Бек Берді батыр Жүкейұлы – Орта жүз ішінде Керейдің Тұрғақ руы Бүркүт тармағынан тарайды. Керей ханы Тұғырыл ханның ұлы негізін қалаған Тайбұға ханның 17-ші ұрпағы.
Бек Берді батыр Жүкейұлы | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Біржан сал ауданы, Жөкей көлі жағасы |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | Біржан сал ауданы, Жөкей көлі жағасы |
Мемлекет | Қазақ хандығы |
Әскер түрі | атты әскер |
Атағы | |
Шайқасы |
Берді батыр Абылай сұлтан, Әбілмәмбет сұлтан, Ералы сұлтандардың тұсында қолбасшы, дипломат (елші) болды. 1728 жылы Торғай даласында болған шайқаста жоңғарларға қарсы соғысқан. Жеңіске жеткен қазақ жасақтары оларды сол бетінде Іле өңіріне дейін тықсырып тастайды.
Берді батыр туралы орыс деректерінде былай делінген:
«1737 г. – Коменданту Орской крепости полковнику Б.Л. Останкову. Я, Абулмамбет-салтан, всемилостивой государыне челом бью, г-ну подполковнику Борису Лукичу челобитье. Какое с нами слово положено, в том и ныне стою; и какие присланы будут от е.и.в. ко мне указы, и те прислать з Бекбердеем. А е.и.в. состою в верности и по ея указам служить готов, и чтоб и к нам посланцы от вас были и посланы были без опасности. К подлинному переводу ахун Мансур Абдрахманов подписался по татарски».
Ұрпақтары
Шежіре бойынша Берді батырдан Баба, Тайшыбек, Ораз, Төртқара, Бесқара, Күбі, Жолдыбай, Жәпек тарайды. Ақмола облысы Көкшетау уезі ауыл кестесі, 1907 жылы Қотыркөл болысында Берді атасынан тараған Төртқарин Саржан Баймырзабұлақ ауылында, Бесқарин Қоймамбай Шоққызыл Баймырза ауылында, Сейтенов Жандос Жөкейкөл ауылында, Сарғазақов Жақан Бесағаш ауылында, Бабин Мұқан ІІ-ші Ұзынқарағай ауылында, Тәжібек (Тайшыбек) Жалмағамбет І-ші Ұзынқарағай ауылында тұрғандары туралы баяндалады.
Дереккөздер
- Бек Берді батыр Жүкейұлы (орыс.).
- Жәди Шәкенұлы = Тұрғақ шежіресі / Ғ.Табулдин, Ж.Сәбитов — 1. — Нұр-Сұлтан: Өрнек, 2020. — Т. 1. — 200 б. — 2000 таралым. — ISBN 978-601-06-6031-1.
- 1. Эпистолярное наследие казахской правящей элиты 1675-1821 годов. Сборник исторических документов в двух томах. Том І. Письма казахских правителей. 1675 - 1780 гг. / Автор проекта, введения, биографий ханов, научных комментариев; составитель и ответственный редактор И.В. Ерофеева. Алматы: АО "АБДИ Компани", 2014. - 696 с. + вкл. 44 с.
- Жәди Шәкенұлы = Тұрғақ шежіресі / Ғ.Табулдин, Ж.Сәбитов — 1. — Нұр-Сұлтан: Өрнек, 2020. — Т. 1. — 200 б. — 2000 таралым. — ISBN 978-601-06-6031-1.
- Ел мен жер, Көкшетау - Қызылжар - Омбы- Құсмұрын - Ұлытау - Астана аймағы. Сәдуақас Тортай. Алматы: Дайк пресс, 2003. 566 бет+48 бет жапсырма ISBN 9965-699-06-2.
Әдебиеттер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bek Berdi batyr Zhүkejuly Orta zhүz ishinde Kerejdin Turgak ruy Bүrkүt tarmagynan tarajdy Kerej hany Tugyryl hannyn uly negizin kalagan Tajbuga hannyn 17 shi urpagy Bek Berdi batyr ZhүkejulyTugan kүni1690 1690 Tugan zheriBirzhan sal audany Zhokej koli zhagasyҚajtys bolgan kүni1761 1761 Қajtys bolgan zheriBirzhan sal audany Zhokej koli zhagasyMemleketҚazak handygyӘsker tүriatty әskerAtagyBekShajkasy1728 Berdi batyr Abylaj sultan Әbilmәmbet sultan Eraly sultandardyn tusynda kolbasshy diplomat elshi boldy 1728 zhyly Torgaj dalasynda bolgan shajkasta zhongarlarga karsy sogyskan Zheniske zhetken kazak zhasaktary olardy sol betinde Ile onirine dejin tyksyryp tastajdy Berdi batyr turaly orys derekterinde bylaj delingen 1737 g Komendantu Orskoj kreposti polkovniku B L Ostankovu Ya Abulmambet saltan vsemilostivoj gosudaryne chelom byu g nu podpolkovniku Borisu Lukichu chelobite Kakoe s nami slovo polozheno v tom i nyne stoyu i kakie prislany budut ot e i v ko mne ukazy i te prislat z Bekberdeem A e i v sostoyu v vernosti i po eya ukazam sluzhit gotov i chtob i k nam poslancy ot vas byli i poslany byli bez opasnosti K podlinnomu perevodu ahun Mansur Abdrahmanov podpisalsya po tatarski ҰrpaktaryShezhire bojynsha Berdi batyrdan Baba Tajshybek Oraz Tortkara Beskara Kүbi Zholdybaj Zhәpek tarajdy Akmola oblysy Kokshetau uezi auyl kestesi 1907 zhyly Қotyrkol bolysynda Berdi atasynan taragan Tortkarin Sarzhan Bajmyrzabulak auylynda Beskarin Қojmambaj Shokkyzyl Bajmyrza auylynda Sejtenov Zhandos Zhokejkol auylynda Sargazakov Zhakan Besagash auylynda Babin Mukan II shi Ұzynkaragaj auylynda Tәzhibek Tajshybek Zhalmagambet I shi Ұzynkaragaj auylynda turgandary turaly bayandalady DerekkozderBek Berdi batyr Zhүkejuly orys Zhәdi Shәkenuly Turgak shezhiresi Ғ Tabuldin Zh Sәbitov 1 Nur Sultan Өrnek 2020 T 1 200 b 2000 taralym ISBN 978 601 06 6031 1 1 Epistolyarnoe nasledie kazahskoj pravyashej elity 1675 1821 godov Sbornik istoricheskih dokumentov v dvuh tomah Tom I Pisma kazahskih pravitelej 1675 1780 gg Avtor proekta vvedeniya biografij hanov nauchnyh kommentariev sostavitel i otvetstvennyj redaktor I V Erofeeva Almaty AO ABDI Kompani 2014 696 s vkl 44 s Zhәdi Shәkenuly Turgak shezhiresi Ғ Tabuldin Zh Sәbitov 1 Nur Sultan Өrnek 2020 T 1 200 b 2000 taralym ISBN 978 601 06 6031 1 El men zher Kokshetau Қyzylzhar Omby Қusmuryn Ұlytau Astana ajmagy Sәduakas Tortaj Almaty Dajk press 2003 566 bet 48 bet zhapsyrma ISBN 9965 699 06 2 Әdebietter