.
1970-жылдары
- 1971 жылы 9 сәуірде КОКП ОК сәуір Пленумы ОК саяси бюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1976 жылы 5 наурызда КОКП ОК наурыз Пленумы ОК саяси бюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1977 жылы 24 мамырда КОКП ОК мамыр Пленумы «КСРО Конституциясының жобасы» және оны бүкілхалықтық талқылауы туралы және «Кеңес Одағының Мемлекеттік әнұраны туралы» қаулылар қабылдады. Л.И.Брежнев КСРО жоғарғы кеңесі төралқасының төрағасы болып бекітілді.
- 1977 жылы 3 қазанда КОКП ОК қазан Пленумы «КСРО Конституциясының (Негізгі Заңының) жобасы және оны бүкілхалықтық талқылауының қорытындылары туралы» қаулы қабылдады.
1980-жылдары
- 1981 жылы 3 наурызда КОКП ОК наурыз Пленумы ОК саяси бюросының және ОК хатшылығының құрамын сайлады.
- 1982 жылғы (24 мамыр) мамыр Пленумы қабылдап, Ю. В. Андроповты КОКП ОК идеология жөніндегі хатшысы етіп сайлады.
- 1982 жылғы (12 қараша) қараша Пленумы Ю. В. Андроповты ОК бас хатшысы етіп сайлады.
- 1984 жылғы (13 ақпан) ақпан Пленумы К.У.Черненконы ОК бас хатшысы етіп сайлады.
- 1985 жылғы (13 наурыз) наурыз Пленумы М.С.Горбачевты ОК бас хатшысы етіп сайлады.
- 1985 жылғы (23 сәуір) сәуір Пленумы — КОКП ОК хатшылары Е.К.Лигачев пен Н. И. Рыжков, сондай-ақ, КСРО МҚК төрағасы В. М. Чебриков КОКП ОК саяси бюросының толық мүшесі болды, қорғаныс министрі С. Л. Соколов пен КОКП ОК аграрлық мәселелер жөніндегі хатшысы В.П.Никонов — саяси бюро мүшелігіне кандидат болды; Горбачев «елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын жеделдету» деп аталатын қоғамды жан-жақты жаңартуға бағытталған сан алуан ауқымды реформалар жоспарын жариялады.
- 1986 жылы 6 наурызда КОКП ОК наурыз Пленумы ОК саяси бюросы мен ОК хатшылығының құрамын, сондай-ақ ОК бас хатшысын (М. С. Горбачев) және ОК қарамағындағы партиялық бақылау комитеті төрағасын (М. С. Соломенцев) сайлады.
- 1987 жылғы (27-28 қаңтар) қаңтар Пленумы – «Қайта құру және партияның кадр саясаты туралы» қаулы қабылданғаннан кейін КСРО-да қоғамның барлық салаларында ауқымды реформалар басталды.
- 1987 жылы 25-26 маусымда өткен «Экономиканы басқаруды түбегейлі қайта құру» міндеттерін нақтылап, , , саяси бюроның мүшесі етіп тағайындады.
- 1987 жылғы (21 қазан) қазан Пленумы — Б. Н. Ельциннің Қайта құрудың баяу қарқынын сынаған сөзі және М.С.Горбачевтің «тұлғасына табынудың» пайда болуы туралы мәлімдемесі.
- 1988 жылғы (17-18 ақпан) ақпан Пленумы кеңестік білім беруді демократиялық негізде реформалаудың бастамасы болды.
- 1988 жылғы (28 қараша) қараша Пленумы – КСРО-дағы саяси реформа және баламалы негізде КСРО халық депутаттарын сайлау туралы қаулылар қабылдады.
- 1989 жылғы (25 сәуір) сәуір Пленумы — басшылықтағы үлкен кадрлық өзгерістер: Орталық комитеттегі 74 мүшесінің, ОК мүшелігіне кандидаттың 24-уі және Орталық тексеру комиссиясындағы 12 мүшесінің қызметінен кетті (жасына байланысты) және Орталық Комитет мүшелігіне кандидаттардан 24 адам ауысты.
- 1989 жылғы (20 қыркүйек) қыркүйек Пленумы — басшылықтағы үлкен кадрлық өзгерістер: саяси бюроның мүшелері , , , ОК мүшелігіне кандидаттар пен , ОК хатшылары , , В.И.Долгих және өз міндеттерінен босатылды. МҚК төрағасы және КСРО министрлер кеңесі төрағасының 1-орынбасары Ю.Д.Маслюков ОК саяси бюросының мүшелері болды, Е.М.Примаков және ІІМ басшысы Б.К. Пуго — Саяси Бюро мүшелігіне кандидаттар болды. ОК хатшылары болып Е.С.Строев, Ю.А.Манаенков, Г.И.Усманов, А.Н.Гиренко сайланды.
1990-жылдары
- 1990 жылғы (11, 14, 16 наурыз) наурыз Пленумы — КСРО халық депутаттарының съезінде КСРО президенттігіне кандидат етіп сайлау үшін М.С.Горбачевты ұсынды және КОКП соңғы, XXVIII съезін шақыру мерзімін қарастырды.
- 1990 ж. шілде Пленумы (13-14 шілде) — КОКП XXVIII съезінің соңындағы ұйымдастыру пленумы. Құрамында 24 адамнан тұратын жаңа Саяси бюро сайланды, оның ішінде КСРО одақтық республикалар коммунистік партияларының барлық басшылары, ОК хатшылығы, ОК бас хатшысы (М. С. Горбачев) және ОК бас хатшысының орынбасары болды. М. С. Горбачев және В.А.Ивашконы санамағанда, бұрынғы мүшелерінің ешқайсысы Саяси бюроның құрамына кірмеді.
- 1991 жылғы (25-26 шілде) шілде Пленумы — КОКП ОК соңғы Пленумы болды. КОКП жаңа Бағдарламасының жобасы және 1991 жылы қарашада КОКП-ның кезектен тыс XXIX съезін шақыру туралы шешім қабылданды.
Дереккөздер
- Ефремов Л. Н. Дорогами борьбы и труда. Ставрополь, 1998. Б. 12-16
- Известия ЦК КПСС, 1990, № 7, Б. 76
- Симонов К. Глазами человека моего поколения: Размышления о И. В. Сталине. М., ISBN 5-212-00176-5, Издательство «Книга», 1989
- Пихоя Р.. 5 МАРТА 1953 ГОДА. ПЯТЬДЕСЯТ ЛЕТ СПУСТЯ.(қолжетпейтін сілтеме)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kenes Odagy Kommunistik partiyasy Ortalyk Komitetinin plenumy KOKP OK plenumy lat plenum tolyk orys Plenum Centralnogo komiteta Kommunisticheskoj partii Sovetskogo Soyuza Plenum CK KPSS KSRO zhogary partiya organy Kenes Odagy Kommunistik partiyasy Ortalyk Komitetinin mүsheleri men mүsheligine kandidattardyn KOKP sezderi aralygynda otetin plenarlyk otyrys Plenumda ishki partiyalyk zhumystyn manyzdy mәseleleri sayasi zhәne ekonomikalyk mәseleler talkylandy 1971 zhyly bekitken KOKP Zhargysyna sәjkes Ortalyk Komitet zharty zhylda keminde bir plenarlyk otyrys otkizip turuy kerek edi Partiyanyn kezekti sezinen kejingi Ortalyk Komitettin birinshi plenumynda KOKP OK bas hatshysy KOKP OK sayasi byurosy zhәne KOKP OK hatshylygy sajlauy otti KOKP OK negizgi plenumdaryKSRO tarihynda eleuli iz kaldyrgan KOKP ortalyk komitetinin plenumdary 1919 zhylgy 25 nauryzdagy plenum OK birinshi plenumy1920 zhyldary 3 sәuir 1922 nauryzdagy plenum I V Stalin ortalyk komitettin bas hatshysy bolyp sajlandy 1930 zhyldary 1930 zhyly 13 shildede BK b P OK shilde Plenumy OK sayasi byurosynyn OK ujymbyurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1934 zhyly 10 akpanda BK b P OK akpan Plenumy OK sayasi byurosynyn OK ujymbyurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1934 zhyly 26 karashada BK b P OK karasha Plenumy Nan zhәne kejbir baska da onimderine katysty kartochka zhүjesin zhoyu turaly karar kabyldady 1937 zhylgy akpan nauryz Plenumy 23 02 1937 03 05 1937 KOKP OK sayasi byurosyna zhazgan hatynan kejin Үlken terrordyn bastalganyn zhariyalady 1939 zhyly 22 nauryzda BK b P OK nauryz Plenumy OK sayasi byurosynyn OK ujymbyurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1940 zhyldary BK b P OK 1941 zhylgy 5 mamyrdagy Plenumy OK sayasi byurosynyn I V Stalindi KSRO halyk komissarlary kenesinin toragasy etip V M Molotovty KSRO HKK toragasynyn orynbasary etip zhәne I V Stalinnin OK hatshylygy zhonindegi orynbasary etip tagajyndau turaly kaulysyn bekitti 1944 zhyly 27 kantarda BK b P OK kantar Plenumy KSRO nyn zhana memlekettik әnuranyn engizudi makuldady 1946 zhyly 18 nauryzda BK b P OK nauryz Plenumy OK ujymbyurosynyn zhana kuramyn sajlady 1950 zhyldary 1952 zhyly 16 kazanda KOKP OK kazan Plenumy KOKP OK toralkasyn KOKP OK toralkasy byurosyn KOKP OK hatshylygyn kuryp olardyn kuramyn tandady 1953 zhylgy 5 nauryz nauryz Plenumy әl үstindegi I V Stalinnin songy kүni el men partiyanyn zhana basshylygyn kurady 1953 zhylgy 2 7 shilde shilde Plenumy kylmystyk partiyaga zhәne memleketke karsy әreketteri turaly kauly kabyldady 1953 zhylgy 3 7 kyrkүjek kyrkүjek Plenumy KSRO auyl sharuashylygyn odan әri damytu sharalary turaly bayandamany tyndady N S Hrushev OK birinshi hatshysy bolyp sajlandy 1954 zhyly 26 akpan 2 nauryzda KOKP OK akpan nauryz Plenumy Eldegi astyk ondirisin odan әri arttyru zhәne tyn men tynajgan zherlerdi igeru turaly tyn igerudin bastaluy kauly kabyldady 1955 zhylgy kantar Plenumy synga alyp auyl sharuashylygyn damytudyn aldagy sharalaryn alga tartty 1955 zhylgy shilde Plenumy kenes onerkәsibin damytu mәselelerin talkylap KSRO men Yugoslaviya arasyndagy karym katynastardy kalypka keltirudi koldady 1956 zhyly 27 akpanda KOKP OK akpan Plenumy OK toralkasynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1957 zhylgy mausym Plenumy 22 29 mausym Ortalyk Komitet pen OK toralkasy kuramynan V M Molotovty zhәne Toralka mүsheligine kandidattar tiziminen partiyaga karsy top shygardy 1957 zhylgy 28 29 kazan kazan Plenumy G K Zhukovty kyzmetterinen alyp tastady 1958 zhylgy mamyr Plenumy KSRO da himiya onerkәsibin zhedel damytudyn bagdarlamasyn zhasady 1960 zhyldary 1961 zhyly 31 kazanda OK kazan Plenumy OK toralkasy men OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1962 zhylgy 19 23 karasha karasha Plenumy KSRO ekonomikasyn damytu zhәne halyk sharuashylygyna partiyalyk basshylykty kajta kuru turaly sheshim kabyldady onda barlyk partiya ujymdaryn onerkәsiptik zhәne auyldyk dep bolu karastyryldy 1964 zhyly 16 karashada OK kezekti Plenumy olardy kajta biriktiru turaly kauly kabyldady 1964 zhylgy 14 kazan kazan Plenumy N S Hrushevti KOKP OK birinshi hatshysy zhәne KSRO ministrler kenesinin toragasy mindetterinen bosatyp bolashakta bul eki kyzmetti biriktiru orynsyz dep tanyldy OK birinshi hatshysy bolyp L I Brezhnev sajlandy KSRO ministrler kenesinin toragalygyna usynyldy kejinirek tagajyndaldy 1965 zhylgy nauryz Plenumy agrarlyk sayasatta zhana bagyttynyn kazhettiligin Auyl sharuashylygyn odan әri damytu zhonindegi shugyl sharalar turaly kaulysynda negizdedi 1965 zhylgy 29 kyrkүjek kyrkүjek Plenumy KSRO dagy ekonomikalyk reformanyn zhosparyn kabyldady 1966 zhyly 8 sәuirde KOKP OK sәuir Plenumy OK sayasi byurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1966 zhyly 25 27 mamyrda otken mamyr Plenumy KSRO da ken aukymdy meliorativtik kurylyska әkelgen zherdi zhanartu bagdarlamasyn kabyldady 1970 zhyldary 1971 zhyly 9 sәuirde KOKP OK sәuir Plenumy OK sayasi byurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1976 zhyly 5 nauryzda KOKP OK nauryz Plenumy OK sayasi byurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1977 zhyly 24 mamyrda KOKP OK mamyr Plenumy KSRO Konstituciyasynyn zhobasy zhәne ony bүkilhalyktyk talkylauy turaly zhәne Kenes Odagynyn Memlekettik әnurany turaly kaulylar kabyldady L I Brezhnev KSRO zhogargy kenesi toralkasynyn toragasy bolyp bekitildi 1977 zhyly 3 kazanda KOKP OK kazan Plenumy KSRO Konstituciyasynyn Negizgi Zanynyn zhobasy zhәne ony bүkilhalyktyk talkylauynyn korytyndylary turaly kauly kabyldady 1980 zhyldary 1981 zhyly 3 nauryzda KOKP OK nauryz Plenumy OK sayasi byurosynyn zhәne OK hatshylygynyn kuramyn sajlady 1982 zhylgy 24 mamyr mamyr Plenumy kabyldap Yu V Andropovty KOKP OK ideologiya zhonindegi hatshysy etip sajlady 1982 zhylgy 12 karasha karasha Plenumy Yu V Andropovty OK bas hatshysy etip sajlady 1984 zhylgy 13 akpan akpan Plenumy K U Chernenkony OK bas hatshysy etip sajlady 1985 zhylgy 13 nauryz nauryz Plenumy M S Gorbachevty OK bas hatshysy etip sajlady 1985 zhylgy 23 sәuir sәuir Plenumy KOKP OK hatshylary E K Ligachev pen N I Ryzhkov sondaj ak KSRO MҚK toragasy V M Chebrikov KOKP OK sayasi byurosynyn tolyk mүshesi boldy korganys ministri S L Sokolov pen KOKP OK agrarlyk mәseleler zhonindegi hatshysy V P Nikonov sayasi byuro mүsheligine kandidat boldy Gorbachev eldin әleumettik ekonomikalyk damuyn zhedeldetu dep atalatyn kogamdy zhan zhakty zhanartuga bagyttalgan san aluan aukymdy reformalar zhosparyn zhariyalady 1986 zhyly 6 nauryzda KOKP OK nauryz Plenumy OK sayasi byurosy men OK hatshylygynyn kuramyn sondaj ak OK bas hatshysyn M S Gorbachev zhәne OK karamagyndagy partiyalyk bakylau komiteti toragasyn M S Solomencev sajlady 1987 zhylgy 27 28 kantar kantar Plenumy Қajta kuru zhәne partiyanyn kadr sayasaty turaly kauly kabyldangannan kejin KSRO da kogamnyn barlyk salalarynda aukymdy reformalar bastaldy 1987 zhyly 25 26 mausymda otken Ekonomikany baskarudy tүbegejli kajta kuru mindetterin naktylap sayasi byuronyn mүshesi etip tagajyndady 1987 zhylgy 21 kazan kazan Plenumy B N Elcinnin Қajta kurudyn bayau karkynyn synagan sozi zhәne M S Gorbachevtin tulgasyna tabynudyn pajda boluy turaly mәlimdemesi 1988 zhylgy 17 18 akpan akpan Plenumy kenestik bilim berudi demokratiyalyk negizde reformalaudyn bastamasy boldy 1988 zhylgy 28 karasha karasha Plenumy KSRO dagy sayasi reforma zhәne balamaly negizde KSRO halyk deputattaryn sajlau turaly kaulylar kabyldady 1989 zhylgy 25 sәuir sәuir Plenumy basshylyktagy үlken kadrlyk ozgerister Ortalyk komitettegi 74 mүshesinin OK mүsheligine kandidattyn 24 ui zhәne Ortalyk tekseru komissiyasyndagy 12 mүshesinin kyzmetinen ketti zhasyna bajlanysty zhәne Ortalyk Komitet mүsheligine kandidattardan 24 adam auysty 1989 zhylgy 20 kyrkүjek kyrkүjek Plenumy basshylyktagy үlken kadrlyk ozgerister sayasi byuronyn mүsheleri OK mүsheligine kandidattar pen OK hatshylary V I Dolgih zhәne oz mindetterinen bosatyldy MҚK toragasy zhәne KSRO ministrler kenesi toragasynyn 1 orynbasary Yu D Maslyukov OK sayasi byurosynyn mүsheleri boldy E M Primakov zhәne IIM basshysy B K Pugo Sayasi Byuro mүsheligine kandidattar boldy OK hatshylary bolyp E S Stroev Yu A Manaenkov G I Usmanov A N Girenko sajlandy 1990 zhyldary 1990 zhylgy 11 14 16 nauryz nauryz Plenumy KSRO halyk deputattarynyn sezinde KSRO prezidenttigine kandidat etip sajlau үshin M S Gorbachevty usyndy zhәne KOKP songy XXVIII sezin shakyru merzimin karastyrdy 1990 zh shilde Plenumy 13 14 shilde KOKP XXVIII sezinin sonyndagy ujymdastyru plenumy Қuramynda 24 adamnan turatyn zhana Sayasi byuro sajlandy onyn ishinde KSRO odaktyk respublikalar kommunistik partiyalarynyn barlyk basshylary OK hatshylygy OK bas hatshysy M S Gorbachev zhәne OK bas hatshysynyn orynbasary boldy M S Gorbachev zhәne V A Ivashkony sanamaganda buryngy mүshelerinin eshkajsysy Sayasi byuronyn kuramyna kirmedi 1991 zhylgy 25 26 shilde shilde Plenumy KOKP OK songy Plenumy boldy KOKP zhana Bagdarlamasynyn zhobasy zhәne 1991 zhyly karashada KOKP nyn kezekten tys XXIX sezin shakyru turaly sheshim kabyldandy DerekkozderEfremov L N Dorogami borby i truda Stavropol 1998 B 12 16 Izvestiya CK KPSS 1990 7 B 76 Simonov K Glazami cheloveka moego pokoleniya Razmyshleniya o I V Staline M ISBN 5 212 00176 5 Izdatelstvo Kniga 1989 Pihoya R 5 MARTA 1953 GODA PYaTDESYaT LET SPUSTYa kolzhetpejtin silteme