Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Висмут (лат. Wіsmuthum; Ві) — элементтердің периодтық жүйесінің V тобындағы хим. элемент, ат. н. 83, ат. м. 208,980. Бір ғана тұрақты изотопы (208Ві) бар. Қосылыстарында 2, 3 және 5 валентті.
| |||||||||||||||
| Жай заттың сыртқы бейнесі | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Жылтыр күміс металл  | |||||||||||||||
| Атом қасиеті | |||||||||||||||
| Атауы, символ, нөмірі | Висмут, 83 | ||||||||||||||
| Топ типі | Басқа металдар | ||||||||||||||
| Топ, период, блок | 15, 6, p | ||||||||||||||
| Атомдық масса () | |||||||||||||||
| Электрондық конфигурация | [Xe] 4f14 5d10 6s2 6p3 | ||||||||||||||
| Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 18, 5 | ||||||||||||||
| Атом радиусы | 156 | ||||||||||||||
| Химиялық қасиеттері | |||||||||||||||
| 148±4 | |||||||||||||||
| 207 | |||||||||||||||
| (+5e) 74 (+3e) 96 | |||||||||||||||
| 2,02 (Полинг шкаласы) | |||||||||||||||
| Bi←Bi3+ 0,23 В | |||||||||||||||
| Тотығу дәрежелері | −3, −2, −1, +1, +2, +3, +4, +5 | ||||||||||||||
| 1-ші: 703 кДж/моль (эВ) | |||||||||||||||
| Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||||||||||||
| Термодинамикалық фаза | |||||||||||||||
| Тығыздық () | 9,79 г/см³ | ||||||||||||||
| Балқу температурасы | 271,44 °C, 544,5 K | ||||||||||||||
| Қайнау температурасы | 1837 K | ||||||||||||||
| 11,30 кДж/моль | |||||||||||||||
| Булану жылуы | 172,0 кДж/моль | ||||||||||||||
| 26,0 Дж/(K·моль) | |||||||||||||||
| Молярлық көлем | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Жай заттың кристаллдық торы | |||||||||||||||
| ромбоэдрлік | |||||||||||||||
| α=57,23°, a=4,746 Å | |||||||||||||||
| c/a қатынас | - | ||||||||||||||
| 120,00 K | |||||||||||||||
| Басқа да қасиеттері | |||||||||||||||
| (300 K) 7,9 Вт/(м·К) | |||||||||||||||
| 32 ГПа | |||||||||||||||
| 12 ГПа | |||||||||||||||
| Пуассон коэффициенті | 0.33 | ||||||||||||||
| Моос қаттылығы | 2.25 | ||||||||||||||
| 70–95 | |||||||||||||||
| 7440-69-9 | |||||||||||||||
Күміс түсті ақ металл, морт сынғыш, оңай ұнтақталады, тығызд. 9,8 г/см.
Орта ғасырда висмут тәжірибе кезінде алхимиктерді жиі қолданған. Кенді өндіруші шахтерлер оны tectum argenti деп атады, бұл "күміс өндірісі" дегенді білдіреді, сонымен бірге олар висмут жартылай күміс болды деп санайды.
Висмут тек Еуропада ғана қолданылған жоқ. Инки висмут суық қаруды жасау процесінде қолданды,оның қылышынан [қайнар көзі 249 күн көрсетілмеген] ерекше сұлулығымен ерекшеленді, ал олардың жылтырауы висмут оксидінің жұқа пленкасының металл бетінде пайда болуының салдары болып табылатын Радуга тотығуынан туындады.
Алайда висмут дербес элементке жатқызылмаған, және ол қорғасынның, сурьманың немесе қалайының бір түрі деп санайды. Висмут туралы алғаш рет 1546 жылы неміс минералогы мен Металлург Георгиус Агриколаның еңбектерінде айтылады. 1739-да неміс химигі И. Г. Поттом висмут әлі де жеке химиялық элемент болып табылатыны анықталды. Берцелиус швед химигі 80 жылдан кейін бірінші рет химиялық номенклатураға BI элементінің рәмізін енгізді.
Тарихы
Орта ғасырларда висмутты алхимиктер тәжірибелер кезінде жиі қолданған. Кенді өндірген кеншілер оны «күміс төбе» дегенді білдіретін tectum argenti деп атаған және олар висмуттың жартылай күміс екеніне сенген.
Висмут тек Еуропада ғана қолданылған жоқ. Инктер висмутты қырлы қару жасау процесінде пайдаланған, өйткені оның қылыштары ерекше сұлулығымен ерекшеленді және олардың жарқырауы жұқа қабықшаның пайда болуының салдары болып табылатын иридесценттік тотығудан туындады. металл бетіндегі висмут оксиді.
Дегенмен, висмут тәуелсіз элемент ретінде жіктелмеді және ол қорғасын, сурьма немесе қалайы түрі деп есептелді. Висмут туралы алғаш рет 1546 жылы неміс минералогы және металлургы Георгий Агрикола еңбектерінде айтылған. 1739 жылы неміс химигі И.Г.Потт висмут әлі де жеке химиялық элемент екенін анықтады. 80 жылдан кейін швед химигі Берцелиус алғаш рет химиялық номенклатураға Би элементінің таңбасын енгізді.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Vismut lat Wismuthum Vi elementterdin periodtyk zhүjesinin V tobyndagy him element at n 83 at m 208 980 Bir gana turakty izotopy 208Vi bar Қosylystarynda 2 3 zhәne 5 valentti 83 Қorgasyn Vismut PolonijSb Bi Mc Periodicheskaya sistema elementov83 BiZhaj zattyn syrtky bejnesiZhyltyr kүmis metallAtom kasietiAtauy simvol nomiriVismut 83Top tipiBaska metaldarTop period blok15 6 pAtomdyk massa 208 98040 1 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Xe 4f14 5d10 6s2 6p3Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 32 18 5Atom radiusy156Himiyalyk kasietteri148 4207 5e 74 3e 962 02 Poling shkalasy Bi Bi3 0 23 VTotygu dәrezheleri 3 2 1 1 2 3 4 51 shi 703 kDzh mol eV 2 shi 1610 kDzh mol eV 3 shi 2466 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneTygyzdyk 9 79 g sm Balku temperaturasy271 44 C 544 5 KҚajnau temperaturasy1837 K11 30 kDzh molBulanu zhyluy172 0 kDzh mol26 0 Dzh K mol Molyarlyk kolem21 3 sm molkysymy P Pa 1 10 100 1000 10 000 100 000T K 941 1041 1165 1325 1538 1835Zhaj zattyn kristalldyk toryromboedrlika 57 23 a 4 746 Ac a katynas 120 00 KBaska da kasietteri 300 K 7 9 Vt m K 32 GPa12 GPaPuasson koefficienti0 33Moos kattylygy2 2570 957440 69 9Vismut Vi Kүmis tүsti ak metall mort syngysh onaj untaktalady tygyzd 9 8 g sm Orta gasyrda vismut tәzhiribe kezinde alhimikterdi zhii koldangan Kendi ondirushi shahterler ony tectum argenti dep atady bul kүmis ondirisi degendi bildiredi sonymen birge olar vismut zhartylaj kүmis boldy dep sanajdy Vismut tek Europada gana koldanylgan zhok Inki vismut suyk karudy zhasau procesinde koldandy onyn kylyshynan kajnar kozi 249 kүn korsetilmegen erekshe sululygymen erekshelendi al olardyn zhyltyrauy vismut oksidinin zhuka plenkasynyn metall betinde pajda boluynyn saldary bolyp tabylatyn Raduga totyguynan tuyndady Alajda vismut derbes elementke zhatkyzylmagan zhәne ol korgasynnyn surmanyn nemese kalajynyn bir tүri dep sanajdy Vismut turaly algash ret 1546 zhyly nemis mineralogy men Metallurg Georgius Agrikolanyn enbekterinde ajtylady 1739 da nemis himigi I G Pottom vismut әli de zheke himiyalyk element bolyp tabylatyny anyktaldy Bercelius shved himigi 80 zhyldan kejin birinshi ret himiyalyk nomenklaturaga BI elementinin rәmizin engizdi TarihyOrta gasyrlarda vismutty alhimikter tәzhiribeler kezinde zhii koldangan Kendi ondirgen kenshiler ony kүmis tobe degendi bildiretin tectum argenti dep atagan zhәne olar vismuttyn zhartylaj kүmis ekenine sengen Vismut tek Europada gana koldanylgan zhok Inkter vismutty kyrly karu zhasau procesinde pajdalangan ojtkeni onyn kylyshtary erekshe sululygymen erekshelendi zhәne olardyn zharkyrauy zhuka kabykshanyn pajda boluynyn saldary bolyp tabylatyn iridescenttik totygudan tuyndady metall betindegi vismut oksidi Degenmen vismut tәuelsiz element retinde zhiktelmedi zhәne ol korgasyn surma nemese kalajy tүri dep esepteldi Vismut turaly algash ret 1546 zhyly nemis mineralogy zhәne metallurgy Georgij Agrikola enbekterinde ajtylgan 1739 zhyly nemis himigi I G Pott vismut әli de zheke himiyalyk element ekenin anyktady 80 zhyldan kejin shved himigi Bercelius algash ret himiyalyk nomenklaturaga Bi elementinin tanbasyn engizdi