Бурылша (башқ. Бурылса, орыс. Бурунча) — Ресейдегі өзен. Башқұртстан Республикасы, Орынбор облысы жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Үлкен Иік өзенінің оң жағалауынан 70 км қашықтықта орналасқан. Өзен ұзындығы 23 км-ді құрайды.
Бурылша | |
---|---|
башқ. Бурылса | |
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 23 км |
Су алабының ауданы | ? км² |
Су алабы | Үлкен Иік |
Өзендердің су алабы | Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі) |
Бастауы | |
Сағасы | Үлкен Иік өзенінің оң жағалауынан 70 км қашықтықта |
Орналасуы | |
Ел | Ресей |
Аймақ | Башқұртстан Республикасы, Орынбор облысы |
Атауы
Өзеннің атауы жылқы малының түсін білдіретін — бурыл, буырыл деген сөздерден шыққан. Бұл туралы Б. А. Моисеев өзінің «Орынбор облысының жергілікті атаулары. Тарихи-топонимикалық очерктер» (Местные названия Оренбургской области. Историко-топонимические очерки) атты кітабында былай жазған:
Өзен атауы түркі бурын- (бурыл-) түбірінің негізінде жылқы малының түсі «буырыл» (жүні ашық, жалы мен құйрығы қара түсті) мағынасын білдіреді, ал атауының -са бөлігін кішірейткіш-еркелеткіш жұрнақ ретінде қарастыруға болады. Башқұрттың Бурунса (Бурунча) орыс сөйленісіндегі Чалко, Чалка деген жылқыларының лақап атына сәйкес келеді.
Мынандай аңыз бүгінгі күнге дейін жеткен. Ертеде башқұрттар Бурунча өзенінің бойын жайлаған. Бір жылы көктемгі қатты су тасқынында Бурынса деген башқұрт қызы өзенге батып кетеді. Осы өзен сол қыздың есімімен аталып кетеді.
Түпнұсқа (орыс.)В основе названия реки лежит тюркский корень бурын- (бурыл-) со значением масти лошади «чалый» (светлый цвет шерсти, чёрная грива и хвост), а часть названия -са можно рассматривать как уменьшительно-ласкательный суффикс. Башкирскому Бурунса (Бурунча) в русских говорах соответствует кличка лошадей Чалко, Чалка.
Сохранилось такое предание. В прошлом по речке Бурунча кочевали башкиры. В какой-то год во время сильного весеннего разлива в реке утонула башкирская девушка по имени Бурынса. Речку назвали в память о ней
— Моисеев, Б. А. Местные названия Оренбургской области. Историко-топонимические очерки / Мин-во образования и науки РФ, ФГБОУ ВПО «Оренбург. гос. пед.ун-т». — Оренбург : Изд-во ОГПУ, 2013. — 380 с. ISBN 978-5-85859-528-1
Су реестрінің мәліметтері
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметі бойынша Жайық су алабы өңіріне жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — . Өзен саласы — Сала болмайды, өзен алабы — Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі).
Ресей су ресурстары федералды агенттігі дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша:
- Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 12010000612112200006108
- Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 112200610
- Су алабының коды — 12.01.00.006
- ГЗ томының нөмірі — 12
- ГЗ бойынша шығарылуы — 2
Дереккөздер
- Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы.
- РФ мемлекеттік су реестрі: Бурунча.
Сыртқы сілтемелер
- Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағатталған 26 мамырдың 2015 жылы.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Назар аударыңыз! Бұл мақала толықтығына және шынайлығына байланысты тексеруді қажет етеді |
Бұл — гидрология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Burylsha bashk Burylsa orys Buruncha Resejdegi ozen Bashkurtstan Respublikasy Orynbor oblysy zher aumaktarynan agyp otedi Өzen sagasy Үlken Iik ozeninin on zhagalauynan 70 km kashyktykta ornalaskan Өzen uzyndygy 23 km di kurajdy Burylshabashk BurylsaSipattamasyҰzyndygy 23 kmSu alabynyn audany km Su alaby Үlken IikӨzenderdin su alaby Zhajyk su alabynyn Resejdegi boligi BastauySagasy Үlken Iik ozeninin on zhagalauynan 70 km kashyktyktaOrnalasuyEl ResejAjmak Bashkurtstan Respublikasy Orynbor oblysyAtauyӨzennin atauy zhylky malynyn tүsin bildiretin buryl buyryl degen sozderden shykkan Bul turaly B A Moiseev ozinin Orynbor oblysynyn zhergilikti ataulary Tarihi toponimikalyk ocherkter Mestnye nazvaniya Orenburgskoj oblasti Istoriko toponimicheskie ocherki atty kitabynda bylaj zhazgan Өzen atauy tүrki buryn buryl tүbirinin negizinde zhylky malynyn tүsi buyryl zhүni ashyk zhaly men kujrygy kara tүsti magynasyn bildiredi al atauynyn sa boligin kishirejtkish erkeletkish zhurnak retinde karastyruga bolady Bashkurttyn Burunsa Buruncha orys sojlenisindegi Chalko Chalka degen zhylkylarynyn lakap atyna sәjkes keledi Mynandaj anyz bүgingi kүnge dejin zhetken Ertede bashkurttar Buruncha ozeninin bojyn zhajlagan Bir zhyly koktemgi katty su taskynynda Burynsa degen bashkurt kyzy ozenge batyp ketedi Osy ozen sol kyzdyn esimimen atalyp ketedi Tүpnuska orys V osnove nazvaniya reki lezhit tyurkskij koren buryn buryl so znacheniem masti loshadi chalyj svetlyj cvet shersti chyornaya griva i hvost a chast nazvaniya sa mozhno rassmatrivat kak umenshitelno laskatelnyj suffiks Bashkirskomu Burunsa Buruncha v russkih govorah sootvetstvuet klichka loshadej Chalko Chalka Sohranilos takoe predanie V proshlom po rechke Buruncha kochevali bashkiry V kakoj to god vo vremya silnogo vesennego razliva v reke utonula bashkirskaya devushka po imeni Burynsa Rechku nazvali v pamyat o nej Moiseev B A Mestnye nazvaniya Orenburgskoj oblasti Istoriko toponimicheskie ocherki Min vo obrazovaniya i nauki RF FGBOU VPO Orenburg gos ped un t Orenburg Izd vo OGPU 2013 380 s ISBN 978 5 85859 528 1Su reestrinin mәlimetteriResej memlekettik su tiziliminin mәlimeti bojynsha Zhajyk su alaby onirine zhatady ozennin susharuashylyk boligi Өzen salasy Sala bolmajdy ozen alaby Zhajyk su alabynyn Resejdegi boligi Resej su resurstary federaldy agenttigi dajyndagan RF territoriyasyn susharuashylygy bojynsha audandastyru zhonindegi geoakparattyk zhүje mәlimetteri bojynsha Memlekettik su reestrindegi su obektisinin kody 12010000612112200006108 Gidrologiyalyk turgydan zerttelu GZ kody 112200610 Su alabynyn kody 12 01 00 006 GZ tomynyn nomiri 12 GZ bojynsha shygaryluy 2DerekkozderResejlik Gidrotehnikalyk kurylystardy zhәne memlekettik su kadastrlaryn tirkeu ortalygy RF memlekettik su reestri Buruncha Syrtky siltemelerResej Federaciyasy Tabigi resurstar zhәne ekologiya ministrligi Muragattalgan 26 mamyrdyn 2015 zhyly Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Nazar audarynyz Bul makala tolyktygyna zhәne shynajlygyna bajlanysty tekserudi kazhet etedi Bul gidrologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz