Байшонас — Атырау облысының Мақат ауданы құрамында болған ауыл (бұрынырақ - кент), Байшонас ауылдық округінің орталығы болды. 2013 жылы таратылған.
Ауыл | |
Байшонас | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Ауылдық округ | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 47°14′29″ с. е. 52°56′28″ ш. б. / 47.24139° с. е. 52.94111° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°14′29″ с. е. 52°56′28″ ш. б. / 47.24139° с. е. 52.94111° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1925 |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 1827 адам (2009) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 06 |
Байшонас шекарасы |
Орналасуы
Атырау қаласынан шығысқа қарай 100 км, аудан орталығы — Мақат кентінен оңтүстік-батысқа қарай 80 км жерде, шөлді белдемде орналасты.
Тарихы
Құрылуы және дамуы
Іргесі 1925 жылы мұнай кенін игеруге байланысты қаланған. Орта мектеп, аурухана, наубайхана болды. Тұрғындары аудан және облыс орталықтарымен автомобиль жолы арқылы қатынасқан.
Таратылуы
Ауыл 2008 жылға дейін кент статусында болған. Кейін Солтүстік Каспий аймағында ірі кен орнының ашылуына байланысты ауыл таратылып, 2013-14 жылдары Атырау қаласына және Махамбет ауылына көшірілді.
Халқы
1997 жыл тұрғындар саны 1,8 мың адам болған. Ал 2009 жылғы санақ бойынша ауылда 1827 адам мекендеді.
Өндірісі
Байшонас мұнай өнеркәсібін ұлт меншігіне айналдырғаннан кейін кеңес заманында қатарға қосылған Ембінің алғашқы мұнай кәсіпшілігі болатын. 1938-44 жылдары кәсіпшілік жан-жақты және жедел дамыды; қуаты 600 а.к-лік дизелді электр станциясы, жоғарғы вольтті Байшонас—Ескене электр желісі, Ескене—Байшонас тартабанды темір жолдары т.б. салынды. Соғыс жылдары мұнай өнімінің 20%-ын Байшонас берді, бұған тез қимылдайтын жекеленген ырғалғыштарды қолдана отырып, бірнеше горизонттарды бірден игеруге мүмкіндік беретін сұйықты тездетіп aлу әдісін кеңінен қолдану арқылы қол жет-і. Соғыстан соңғы жылдарда ұңғымаларды, оларға таяу кеңістіктерді қышқылдармен өңдеу (қанықтыру), қопарғыш затпен жару, қойнауқатты сумен жарғыштау т.б. әдістер кеңінен қолданылды. Қазіргі уақытта Байшонас, Қарсақ және Ботахан сияқты пайдаланудағы кенорындар жұмыс істейтін мұнайшылардың тұрағы болды.
Дереккөздер
- Атырау облысы Мақат ауданының Ескене және Байшонас елді мекендерін тарату туралы
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
- Мақат ауданының кейбір кенттерін село санатына жатқызу туралы
- [stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 - 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]
- Қазақстанның мұнай энциклопедиясы. 2 томдық - Алматы: "Мұнайшы" Қоғамдық қоры, 2005. ISBN 9965-9765-1-1
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bajshonas Atyrau oblysynyn Makat audany kuramynda bolgan auyl burynyrak kent Bajshonas auyldyk okruginin ortalygy boldy 2013 zhyly taratylgan AuylBajshonasӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyAtyrau oblysyAudanyMakat audanyAuyldyk okrugBajshonas auyldyk okrugiTarihy men geografiyasyKoordinattary47 14 29 s e 52 56 28 sh b 47 24139 s e 52 94111 sh b 47 24139 52 94111 G O Ya Koordinattar 47 14 29 s e 52 56 28 sh b 47 24139 s e 52 94111 sh b 47 24139 52 94111 G O Ya Қurylgan uakyty1925Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny1827 adam 2009 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody06Bajshonas Bajshonas kartadaBajshonasBajshonas shekarasyOrnalasuyAtyrau kalasynan shygyska karaj 100 km audan ortalygy Makat kentinen ontүstik batyska karaj 80 km zherde sholdi beldemde ornalasty TarihyҚuryluy zhәne damuy Irgesi 1925 zhyly munaj kenin igeruge bajlanysty kalangan Orta mektep auruhana naubajhana boldy Turgyndary audan zhәne oblys ortalyktarymen avtomobil zholy arkyly katynaskan Taratyluy Auyl 2008 zhylga dejin kent statusynda bolgan Kejin Soltүstik Kaspij ajmagynda iri ken ornynyn ashyluyna bajlanysty auyl taratylyp 2013 14 zhyldary Atyrau kalasyna zhәne Mahambet auylyna koshirildi Halky1997 zhyl turgyndar sany 1 8 myn adam bolgan Al 2009 zhylgy sanak bojynsha auylda 1827 adam mekendedi ӨndirisiBajshonas munaj onerkәsibin ult menshigine ajnaldyrgannan kejin kenes zamanynda katarga kosylgan Embinin algashky munaj kәsipshiligi bolatyn 1938 44 zhyldary kәsipshilik zhan zhakty zhәne zhedel damydy kuaty 600 a k lik dizeldi elektr stanciyasy zhogargy voltti Bajshonas Eskene elektr zhelisi Eskene Bajshonas tartabandy temir zholdary t b salyndy Sogys zhyldary munaj oniminin 20 yn Bajshonas berdi bugan tez kimyldajtyn zhekelengen yrgalgyshtardy koldana otyryp birneshe gorizonttardy birden igeruge mүmkindik beretin sujykty tezdetip alu әdisin keninen koldanu arkyly kol zhet i Sogystan songy zhyldarda ungymalardy olarga tayau kenistikterdi kyshkyldarmen ondeu kanyktyru kopargysh zatpen zharu kojnaukatty sumen zhargyshtau t b әdister keninen koldanyldy Қazirgi uakytta Bajshonas Қarsak zhәne Botahan siyakty pajdalanudagy kenoryndar zhumys istejtin munajshylardyn turagy boldy DerekkozderAtyrau oblysy Makat audanynyn Eskene zhәne Bajshonas eldi mekenderin taratu turaly Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom Makat audanynyn kejbir kentterin selo sanatyna zhatkyzu turaly stat gov kz getImg id WC16200032719 2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Қazakstannyn munaj enciklopediyasy 2 tomdyk Almaty Munajshy Қogamdyk kory 2005 ISBN 9965 9765 1 1