Еуропалық еркін сауда қауымдастығы, ЕЕСҚ — Еуропаның бірқатар елдерінің аймақтық сауда-экономикалық топтасуы. Еуропа экономикалық қоғамдастығымен бәсекелес топ ретінде 1970 жылы Ұлыбританияның бастамасымен құрылған. Негізгі міндеті: қатысушы елдердің экономикалық өрлеуіне және Еуропада бірыңғай нарық құруға жәрдемдесу. 1992 жылы ЕЕСІ ЕЭІ-мен Еуразия экономикалық кеңістік құру туралы шартқа қол қойды.
Еуропалық еркін сауда қауымдастығы | |
нем. Europäische Freihandelsassoziation исл. Fríverslunarsamtök Evrópu | |
| |
ЕЕСҚ елдері (жасыл) | |
Мүшелік: | |
---|---|
Хатшылық: | |
Ұйым түрі: | Аймақтық ұйым, еркін сауда аймағы |
Басшылары | |
Ресми тілі: | |
Бас хатшы | Анри Гетаз |
Кеңес Төрағасы | |
Құрылуы | |
Конвенцияға қол қойылды | 4 қаңтар 1960 жыл |
Құрылды | 3 мамыр 1960 жыл |
https://www.efta.int/ | |
Еуропалық еркін сауда қауымдастығы Ортаққорда |
Еуропалық еркін сауда қауымдастығы (ЕЕСҚ) - төрт еуропалық мемлекеттен тұратын аймақтық сауда ұйымы және еркін сауда аймағы: Исландия, Лихтенштейн, Норвегия және Швейцария. Ұйым Еуропалық Одақпен (ЕО) қатар жұмыс істейді және барлық төрт мүше мемлекет біртұтас еуропалық нарыққа қатысады және Шенген аймағының бөлігі болып табылады. Алайда, олар Еуропалық одақтың Кеден одағының мүшелері емес.
Тарихи тұрғыдан ЕЕСҚ екі басым батыс еуропалық сауда блоктарының бірі болды, бірақ қазір ол әлдеқайда кішірек және өзінің тарихи бәсекелесі - Еуропалық Одақпен тығыз байланысты. Ол 1960 жылы 3 мамырда ЕО-ның негізгі предшественниги сол кездегі Еуропалық экономикалық қоғамдастыққа (ЕЭК) қосыла алмайтын немесе қосылғысы келмейтін еуропалық мемлекеттер үшін балама сауда блогы ретінде қызмет ету үшін құрылды. ЕЕСҚ құру туралы Стокгольм конвенциясына (1960) 1960 жылы 4 қаңтарда Швеция астанасында жеті ел қол қойды ("сыртқы жетілік" деп аталады: Австрия, Дания, Норвегия, Португалия, Швеция, Швейцария және Ұлыбритания). Қайта қаралған Конвенцияға, Вадуц конвенциясына 2001 жылғы 21 маусымда қол қойылып, 2002 жылғы 1 маусымда күшіне енді.
1995 жылдан бастап тек екі құрылтайшы қалды, атап айтқанда Норвегия мен Швейцария. Қалған бес мемлекет-Австрия, Дания, Португалия, Швеция және Ұлыбритания - ЕО-ға бірнеше жылдар ішінде қосылды. Бастапқы Стокгольм конвенциясы Вадуц конвенциясымен ауыстырылды, оның мақсаты ұйымға мүше мемлекеттер арасында да, әлемнің қалған бөлігінде де сауданы кеңейту менераықтандыруды жалғастыру үшін табысты негізді қамтамасыз ету болды.
ЕЕСҚ Кеден одағы болып табылмаса да, мүше мемлекеттер үшінші елдермен екіжақты сауда келісімдерін жасасуға толық құқылы болса да, ол келісілген сауда саясатын жүргізеді. Нәтижесінде оның мүше мемлекеттері ЕО - мен және басқа да бірқатар елдермен еркін сауда туралы келісімдер жасады. ЕО-ның бірыңғай нарығына қатысу үшін Исландия, Лихтенштейн және Норвегия Еуропалық экономикалық кеңістік туралы келісімнің (ЕЭА) тараптары болып табылады, оның талаптарын сақтауды ЕЕСҚ қадағалау органы және ЕЕСҚ Соты реттейді. Оның орнына Швейцария ЕО және оның мүше мемлекеттерімен бірқатар көпжақты келісімдер жасады.
Мүшелік
Тарих
1960 жылы 12 қаңтарда Стокгольм мэриясының Алтын залында Еуропалық еркін сауда қауымдастығын құру туралы конвенция басталды. Бұл өнеркәсіптік өнімдерге кедендік баждардың біртіндеп жойылуын белгіледі, бірақ ауылшаруашылық немесе балық шаруашылығы өнімдеріне әсер етпеді.
Ертедегі ЕЭК пен ЕЕСҚ арасындағы негізгі айырмашылық мынада: соңғысында біріншісіне қарағанда жалпы сыртқы кедендік тарифтер қолданылмады: ЕЕСҚ-тың әрбір мүшесі ЕЕСҚ-қа кірмейтін елдерге қатысты өзінің жеке кедендік баждарын немесе ЕЕСҚ-қа кірмейтін елдермен өзінің Жеке еркін сауда келісімдерін белгілеуге еркін болды.
ЕЕСҚ құрылтайшылары: Австрия, Дания, Норвегия, Португалия, Швеция, Швейцария және Ұлыбритания болды. 1960 жылдары бұл елдер сол кездегі Еуропалық экономикалық қоғамдастықтың (ЕЭК) Ішкі алтылығынан айырмашылығы "сыртқы жетілік" деп аталды).
Финляндия 1961 жылы Қауымдастырылған мүше және 1986 жылы толық мүше болды, ал Исландия 1970 жылы қосылды. Ұлыбритания мен Дания 1973 жылы ЕЭК-ке қосылды, сондықтан ЕЭА-ға мүше болуды тоқтатты. Португалия 1986 жылы Еуропалық Қоғамдастық үшін ЕЕСҚ-тен шықты. Лихтенштейн 1991 жылы ЕЕСҚ-ке қосылды (бұрын оның мүдделерін Швейцария ұсынған). Австрия, Швеция және Финляндия 1995 жылы ЕО-ға қосылды және осылайша ЕЕСҚ мүшелері болуды тоқтатты.
Екі рет, 1972 және 1994 жылдары Норвегия үкіметі ЕО-ға кіруге тырысты (1973 жылы әлі де ЕЭК-те) және сол арқылы ЕЕСҚ-тан шығуға тырысты. Алайда, екі рет ЕО-ға мүшелік Ұлттық референдумдарда қабылданбады, бұл Норвегияны ЕЕСҚ-да сақтап қалды. Исландия 2008-2011 жылдардағы исландиялық қаржылық дағдарысқа байланысты 2009 жылы ЕО-ға кіруге өтініш берді, бірақ содан бері өтінішінен бас тартты.
Қазіргі мүшелері
Уағдаласушы Тарап | Қосылу | Аумағы (км²) | Астана | ЖІӨ (млн, АҚТ) | Жан басы ЖІӨ (млн, АҚТ) |
---|---|---|---|---|---|
Исландия | 1 қаңтар 1970 жыл | 103 000 | Рейкьявик | 12831 | 39223 |
Лихтенштейн | 1 қыркүйек 1991 жыл | 160,4 | Вадус | 3545 | 98432 |
Норвегия | 3 мамыр 1960 жыл | 385155 | Осло | 265911 | 53 470 |
Швейцария | 3 мамыр 1960 жыл | 41 285 | Берн | 363421 | 45417 |
Басқа келіссөздер
1994-2011 жылдар аралығында Андорра, Сан-Марино, Монако, Мэн аралдары, Түркия, Израиль, Марокко және еуропалық көршілік саясатының басқа серіктестеріне мүшелік мәселелері талқыланды.
Норвегия
Норвегия сайлаушылары екі референдумда ЕО-ға кіру туралы келісімдерден бас тартты. 1972 жылы алғашқы референдум кезінде оларға көршісі Дания қосылды. 1994 жылы екінші референдумнан кейін тағы екі Солтүстік көрші Швеция мен Финляндия ЕО-ға қосылды. Норвегияның соңғы екі үкіметі бұл мәселені алға тартқан жоқ, өйткені екеуі де ЕО мүшелігінің жақтаушылары мен қарсыластарынан тұратын коалициялық үкіметтер болды.
Швейцария
1992 жылы Швейцария ЕЭА-ның референдумға мүшелігінен бас тартқаннан бері, соңғы рет 2001 жылы ЕО-ға мүшелік туралы тағы бірнеше референдум басталды. Олардың барлығы қабылданбады. Швейцария 1924 жылдан бастап басқа ЕЕСҚ мүше мемлекетімен және көрші Лихтенштейнмен Кеден одағында болды.
Исландия
2009 жылдың 16 шілдесінде Исландия үкіметі ЕО-ға кіруге ресми түрде өтініш берді, бірақ келіссөздер процесі 2013 жылдың ортасында тоқтатылды, ал 2015 жылы Сыртқы істер министрлері өтініштерін қайтарып алу туралы өтініш жазды.
Халықаралық конвенциялар
ЕЕСҚ сонымен қатар тауарларды таңбалау туралы конвенцияны және фармацевтикалық инспекция туралы Конвенцияны бастады, олардың екеуі де ЕЕСҚ-қа кірмейтін мемлекеттер үшін ашық.
Халықаралық сауда қатынастары
ЕЕСҚ ЕО-ға кірмейтін елдермен еркін сауда туралы 29 келісім, сондай-ақ сауданы жақсарту бойынша ынтымақтастық және бірлескен жұмыс топтары туралы декларациялар жасады. Қазіргі уақытта ЕЕСҚ-қа мүше мемлекеттер Еуропалық одаққа мүше 27 мемлекетке қосымша 40 мемлекетпен және аумақтармен артықшылықты сауда қатынастарын орнатты.
ЕЕСҚ интерактивті еркін сауда картасы бүкіл әлем бойынша серіктестер туралы түсінік береді.
Travel policies
ЕЕСҚ және ЕО/ЕЭА шеңберінде адамдардың еркін қозғалысы
ЕЕСҚ мүше мемлекеттердің азаматтары ЕЕСҚ конвенциясына сәйкес бір-бірінің аумақтары бойынша жүріп-тұру еркіндігін пайдаланады. ЕЕСҚ және ЕЭА елдерінің азаматтары да Еуропалық Одақта (ЕО) жүріп-тұру еркіндігін пайдаланады. ЕЕСҚ және ЕО азаматтары визадан босатылып қана қоймай, бір-бірінің елдеріне кіруге және тұруға заңды құқығы бар. Азаматтардың құқықтары туралы Директива (кейде "еркін қозғалыс директивасы" деп те аталады) Еуропалық экономикалық аймақ (ЕЭА) азаматтарының еркін қозғалу құқығын анықтайды, оның құрамына үш мүше кіреді - Исландия, Норвегия және Лихтенштейн, сондай-ақ ЕО-ға мүше мемлекеттер. ЕЭА мүшесі болып табылатын, бірақ ЕЭА емес, Швейцария Директивамен байланысты емес, керісінше ЕО және оның мүше мемлекеттерімен еркін қозғалыс туралы Жеке көпжақты келісімге ие.
Нәтижесінде, ЕЕСҚ елінің азаматы барлық басқа ЕЕСҚ елдерінде және барлық ЕО елдерінде өмір сүріп, жұмыс істей алады, ал ЕО елінің азаматы барлық ЕЕСҚ елдерінде өмір сүріп, жұмыс істей алады (бірақ дауыс беру және үкімет/полиция/Қарулы күштер сияқты сезімтал салаларда жұмыс істеу үшін көбінесе азаматтық талап етіледі және азаматтығы жоқ адамдар болмауы мүмкін азаматтар сияқты әлеуметтік қамсыздандыру және жұмыссыздық бойынша жәрдемақы алу құқықтары).
Бас хатшылар
Мемлекет | Аты-жөні | Жыл | |
---|---|---|---|
1 | Ұлыбритания | Франк Фигуррес | 1960–1965 |
2 | Ұлыбритания | Джон Коулсон | 1965–1972 |
3 | Швеция | Бенгт Рабеус | 1972–1975 |
4 | Швейцария | Чарльз Мюллер | 1976–1981 |
5 | Норвегия | Пер Клеппе | 1981–1988 |
6 | Аустрия | Георг Рейш | 1988–1994 |
7 | Исландия | Кьяртан Йоханнссон | 1994–2000 |
8 | Швейцария | Уильям Россье | 2000–2006 |
9 | Норвегия | Кар Брин | 2006–2012 |
10 | Исландия | Кристиан Ф. Арнасон | 2012–2018 |
11 | Швейцария | Анри Гетаз | 2018–қазіргі уақыт |
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том
- The EFTA Convention | European Free Trade Association.
- "Finland: Now, the Seven and a Half". . 7 April 1961. http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,874317,00.htm. Retrieved 18 July 2009.
- AFP in Reykjavik. Iceland drops EU membership bid: 'interests better served outside' union (12 March 2015).
- Iceland. International Monetary Fund.
- Norway. International Monetary Fund.
- Report for Selected Countries and Subjects. Imf.org (14 September 2006).
- Norway and the EU. Eu-norway.org.
- Iceland moves towards joining EU, BBC News (16 July 2009).
- Free Trade | European Free Trade Association. Efta.int.
- Free Trade Map | European Free Trade Association. Efta.int.
- Short Overview of the EFTA Convention.
- EUR-Lex - 22002A0430(01) - EN (EN) 0006–0072 (30 April 2002).
- What is an EEA country? What is an EFTA country?. Livingingreece.gr.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Europalyk erkin sauda kauymdastygy EESҚ Europanyn birkatar elderinin ajmaktyk sauda ekonomikalyk toptasuy Europa ekonomikalyk kogamdastygymen bәsekeles top retinde 1970 zhyly Ұlybritaniyanyn bastamasymen kurylgan Negizgi mindeti katysushy elderdin ekonomikalyk orleuine zhәne Europada biryngaj naryk kuruga zhәrdemdesu 1992 zhyly EESI EEI men Euraziya ekonomikalyk kenistik kuru turaly shartka kol kojdy Europalyk erkin sauda kauymdastygynem Europaische Freihandelsassoziation isl Friverslunarsamtok Evropu fr Association europeenne de libre echange ital Associazione europea di libero scambio bukmol Det europeiske frihandelsforbund nyunorsk Det europeiske frihandelsforbundet romsh Associaziun europeica da commerzi liberEESҚ elderi zhasyl Europa koyu sur Mүshelik Islandiya Lihtenshtejn Norvegiya ShvejcariyaHatshylyk ZhenevaҰjym tүri Ajmaktyk ujym erkin sauda ajmagyBasshylaryResmi tili agylshynBas hatshyAnri GetazKenes Toragasy IslandiyaҚuryluyKonvenciyaga kol kojyldy4 kantar 1960 zhylҚuryldy3 mamyr 1960 zhylhttps www efta int Europalyk erkin sauda kauymdastygy Ortakkorda Europalyk erkin sauda kauymdastygy EESҚ tort europalyk memleketten turatyn ajmaktyk sauda ujymy zhәne erkin sauda ajmagy Islandiya Lihtenshtejn Norvegiya zhәne Shvejcariya Ұjym Europalyk Odakpen EO katar zhumys istejdi zhәne barlyk tort mүshe memleket birtutas europalyk narykka katysady zhәne Shengen ajmagynyn boligi bolyp tabylady Alajda olar Europalyk odaktyn Keden odagynyn mүsheleri emes Tarihi turgydan EESҚ eki basym batys europalyk sauda bloktarynyn biri boldy birak kazir ol әldekajda kishirek zhәne ozinin tarihi bәsekelesi Europalyk Odakpen tygyz bajlanysty Ol 1960 zhyly 3 mamyrda EO nyn negizgi predshestvennigi sol kezdegi Europalyk ekonomikalyk kogamdastykka EEK kosyla almajtyn nemese kosylgysy kelmejtin europalyk memleketter үshin balama sauda blogy retinde kyzmet etu үshin kuryldy EESҚ kuru turaly Stokgolm konvenciyasyna 1960 1960 zhyly 4 kantarda Shveciya astanasynda zheti el kol kojdy syrtky zhetilik dep atalady Avstriya Daniya Norvegiya Portugaliya Shveciya Shvejcariya zhәne Ұlybritaniya Қajta karalgan Konvenciyaga Vaduc konvenciyasyna 2001 zhylgy 21 mausymda kol kojylyp 2002 zhylgy 1 mausymda kүshine endi 1995 zhyldan bastap tek eki kuryltajshy kaldy atap ajtkanda Norvegiya men Shvejcariya Қalgan bes memleket Avstriya Daniya Portugaliya Shveciya zhәne Ұlybritaniya EO ga birneshe zhyldar ishinde kosyldy Bastapky Stokgolm konvenciyasy Vaduc konvenciyasymen auystyryldy onyn maksaty ujymga mүshe memleketter arasynda da әlemnin kalgan boliginde de saudany kenejtu menerayktandyrudy zhalgastyru үshin tabysty negizdi kamtamasyz etu boldy EESҚ Keden odagy bolyp tabylmasa da mүshe memleketter үshinshi eldermen ekizhakty sauda kelisimderin zhasasuga tolyk kukyly bolsa da ol kelisilgen sauda sayasatyn zhүrgizedi Nәtizhesinde onyn mүshe memleketteri EO men zhәne baska da birkatar eldermen erkin sauda turaly kelisimder zhasady EO nyn biryngaj narygyna katysu үshin Islandiya Lihtenshtejn zhәne Norvegiya Europalyk ekonomikalyk kenistik turaly kelisimnin EEA taraptary bolyp tabylady onyn talaptaryn saktaudy EESҚ kadagalau organy zhәne EESҚ Soty rettejdi Onyn ornyna Shvejcariya EO zhәne onyn mүshe memleketterimen birkatar kopzhakty kelisimder zhasady MүshelikTarih EESҚ mүsheleri EO ga kosylu үshin ketken buryngy mүsheler EO mүshe memleketter 1960 zhyly 12 kantarda Stokgolm meriyasynyn Altyn zalynda Europalyk erkin sauda kauymdastygyn kuru turaly konvenciya bastaldy Bul onerkәsiptik onimderge kedendik bazhdardyn birtindep zhojyluyn belgiledi birak auylsharuashylyk nemese balyk sharuashylygy onimderine әser etpedi Ertedegi EEK pen EESҚ arasyndagy negizgi ajyrmashylyk mynada songysynda birinshisine karaganda zhalpy syrtky kedendik tarifter koldanylmady EESҚ tyn әrbir mүshesi EESҚ ka kirmejtin elderge katysty ozinin zheke kedendik bazhdaryn nemese EESҚ ka kirmejtin eldermen ozinin Zheke erkin sauda kelisimderin belgileuge erkin boldy EESҚ kuryltajshylary Avstriya Daniya Norvegiya Portugaliya Shveciya Shvejcariya zhәne Ұlybritaniya boldy 1960 zhyldary bul elder sol kezdegi Europalyk ekonomikalyk kogamdastyktyn EEK Ishki altylygynan ajyrmashylygy syrtky zhetilik dep ataldy Finlyandiya 1961 zhyly Қauymdastyrylgan mүshe zhәne 1986 zhyly tolyk mүshe boldy al Islandiya 1970 zhyly kosyldy Ұlybritaniya men Daniya 1973 zhyly EEK ke kosyldy sondyktan EEA ga mүshe boludy toktatty Portugaliya 1986 zhyly Europalyk Қogamdastyk үshin EESҚ ten shykty Lihtenshtejn 1991 zhyly EESҚ ke kosyldy buryn onyn mүddelerin Shvejcariya usyngan Avstriya Shveciya zhәne Finlyandiya 1995 zhyly EO ga kosyldy zhәne osylajsha EESҚ mүsheleri boludy toktatty Eki ret 1972 zhәne 1994 zhyldary Norvegiya үkimeti EO ga kiruge tyrysty 1973 zhyly әli de EEK te zhәne sol arkyly EESҚ tan shyguga tyrysty Alajda eki ret EO ga mүshelik Ұlttyk referendumdarda kabyldanbady bul Norvegiyany EESҚ da saktap kaldy Islandiya 2008 2011 zhyldardagy islandiyalyk karzhylyk dagdaryska bajlanysty 2009 zhyly EO ga kiruge otinish berdi birak sodan beri otinishinen bas tartty Қazirgi mүsheleri Bryusseldegi EESҚ үji 2022 zhylUagdalasushy Tarap Қosylu Aumagy km Astana ZhIӨ mln AҚT Zhan basy ZhIӨ mln AҚT Islandiya 1 kantar 1970 zhyl 103 000 Rejkyavik 12831 39223 Lihtenshtejn 1 kyrkүjek 1991 zhyl 160 4 Vadus 3545 98432 Norvegiya 3 mamyr 1960 zhyl 385155 Oslo 265911 53 470 Shvejcariya 3 mamyr 1960 zhyl 41 285 Bern 363421 45417Finlyandiya men EESҚ arasynda zhasalgan Kәsipodak turaly findik poshta markasy nemese erkin sauda turaly әdemi kelisim dep ataladyBaska kelissozder Europalyk Odak mүsheleri kok zhәneEESҚ zhasyl 1994 2011 zhyldar aralygynda Andorra San Marino Monako Men araldary Tүrkiya Izrail Marokko zhәne europalyk korshilik sayasatynyn baska seriktesterine mүshelik mәseleleri talkylandy Norvegiya Norvegiya sajlaushylary eki referendumda EO ga kiru turaly kelisimderden bas tartty 1972 zhyly algashky referendum kezinde olarga korshisi Daniya kosyldy 1994 zhyly ekinshi referendumnan kejin tagy eki Soltүstik korshi Shveciya men Finlyandiya EO ga kosyldy Norvegiyanyn songy eki үkimeti bul mәseleni alga tartkan zhok ojtkeni ekeui de EO mүsheliginin zhaktaushylary men karsylastarynan turatyn koaliciyalyk үkimetter boldy Shvejcariya 1992 zhyly Shvejcariya EEA nyn referendumga mүsheliginen bas tartkannan beri songy ret 2001 zhyly EO ga mүshelik turaly tagy birneshe referendum bastaldy Olardyn barlygy kabyldanbady Shvejcariya 1924 zhyldan bastap baska EESҚ mүshe memleketimen zhәne korshi Lihtenshtejnmen Keden odagynda boldy Islandiya 2009 zhyldyn 16 shildesinde Islandiya үkimeti EO ga kiruge resmi tүrde otinish berdi birak kelissozder procesi 2013 zhyldyn ortasynda toktatyldy al 2015 zhyly Syrtky ister ministrleri otinishterin kajtaryp alu turaly otinish zhazdy Halykaralyk konvenciyalarEESҚ sonymen katar tauarlardy tanbalau turaly konvenciyany zhәne farmacevtikalyk inspekciya turaly Konvenciyany bastady olardyn ekeui de EESҚ ka kirmejtin memleketter үshin ashyk Halykaralyk sauda katynastary EESҚ Erkin sauda turaly kelisim Agymdagy erkin sauda kelissozderi Europalyk ekonomikalyk ajmak Tygyz sauda katynastary turaly yntymaktastyk nemese dialog deklaraciyasy EESҚ EO ga kirmejtin eldermen erkin sauda turaly 29 kelisim sondaj ak saudany zhaksartu bojynsha yntymaktastyk zhәne birlesken zhumys toptary turaly deklaraciyalar zhasady Қazirgi uakytta EESҚ ka mүshe memleketter Europalyk odakka mүshe 27 memleketke kosymsha 40 memleketpen zhәne aumaktarmen artykshylykty sauda katynastaryn ornatty EESҚ interaktivti erkin sauda kartasy bүkil әlem bojynsha seriktester turaly tүsinik beredi Travel policiesEESҚ zhәne EO EEA shenberinde adamdardyn erkin kozgalysy EESҚ mүshe memleketterdin azamattary EESҚ konvenciyasyna sәjkes bir birinin aumaktary bojynsha zhүrip turu erkindigin pajdalanady EESҚ zhәne EEA elderinin azamattary da Europalyk Odakta EO zhүrip turu erkindigin pajdalanady EESҚ zhәne EO azamattary vizadan bosatylyp kana kojmaj bir birinin elderine kiruge zhәne turuga zandy kukygy bar Azamattardyn kukyktary turaly Direktiva kejde erkin kozgalys direktivasy dep te atalady Europalyk ekonomikalyk ajmak EEA azamattarynyn erkin kozgalu kukygyn anyktajdy onyn kuramyna үsh mүshe kiredi Islandiya Norvegiya zhәne Lihtenshtejn sondaj ak EO ga mүshe memleketter EEA mүshesi bolyp tabylatyn birak EEA emes Shvejcariya Direktivamen bajlanysty emes kerisinshe EO zhәne onyn mүshe memleketterimen erkin kozgalys turaly Zheke kopzhakty kelisimge ie Nәtizhesinde EESҚ elinin azamaty barlyk baska EESҚ elderinde zhәne barlyk EO elderinde omir sүrip zhumys istej alady al EO elinin azamaty barlyk EESҚ elderinde omir sүrip zhumys istej alady birak dauys beru zhәne үkimet policiya Қaruly kүshter siyakty sezimtal salalarda zhumys isteu үshin kobinese azamattyk talap etiledi zhәne azamattygy zhok adamdar bolmauy mүmkin azamattar siyakty әleumettik kamsyzdandyru zhәne zhumyssyzdyk bojynsha zhәrdemaky alu kukyktary Bas hatshylarMemleket Aty zhoni Zhyl1 Ұlybritaniya Frank Figurres 1960 19652 Ұlybritaniya Dzhon Koulson 1965 19723 Shveciya Bengt Rabeus 1972 19754 Shvejcariya Charlz Myuller 1976 19815 Norvegiya Per Kleppe 1981 19886 Austriya Georg Rejsh 1988 19947 Islandiya Kyartan Johannsson 1994 20008 Shvejcariya Uilyam Rosse 2000 20069 Norvegiya Kar Brin 2006 201210 Islandiya Kristian F Arnason 2012 201811 Shvejcariya Anri Getaz 2018 kazirgi uakytDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 X tom The EFTA Convention European Free Trade Association Finland Now the Seven and a Half 7 April 1961 http www time com time magazine article 0 9171 874317 00 htm Retrieved 18 July 2009 AFP in Reykjavik Iceland drops EU membership bid interests better served outside union 12 March 2015 Iceland International Monetary Fund Norway International Monetary Fund Report for Selected Countries and Subjects Imf org 14 September 2006 Norway and the EU Eu norway org Iceland moves towards joining EU BBC News 16 July 2009 Free Trade European Free Trade Association Efta int Free Trade Map European Free Trade Association Efta int Short Overview of the EFTA Convention EUR Lex 22002A0430 01 EN EN 0006 0072 30 April 2002 What is an EEA country What is an EFTA country Livingingreece gr