Дубний (лат. Dybnіum; Db) — элементтердің периодтық жүйесінің ІV тобындағы жасанды радиоактивті химикалық элемент, трансуран элементтеріне жатады. Ат. н. 104. Массалық саны 254 — 261 аралығындағы 8 изотопы белгілі.
| |||||
Атом қасиеті | |||||
---|---|---|---|---|---|
Атауы, символ, нөмірі | Дубний, 105 | ||||
Топ типі | |||||
Топ, период, блок | 5, 7, d | ||||
Атомдық масса () | |||||
Электрондық конфигурация | [Rn] 5f14 6d3 7s2 | ||||
Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 32, 11, 2 | ||||
Атом радиусы | 139 | ||||
Химиялық қасиеттері | |||||
149 | |||||
Тотығу дәрежелері | (+3), (+4), +5 | ||||
1-ші: 665 кДж/моль (эВ) | |||||
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||
Термодинамикалық фаза | |||||
Басқа да қасиеттері | |||||
53850-35-4 |
Олардың ішіндегі ең тұрақтысы 261Db (жартылай ыдырау уақыты 70 с). 1964 жылы 260Db (жартылай ыдырау уақыты 0,1 с) изотопын орыс ғалымы Г.Н. Флеров (1913 — 1990) бастаған ғалымдар 242Pu-ді 22Ne иондарымен атқылау нәтижесінде алды. 1969 жылы А.Гиорсо 246Cm, 248Cm және 249Cf изотоптарын 18О, 12С және 13С иондарымен атқылау арқылы 257Db (жартылай ыдырау уақыты 3 с) мен 259Db (жартылай ыдырау уақыты 4,5 с) изотоптарын алды. Д-дің тотығу дәрежесі +4. Химиялық қасиеттері гафнийге (Hf) ұқсас. Булану t 313С болатын Дубний хлориді белгілі.
Пайдаланған әдебиеттер
• Қазақ энцклопедиясы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dubnij lat Dybnium Db elementterdin periodtyk zhүjesinin IV tobyndagy zhasandy radioaktivti himikalyk element transuran elementterine zhatady At n 104 Massalyk sany 254 261 aralygyndagy 8 izotopy belgili 105 Rezerfordij Dubnij SiborgijTa Db Upe Periodicheskaya sistema elementov105 DbAtom kasietiAtauy simvol nomiriDubnij 105Top tipiAuyr metaldarTop period blok5 7 dAtomdyk massa 268 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Rn 5f14 6d3 7s2Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 32 32 11 2Atom radiusy139Himiyalyk kasietteri149Totygu dәrezheleri 3 4 51 shi 665 kDzh mol eV 2 shi 1547 kDzh mol eV 3 shi 2378 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneBaska da kasietteri53850 35 4 Olardyn ishindegi en turaktysy 261Db zhartylaj ydyrau uakyty 70 s 1964 zhyly 260Db zhartylaj ydyrau uakyty 0 1 s izotopyn orys galymy G N Flerov 1913 1990 bastagan galymdar 242Pu di 22Ne iondarymen atkylau nәtizhesinde aldy 1969 zhyly A Giorso 246Cm 248Cm zhәne 249Cf izotoptaryn 18O 12S zhәne 13S iondarymen atkylau arkyly 257Db zhartylaj ydyrau uakyty 3 s men 259Db zhartylaj ydyrau uakyty 4 5 s izotoptaryn aldy D din totygu dәrezhesi 4 Himiyalyk kasietteri gafnijge Hf uksas Bulanu t 313 S bolatyn Dubnij hloridi belgili Pajdalangan әdebietter Қazak encklopediyasy