Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Баренц теңізі (норв. Barentshavet, 1853 жылға дейін Мурман теңізі, Мурман) — Солтүстік Мұзды мұхиттың шеткі теңізі. Голландияның теңіз саяхатшысы В.Баренцтің құрметіне аталған. Еуропаның солтүстік жағалауы мен Шпицберген, Франц-Иосиф жері, Жаңа Жер аралдарымен шектесіп, Ресей мен Норвегия жағалауларын шаяды. Вайгач және Кальгучев аралдары аралығындағы оңтүстік-батыс бөлігі Печора теңізі деп аталады. Бұғаздар арқылы , Ақ теңізбен жалғасады.
| Баренц теңізі | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ауданы | 1 424 000 км² |
| Көлемі | 282 мың км³ |
| Тереңдігі | 600 м |
| Орташа тереңдігі | 222 м |
| Орналасуы | |
| 71° с. е. 41° ш. б. / 71° с. е. 41° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 71° с. е. 41° ш. б. / 71° с. е. 41° ш. б. (G) (O) (Я) | |
 Баренц теңізі Ортаққорда | |
Теңіз құрылықтық шельфте орналасқан. Аумағы1424 мың км², көпшілік бөлігінің тереңдігі 360 — 400 м, ең терең жері — 600 м. Жағалауы қатты тілімделген, биік жартасты (фьордтар), тек шығысындағы аз тілімделіп, жайпақ келген. Негізгі шығанақтары: , , , Кола, және аз, ең үлкені — теңіздің оңтүстігіндегі . Теңізге және өзендері құяды. Атлант мұхитының жылы ағысы әсерінен теңіздің оңтүстік-батыс бөлігі қатпайды, ақпан айында суының жоғарғы қабатының температурасы 3—5°С. Солтүстік-батысы мен солтүстік-шығысында мұз әдетте жыл бойы жатады, тек кейбір жылдары ғана теңіз мұздан толығымен арылады. Теңіздің тұздылығы 32—35‰. Баренц теңізінде жарты тәуліктік су толысуы байқалады, Кола түбегі жағасында оның көтерілу биіктігі 6,1 м-ге жетеді.
Баренц теңізі көлік және балық шаруашылығы үшін үлкен маңызға ие. Балықтың 114 тен астам түрі кездеседі. Теңізде балық аулау кәсібі (, майшабақ, пикша, сайда, теңіз алабұғасы, камбала) пальтус және кеме қатынасы жақсы дамыған.
Негізгі порттары:
- (Норвегия),
- (Ресей), т.б.
Екінші дүниежүзілік соғысқа дейін Петсамо оның жалғыз мұз қатпайтын порты болғандықтан, Баренц теңізіне шығу үшін Финляндияның да құзыры болды. Радиактивті қалдықтарды өңдейтін норвег зауыттарының қызметіне байланысты теңіздің радиактивті лайлануы шешілуі қиын мәселеге айналып отыр. Соңғы уақытта Баренц теңізінің Шпицбергенге қарайғы теңіз шельфі Ресей Федерациясы мен Норвегия арасында аумақтық даулардың нысанына айналып отыр.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Barenc tenizi norv Barentshavet 1853 zhylga dejin Murman tenizi Murman Soltүstik Muzdy muhittyn shetki tenizi Gollandiyanyn teniz sayahatshysy V Barenctin kurmetine atalgan Europanyn soltүstik zhagalauy men Shpicbergen Franc Iosif zheri Zhana Zher araldarymen shektesip Resej men Norvegiya zhagalaularyn shayady Vajgach zhәne Kalguchev araldary aralygyndagy ontүstik batys boligi Pechora tenizi dep atalady Bugazdar arkyly Ak tenizben zhalgasady Barenc teniziSipattamasyAudany1 424 000 km Kolemi282 myn km Terendigi600 mOrtasha terendigi222 mOrnalasuy71 s e 41 sh b 71 s e 41 sh b 71 41 G O Ya Koordinattar 71 s e 41 sh b 71 s e 41 sh b 71 41 G O Ya Barenc teniziBarenc tenizi Ortakkorda Teniz kurylyktyk shelfte ornalaskan Aumagy1424 myn km kopshilik boliginin terendigi 360 400 m en teren zheri 600 m Zhagalauy katty tilimdelgen biik zhartasty fordtar tek shygysyndagy az tilimdelip zhajpak kelgen Negizgi shyganaktary Kola zhәne az en үlkeni tenizdin ontүstigindegi Tenizge zhәne ozenderi kuyady Atlant muhitynyn zhyly agysy әserinen tenizdin ontүstik batys boligi katpajdy akpan ajynda suynyn zhogargy kabatynyn temperaturasy 3 5 S Soltүstik batysy men soltүstik shygysynda muz әdette zhyl bojy zhatady tek kejbir zhyldary gana teniz muzdan tolygymen arylady Tenizdin tuzdylygy 32 35 Barenc tenizinde zharty tәuliktik su tolysuy bajkalady Kola tүbegi zhagasynda onyn koterilu biiktigi 6 1 m ge zhetedi Barenc tenizi kolik zhәne balyk sharuashylygy үshin үlken manyzga ie Balyktyn 114 ten astam tүri kezdesedi Tenizde balyk aulau kәsibi majshabak piksha sajda teniz alabugasy kambala paltus zhәne keme katynasy zhaksy damygan Negizgi porttary Norvegiya Resej t b Ekinshi dүniezhүzilik sogyska dejin Petsamo onyn zhalgyz muz katpajtyn porty bolgandyktan Barenc tenizine shygu үshin Finlyandiyanyn da kuzyry boldy Radiaktivti kaldyktardy ondejtin norveg zauyttarynyn kyzmetine bajlanysty tenizdin radiaktivti lajlanuy sheshilui kiyn mәselege ajnalyp otyr Songy uakytta Barenc tenizinin Shpicbergenge karajgy teniz shelfi Resej Federaciyasy men Norvegiya arasynda aumaktyk daulardyn nysanyna ajnalyp otyr DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 2 tom Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet