Ақжал — Қарағанды облысы Шет ауданындағы кент.
Кент | |
Ақжал | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Кенттік әкімдігі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. (G) (O) (Я) |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | ▲3405 адам (2021) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 09 |
Ақжал шекарасы |
Географиялық орны
Аудан орталығы Ақсу-Аюлы ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 116 км-дей жерде, белесті өңірде орналасқан. Ең жақын теміржол станциясы - Ақадыр (120 км).
Қалыптасу тарихы
Іргесі алғаш полиметалл кенін өндіретін кен орны ретінде қаланған, 1964 жылы кентке айналған. Ақжалда қорғасын, мырыш өндіріліп, Өскемен қорғасын-мырыш комбинатына (Kazzinc) балқытуға жіберіледі. Кент аумағында өткен ғасырдың 30-жылдарында «Қызыл өркен», «Ұйымшыл», «Жақсылық» ұжымшарлары ұйымдастырылған. 60-жылдардың басында 3 ұжымшарды біріктіру негізінде «Қарабұлақ» кеңшары құрылды. 1997 жылдан бастап Қарабұлақ ауылдық округі таратылып Ақжал кенттік әкімдігі аумағына кіргізілді. Жерінің жалпы ауданы — 303,0 мың га. Кеңшардың негізінде 42 шаруа қожалығы құрылған.
Халқы
1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
3374 | ▲3397 | ▲3405 | 100,2 | 1674 | ▲1676 | 100,1 | 1723 | ▲1729 | 100,3 |
Инфрақұрылымы
Кенттің әкімшілік-аумақтық бағынысындағы елді мекендерінде (Ақжал кенті, Қарабұлақ ауылы) 2 мектеп, учаскелік аурухана, ФАП, мәдениет үйі, кітапхана, комплексті спорт кешені, басқа да мәдени-тұрмыстық орындар бар. Кент тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.
Экономикасы
Кент аумағында «Жаңа-Мырыш» ЖШС-і жұмыс атқарады. Негізгі бағыты — қорғасын, мырыш өндірісі. Пайдалы кен қазбалар орындары: Ақжал, Қызылеспе, Ақсораң. Кентте Ақжал кен байыту фабрикасы жұмыс істейді.
Атақты адамдары
Қазақстандағы белгілі күресші Мейіржан Шынкеев туған.
Дереккөздер
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Қазақ энциклопедиясы
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akzhal Қaragandy oblysy Shet audanyndagy kent KentAkzhalӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyҚaragandyAudanyShetKenttik әkimdigiAkzhalTarihy men geografiyasyKoordinattary47 44 45 s e 74 01 40 sh b 47 74583 s e 74 02778 sh b 47 74583 74 02778 G O Ya Koordinattar 47 44 45 s e 74 01 40 sh b 47 74583 s e 74 02778 sh b 47 74583 74 02778 G O Ya Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny 3405 adam 2021 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody09Akzhal AkzhalAkzhal shekarasy Baska magynalar үshin Akzhal degen betti karanyz Geografiyalyk ornyAudan ortalygy Aksu Ayuly auylynan ontүstik shygyska karaj 116 km dej zherde belesti onirde ornalaskan En zhakyn temirzhol stanciyasy Akadyr 120 km Қalyptasu tarihyIrgesi algash polimetall kenin ondiretin ken orny retinde kalangan 1964 zhyly kentke ajnalgan Akzhalda korgasyn myrysh ondirilip Өskemen korgasyn myrysh kombinatyna Kazzinc balkytuga zhiberiledi Kent aumagynda otken gasyrdyn 30 zhyldarynda Қyzyl orken Ұjymshyl Zhaksylyk uzhymsharlary ujymdastyrylgan 60 zhyldardyn basynda 3 uzhymshardy biriktiru negizinde Қarabulak kenshary kuryldy 1997 zhyldan bastap Қarabulak auyldyk okrugi taratylyp Akzhal kenttik әkimdigi aumagyna kirgizildi Zherinin zhalpy audany 303 0 myn ga Kenshardyn negizinde 42 sharua kozhalygy kurylgan HalkySany 1999 2009 2021 1999 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben3374 3397 3405 100 2 1674 1676 100 1 1723 1729 100 3InfrakurylymyKenttin әkimshilik aumaktyk bagynysyndagy eldi mekenderinde Akzhal kenti Қarabulak auyly 2 mektep uchaskelik auruhana FAP mәdeniet үji kitaphana kompleksti sport kesheni baska da mәdeni turmystyk oryndar bar Kent turgyndary baska eldi mekendermen avtomobil zholdary arkyly bajlanysady EkonomikasyKent aumagynda Zhana Myrysh ZhShS i zhumys atkarady Negizgi bagyty korgasyn myrysh ondirisi Pajdaly ken kazbalar oryndary Akzhal Қyzylespe Aksoran Kentte Akzhal ken bajytu fabrikasy zhumys istejdi Atakty adamdaryҚazakstandagy belgili kүresshi Mejirzhan Shynkeev tugan Derekkozder2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Қazak enciklopediyasy Қaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5