Шпицберген, Грумант, Свальбард – Солтүстік Мұзды мұхиттың батысындағы аралдар тобы, Свальбард аралдар тобының негізгі бөлігі. Ірі аралдары: Батыс Шпицберген, Солтүстік-Шығыс Жер, Эдж, Баренц, т.б. Ауданы 62 мың км2. Жер бедері таулы, ең биік жері – 1712 м, Ньютон тауы. Батыс және солтүстік жағалаулары фьордтарға (Ис-фьорд, Вейде-фьорд, т.б.) күшті тілімделген. 35,1 мың км2-ден астам жерін (етегінен теңізге дейін) мұздықтар алып жатыр, көп жылдық тоң таралған. Төрттік кезеңнің жанартаулары (Сверре, Сигурд) және ыстық бұлақтар бар. Климаты арктикалық-теңіздік; шығысы қатаң, батысында Шпицберген жылы ағысы әсерінен салыстырмалы жұмсақ. Орташа температура жағалық бөлікте ақпанда –12°C, шілдеде 4°C. Жылдық жауын-шашын мөлш. 315 мм. Арктик. шөл және тундра өсімдіктері (мүк, қына, ергежейлі қайың, т.б.) өседі. Сүт қоректілерден солтүстік бұғысы, полюс түлкісі, ақ аю, құстың 90 түрі кездеседі. Суы балыққа бай: гренландия итбалығы, нерпа, теңіз қояны, морж, кит тіршілік етеді. Солтүстік-Батыс Шпицберген, Форланн ұлттық саябақтары, Солтүстік-Шығыс Свальбард резерваты құрылған. Шпицберген топаралдарынан жоғ. сапалы тас көмір өндіріледі. Байырғы халқы жоқ; тұрғындары негізінен көмір өндіретін 1,2 мың норвег, 1,5 мың орыс азаматтарынан тұрады. 1925 жылы Шпицберген топаралы ресми түрде Норвегияның бөлігі болып жарияланды. Әкімшілік орталық – , порты – .
Шпицберген норв. Svalbard | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ірі аралы | |
Жалпы ауданы | 61 022 км² |
Ең биік нүктесі | 1712 м |
Тұрғындар (2009 жыл) | 2642 адам |
Халық тығыздығы | 0,043 адам/км² |
Орналасуы | |
78°13′00″ с. е. 15°33′00″ ш. б. / 78.21667° с. е. 15.55000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 78°13′00″ с. е. 15°33′00″ ш. б. / 78.21667° с. е. 15.55000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Акватория | Солтүстік Мұзды мұхит |
Ел | Норвегия |
Шпицберген Ортаққорда |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shpicbergen Grumant Svalbard Soltүstik Muzdy muhittyn batysyndagy araldar toby Svalbard araldar tobynyn negizgi boligi Iri araldary Batys Shpicbergen Soltүstik Shygys Zher Edzh Barenc t b Audany 62 myn km2 Zher bederi tauly en biik zheri 1712 m Nyuton tauy Batys zhәne soltүstik zhagalaulary fordtarga Is ford Vejde ford t b kүshti tilimdelgen 35 1 myn km2 den astam zherin eteginen tenizge dejin muzdyktar alyp zhatyr kop zhyldyk ton taralgan Torttik kezennin zhanartaulary Sverre Sigurd zhәne ystyk bulaktar bar Klimaty arktikalyk tenizdik shygysy katan batysynda Shpicbergen zhyly agysy әserinen salystyrmaly zhumsak Ortasha temperatura zhagalyk bolikte akpanda 12 C shildede 4 C Zhyldyk zhauyn shashyn molsh 315 mm Arktik shol zhәne tundra osimdikteri mүk kyna ergezhejli kajyn t b osedi Sүt korektilerden soltүstik bugysy polyus tүlkisi ak ayu kustyn 90 tүri kezdesedi Suy balykka baj grenlandiya itbalygy nerpa teniz koyany morzh kit tirshilik etedi Soltүstik Batys Shpicbergen Forlann ulttyk sayabaktary Soltүstik Shygys Svalbard rezervaty kurylgan Shpicbergen toparaldarynan zhog sapaly tas komir ondiriledi Bajyrgy halky zhok turgyndary negizinen komir ondiretin 1 2 myn norveg 1 5 myn orys azamattarynan turady 1925 zhyly Shpicbergen toparaly resmi tүrde Norvegiyanyn boligi bolyp zhariyalandy Әkimshilik ortalyk porty Shpicbergen norv SvalbardSipattamasyIri aralyZhalpy audany61 022 km En biik nүktesi1712 mTurgyndar 2009 zhyl 2642 adamHalyk tygyzdygy0 043 adam km Ornalasuy78 13 00 s e 15 33 00 sh b 78 21667 s e 15 55000 sh b 78 21667 15 55000 G O Ya Koordinattar 78 13 00 s e 15 33 00 sh b 78 21667 s e 15 55000 sh b 78 21667 15 55000 G O Ya T AkvatoriyaSoltүstik Muzdy muhitEl NorvegiyaShpicbergenShpicbergen OrtakkordaBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet