Земарх(гр. Ζήμαρχος) – жылы барған Византия елшісі. Елшілікті Византия императоры жіберді. Земарх елшілігі Византия мен Батыс Түрік қағанаты арасында тікелей сауда қатынасын орнатуды көздеуден туды. Текес өзен алабындағы Истеми қағанның ордасына жету үшін елшілік Кавказды, , , солтүстік жағалауы маңын, , Сырдарияның бойын басып өткен. Ол Тараз қаласында жергілікті билеушінің қабылдауында болған. Елшіліктің мақсаты парсыларға қарсы Түрік қағанатымен әскери одақ құру болды. Земарх елшілігі 568 ж. Түрік қағанатының елшісі Маниахқа еріп, Кавказды, Каспий теңізін айналып өтіп, Хорезм, онан соғдылар жері арқылы Сырдарияға келіп жетті. Түрік қағанатының батыс өңірлерінің билеушісі (жағбуы) Істемінің (Истеми, Естеми, Менандр жазбасында Дизавул) қабылдауында болар алдында Византия елшілері жанып тұрған екі отты айналып өтіп, тазару ырымын жасайды. Түрік қағанатының билеушісі Мұқан қаған елшілерді өзінің байлығымен және тазалығымен таң қалдырған үлкен киіз үйлерде қабылдайды. Қағанмен кездесу кезінде екі мемлекеттің тікелей сауда-саттық жасауы, әрі Сасани әулеті мемлекетіне (парсыларға) қарсы әскери одақ құру мәселелері кеңінен әңгіме болды. Кездесуден кейін Земарх Істемі жабғумен бірге парсыларға қарсы жорыққа аттанды. Олар жолда, Талас өзені бойында Сасани әулеті билеген парсы елшілерін кездестірді, бірақ Істемі парсы елшілеріне ешқандай көңіл аудармайды. Парсылармен дипломатиялық қатынастарын үзіп, Түрік қағанатымен достық байланыс орнатқан Земарх елшілігі өз мақсатын толық орындап, келген іздерімен елдеріне қайтты. Константинопольге келгеннен кейін Земарх өзінің Түрік қағанаты билеушілерімен жүргізген келіссөздері жөнінде императордың алдында кең түрде есеп береді.
Осы елшіліктің жазбаларында бірқатар қызықты деректер келтіріледі. Ол жеткеннен кейін елшілердің от-алау арасынан өтіп, тазалануға тиісті болғанын айтады. Орда салтанатын сипаттай келіп, ондағы жібек шатыр, күміс ыдыстарға толы , дөңгелекті – бәрі-бәрі түркі билеушісінің құдыретін білдіретінін жазады. Сондай-ақ, ол Шу мен Талас өңіріндегі қалалардың жиі орналасқанын да атап көрсеткен.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы",4 том 3 бөлім
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zemarh gr Zhmarxos zhyly bargan Vizantiya elshisi Elshilikti Vizantiya imperatory zhiberdi Zemarh elshiligi Vizantiya men Batys Tүrik kaganaty arasynda tikelej sauda katynasyn ornatudy kozdeuden tudy Tekes ozen alabyndagy Istemi kagannyn ordasyna zhetu үshin elshilik Kavkazdy soltүstik zhagalauy manyn Syrdariyanyn bojyn basyp otken Ol Taraz kalasynda zhergilikti bileushinin kabyldauynda bolgan Elshiliktin maksaty parsylarga karsy Tүrik kaganatymen әskeri odak kuru boldy Zemarh elshiligi 568 zh Tүrik kaganatynyn elshisi Maniahka erip Kavkazdy Kaspij tenizin ajnalyp otip Horezm onan sogdylar zheri arkyly Syrdariyaga kelip zhetti Tүrik kaganatynyn batys onirlerinin bileushisi zhagbuy Isteminin Istemi Estemi Menandr zhazbasynda Dizavul kabyldauynda bolar aldynda Vizantiya elshileri zhanyp turgan eki otty ajnalyp otip tazaru yrymyn zhasajdy Tүrik kaganatynyn bileushisi Mukan kagan elshilerdi ozinin bajlygymen zhәne tazalygymen tan kaldyrgan үlken kiiz үjlerde kabyldajdy Қaganmen kezdesu kezinde eki memlekettin tikelej sauda sattyk zhasauy әri Sasani әuleti memleketine parsylarga karsy әskeri odak kuru mәseleleri keninen әngime boldy Kezdesuden kejin Zemarh Istemi zhabgumen birge parsylarga karsy zhorykka attandy Olar zholda Talas ozeni bojynda Sasani әuleti bilegen parsy elshilerin kezdestirdi birak Istemi parsy elshilerine eshkandaj konil audarmajdy Parsylarmen diplomatiyalyk katynastaryn үzip Tүrik kaganatymen dostyk bajlanys ornatkan Zemarh elshiligi oz maksatyn tolyk oryndap kelgen izderimen elderine kajtty Konstantinopolge kelgennen kejin Zemarh ozinin Tүrik kaganaty bileushilerimen zhүrgizgen kelissozderi zhoninde imperatordyn aldynda ken tүrde esep beredi Osy elshiliktin zhazbalarynda birkatar kyzykty derekter keltiriledi Ol zhetkennen kejin elshilerdin ot alau arasynan otip tazalanuga tiisti bolganyn ajtady Orda saltanatyn sipattaj kelip ondagy zhibek shatyr kүmis ydystarga toly dongelekti bәri bәri tүrki bileushisinin kudyretin bildiretinin zhazady Sondaj ak ol Shu men Talas onirindegi kalalardyn zhii ornalaskanyn da atap korsetken Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 4 tom 3 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet