Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Жалайыр-Найман тектоникалық белдемі– Орталық Қазақстан және Тянь-Шань каледондық массивіндегі доға тәрізді иіле параллель созылып жатқан үш аса ірі геологиялық құрылым. Оның батыс белдемі Көкшетау – Ұлытау – Қаратауды, ортаңғы белдемі – Бетпақдала – Солтүстік Тянь-Шань жоталарын; шығыс белдемі Бозшакөл – Баянауыл тауларын құрайды. Жалайыр-Найман тектоникалық белдемінің оңтүстігінде Шу Іле антиклинорийі,оңтүстік-батысқа қарай Жалайыр-Найман синклинорийі одан әрі Қоңыртөбе – Шу антиклинорийі орналасқан. Соңғы екі құрылымның арасынан Жалайыр-Найман жарылымдық белдемі өтеді. Жалайыр-Найман синклинорийі қимасының төменгі жағында кембрийдің кварц-дала шпатты және спилит-диабазды формациялары жатыр. Бұл формацияларды ультранегізді және негізді габбро-перидотит формациялары тесіп шығып, солтүстік-батысқа бағытталған массивтер құрайды. Қиманың жоғары жағы күшті жарылымдарға ұшырап, ұсақ блоктарға бөлінген. Жалайыр-Найман синклинорийінде кендер магмалық процестер нәтижесінде түзілген. Ерте ордовиктің габбро-перидотит кешендерінде асбест, титан, кобальт, никель, т.б. кендері шоғырланған. Ультрамафиттерде және негізді вулканиттерде мыс кендері, абразивтік граниттер кездеседі. Девон кезеңінің магмаларынан молибден, вольфрам, қалайы, алтын, полиметалл кендері түзілген.
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы
- Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhalajyr Najman tektonikalyk beldemi Ortalyk Қazakstan zhәne Tyan Shan kaledondyk massivindegi doga tәrizdi iile parallel sozylyp zhatkan үsh asa iri geologiyalyk kurylym Onyn batys beldemi Kokshetau Ұlytau Қarataudy ortangy beldemi Betpakdala Soltүstik Tyan Shan zhotalaryn shygys beldemi Bozshakol Bayanauyl taularyn kurajdy Zhalajyr Najman tektonikalyk beldeminin ontүstiginde Shu Ile antiklinoriji ontүstik batyska karaj Zhalajyr Najman sinklinoriji odan әri Қonyrtobe Shu antiklinoriji ornalaskan Songy eki kurylymnyn arasynan Zhalajyr Najman zharylymdyk beldemi otedi Zhalajyr Najman sinklinoriji kimasynyn tomengi zhagynda kembrijdin kvarc dala shpatty zhәne spilit diabazdy formaciyalary zhatyr Bul formaciyalardy ultranegizdi zhәne negizdi gabbro peridotit formaciyalary tesip shygyp soltүstik batyska bagyttalgan massivter kurajdy Қimanyn zhogary zhagy kүshti zharylymdarga ushyrap usak bloktarga bolingen Zhalajyr Najman sinklinorijinde kender magmalyk procester nәtizhesinde tүzilgen Erte ordoviktin gabbro peridotit keshenderinde asbest titan kobalt nikel t b kenderi shogyrlangan Ultramafitterde zhәne negizdi vulkanitterde mys kenderi abrazivtik granitter kezdesedi Devon kezeninin magmalarynan molibden volfram kalajy altyn polimetall kenderi tүzilgen DerekkozderҚazak Enciklopediyasy Zhetisu enciklopediya Almaty Arys baspasy 2004 zhyl 712 bet 48 bet tүrli tүsti suretti zhapsyrma ISBN 9965 17 134 3Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet