Шу – Жамбыл облысы Шу ауданындағы қала.
Қала | |
Шу | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Қалалық әкімдігі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 43°35′ с. е. 73°45′ ш. б. / 43.583° с. е. 73.750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°35′ с. е. 73°45′ ш. б. / 43.583° с. е. 73.750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1960 |
Жер аумағы | 24 км² |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 45 447 адам (2023) |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды | +7 72643 |
Автомобиль коды | 08 |
Шу шекарасы |
Географиялық орны
Аудан орталығы Төле би ауылынан оңтүстікке қарай 8 км, облыс орталығы Тараз қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 225 км жерде, Шу өзенінің сол жағында орналасқан.
Халқы
1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
34999 | ▲36531 | ▲44814 | 122,7 | 17743 | ▲21647 | 122 | 18788 | ▲23167 | 123,3 |
Сөз төркіні
Қала Шу өзенінің құрметіне аталған, ал Шу (қыт. 水) термині қытай тілінен аударғанда "су" дегенді білдіреді. Бірақ, Еркебай Қойшыбай бұл терминнің атауы түркілік рулардың бірі: шу, шуе, шуй, чуе этнонимінен алынған деп болжаған.
Қала туралы
Іргесі 1928 жылы Түркістан – Сібір теміржолын салуға байланысты қаланған. Қала Мойынты – Шу теміржолы қосылғаннан кейін шұғыл дами бастады. 1960 жылдан аудан, 1965 жылдан облыстық бағыныштағы қала болады. Қалада 1995 жылға дейін жөндеу-механика, темір-бетон, қант, сүт өнімдері, автокөлік және құрылыс орындары, баспахана, ауыл шаруашылық техника бірлестіктері болды. Олардың басым көпшілігінің атауы мен құзырлары өзгеріп, экономиканың әр түрлі бағытындағы кәсіпорындар мен мекемелерге айналды. Ірілері: “Шу тепловоз жөндеу зауыты”, “Шу механикалық жөндеу зауыты”, “Шу астық тарату базасы”, “Шатыркөл” мыс кен орны , “Қызыл бидай”, “Шу автокөлік кәсіпорны”, “Шу жолаушы автокөлік кәсіпорны” АҚ-тары және “Қазақ зағиптар қоғамының оқу-өндірістік кәсіпорны” ЖШС-і, т.б. кәсіпорындар мен мекемелер жұмыс істейді. Бұлардан басқа ауыл шаруашығы бағытта 28 шаруа қожалығы, 2 ЖШС және 1 агробірлестік бар.
Білім беру және мәдениет орындарынан жалпы білім беретін 10 мектеп, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, 2 колледж, 6 кітапхана, 1 мәдениет үйі, 2 стадион, мешіттер, т.б. мекемелер бар. Денсаулық сақтау орындарынан 1орталық қалалық аурухана, аумақтық емхана, тубдиспансер, отбасылық-дәрігерлік амбулатория, 3 фельдшерлік-акушерлік пункт және тіс емханасы жұмыс істейді.
Қала көріністерінен
- Аудандық аурухана және Ұлы Отан Соғыс ардагерлеріне арналған ескерткіш
- Шу теміржол вокзалындағы сауда-саттық
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Евгений Михайловичтің "Географические названия мира" кітабы
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, VIII том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shu Zhambyl oblysy Shu audanyndagy kala ҚalaShuӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyZhambylAudanyShuҚalalyk әkimdigiShuTarihy men geografiyasyKoordinattary43 35 s e 73 45 sh b 43 583 s e 73 750 sh b 43 583 73 750 G O Ya Koordinattar 43 35 s e 73 45 sh b 43 583 s e 73 750 sh b 43 583 73 750 G O Ya Қurylgan uakyty1960Zher aumagy24 km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny45 447 adam 2023 Sandyk identifikatorlaryTelefon kody 7 72643Avtomobil kody08Shu ShuShu shekarasyGeografiyalyk ornyAudan ortalygy Tole bi auylynan ontүstikke karaj 8 km oblys ortalygy Taraz kalasynan soltүstik shygyska karaj 225 km zherde Shu ozeninin sol zhagynda ornalaskan HalkySany 1999 2009 2021 1999 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben34999 36531 44814 122 7 17743 21647 122 18788 23167 123 3Soz torkiniҚala Shu ozeninin kurmetine atalgan al Shu kyt 水 termini kytaj tilinen audarganda su degendi bildiredi Birak Erkebaj Қojshybaj bul terminnin atauy tүrkilik rulardyn biri shu shue shuj chue etnoniminen alyngan dep bolzhagan Қala turalyIrgesi 1928 zhyly Tүrkistan Sibir temirzholyn saluga bajlanysty kalangan Қala Mojynty Shu temirzholy kosylgannan kejin shugyl dami bastady 1960 zhyldan audan 1965 zhyldan oblystyk bagynyshtagy kala bolady Қalada 1995 zhylga dejin zhondeu mehanika temir beton kant sүt onimderi avtokolik zhәne kurylys oryndary baspahana auyl sharuashylyk tehnika birlestikteri boldy Olardyn basym kopshiliginin atauy men kuzyrlary ozgerip ekonomikanyn әr tүrli bagytyndagy kәsiporyndar men mekemelerge ajnaldy Irileri Shu teplovoz zhondeu zauyty Shu mehanikalyk zhondeu zauyty Shu astyk taratu bazasy Shatyrkol mys ken orny Қyzyl bidaj Shu avtokolik kәsiporny Shu zholaushy avtokolik kәsiporny AҚ tary zhәne Қazak zagiptar kogamynyn oku ondiristik kәsiporny ZhShS i t b kәsiporyndar men mekemeler zhumys istejdi Bulardan baska auyl sharuashygy bagytta 28 sharua kozhalygy 2 ZhShS zhәne 1 agrobirlestik bar Bilim beru zhәne mәdeniet oryndarynan zhalpy bilim beretin 10 mektep 1 kәsiptik tehnikalyk mektep 2 kolledzh 6 kitaphana 1 mәdeniet үji 2 stadion meshitter t b mekemeler bar Densaulyk saktau oryndarynan 1ortalyk kalalyk auruhana aumaktyk emhana tubdispanser otbasylyk dәrigerlik ambulatoriya 3 feldsherlik akusherlik punkt zhәne tis emhanasy zhumys istejdi Қala korinisterinenAudandyk auruhana zhәne Ұly Otan Sogys ardagerlerine arnalgan eskertkish Shu temirzhol vokzalyndagy sauda sattykDerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga 2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Evgenij Mihajlovichtin Geograficheskie nazvaniya mira kitaby Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 VIII tom