Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Будагов Лазарь Захарович(12.4.1812, Ресей, Астрахан — 30.12.1878, Санкт-Петербург) — шығыстанушы ғалым, түрколог, аудармашы. Қазан университетін бітірген (1840). Тифлис гимназиясында Әзірбайжан, парсы тілдерінен (1840 — 44), Санкт-Петербург университеттінде Әзірбайжан, түрік тілдерінен дәріс оқыды (1845—70). 1861 жылдан бастап оқытушылықпен қатар Ресей Сыртқы істер министрлігінің Азия департаментінде аудармашы қызметін атқарды. Будагов — тек оқытушы, аудармашы ғана емес, сондай-ақ, түркі тілдерін салыстыра зерттеген алғашқы орыс ғалымдарының бірі. Оның “” (екі томдық, 1225 бет. 1869, 1871 жылы) тарихында ерекше орын алады. Сөздікте 24 тілге тән материалдар қатар беріліп, өзара салыстырылып, жолма-жол орыс тіліне аударылған. Жүйелі зерттелген осман түріктерінің тілінен бастап, сол кезеңде әлі зерттеле қоймаған Сібір, Шығыс Түркістан түркілерінің тілінен мол тілдік деректер берілген. Сөздік оғыз (оңтүстік-батыс) және қыпшақ (шығыс) бұтағына жататын тілдердің лексикасы негізінде құрылған. Түркі тілдерінің кейбір диалектілерін Будагов жер аттарына қарай: бұқарлықтардың, қоқандықтардың, хиуалықтардың, ферғаналықтардың, қашқарлықтардың тілі, т.б. деп жіктейді. Еңбекте осман, шағатай тілдерінің сөздік қорынан алынған түркі тілдерінің көне сөз үлгілері жиі кездеседі. Сөздікке 6 мыңдай қазақ сөзі, 205 мақал-мәтелі және жұмбағы енген.
Дереккөздер
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Budagov Lazar Zaharovich 12 4 1812 Resej Astrahan 30 12 1878 Sankt Peterburg shygystanushy galym tүrkolog audarmashy Қazan universitetin bitirgen 1840 Tiflis gimnaziyasynda Әzirbajzhan parsy tilderinen 1840 44 Sankt Peterburg universitettinde Әzirbajzhan tүrik tilderinen dәris okydy 1845 70 1861 zhyldan bastap okytushylykpen katar Resej Syrtky ister ministrliginin Aziya departamentinde audarmashy kyzmetin atkardy Budagov tek okytushy audarmashy gana emes sondaj ak tүrki tilderin salystyra zerttegen algashky orys galymdarynyn biri Onyn eki tomdyk 1225 bet 1869 1871 zhyly tarihynda erekshe oryn alady Sozdikte 24 tilge tәn materialdar katar berilip ozara salystyrylyp zholma zhol orys tiline audarylgan Zhүjeli zerttelgen osman tүrikterinin tilinen bastap sol kezende әli zerttele kojmagan Sibir Shygys Tүrkistan tүrkilerinin tilinen mol tildik derekter berilgen Sozdik ogyz ontүstik batys zhәne kypshak shygys butagyna zhatatyn tilderdin leksikasy negizinde kurylgan Tүrki tilderinin kejbir dialektilerin Budagov zher attaryna karaj bukarlyktardyn kokandyktardyn hiualyktardyn ferganalyktardyn kashkarlyktardyn tili t b dep zhiktejdi Enbekte osman shagataj tilderinin sozdik korynan alyngan tүrki tilderinin kone soz үlgileri zhii kezdesedi Sozdikke 6 myndaj kazak sozi 205 makal mәteli zhәne zhumbagy engen Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet