Ақадыр — Қарағанды облысы Шет ауданындағы кент.
Кент | |
Ақадыр | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Кенттік әкімдігі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 48°15′35″ с. е. 72°51′43″ ш. б. / 48.25972° с. е. 72.86194° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°15′35″ с. е. 72°51′43″ ш. б. / 48.25972° с. е. 72.86194° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1937 |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | ▲9756 адам (2021) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 09 |
Ақадыр шекарасы |
Географиялық орны
Екатеринбург-Алматы темір жолының бойында, аудан орталығы Ақсу-Аюлы ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 82 км-дей, Қарағанды қаласынан оңтүстікке қарай 167 км-дей жерде орналасқан.
Тарихы
Іргесі өткен ғасырдың 30 жылдары Қарағанды-Мойынты теміржол құрылысының бойында Ақадыр стансасының ашылуына байланысты қаланған. Кентте 1937 жылдан бастап паровоз депосы ашылып, ол 1957 жылы тепловоздары, ал 1982 жылдан бүгінгі күндері электровозды жөндейтін ірі кәсіпорын болып есептеледі. 1973-1997 жылдары Ақадыр ауданының орталығы болған. 1997 жылы Ақадыр ауданы жабылып, Шет ауданының құрамына берілген.
Халқы
1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
10564 | ▼9665 | ▲9756 | 100,9 | 4711 | ▲4887 | 103,7 | 4954 | ▼4869 | 98,3 |
Инфрақұрылымы
Кенттің әкімшілік аумақтық бағынысындағы елді мекендерде (Ақадыр кенті мен Подхоз ауылы, Тағылы, № 906 разъезддері) 4 мектеп, аудандық емхана, ФАП, 4 отбасылық дәрігерлік амбулатория, мәдениет үйі, кітапхана, балалар өнер мектебі, балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі, оқу-өндірістік комбинаты, балабақша, «Казақтелеком» бөлімшесі, «Қазпошта» бөлімшесі, басқа да мәдени-тұрмыстық мекемелер бар. Сонымен қатар «Қазақстан темір жолдары» жүйесіне қарасты «Ақадыр электр жабдықтау» (ЭЧ-12), темір жол дистанциясы (ПЧ-26), белгі беру және байланыс дистанциясы (ПЦЧ-21) мекемелері бар. Кент аумағында теміржол жүйесіне қарасты барлығы 14 мекеме, ұжымдар жұмыс атқарады. 46 шаруа қожалығы бар (2006). Аудандық статусы бар №2 Ақадыр аудандық соты, №2 аудандық АХАЖ, кенттік полиция бөлімшесі бар. Кент басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.
Дереккөздер
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akadyr Қaragandy oblysy Shet audanyndagy kent KentAkadyrӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyҚaragandyAudanyShetKenttik әkimdigiAkadyrTarihy men geografiyasyKoordinattary48 15 35 s e 72 51 43 sh b 48 25972 s e 72 86194 sh b 48 25972 72 86194 G O Ya Koordinattar 48 15 35 s e 72 51 43 sh b 48 25972 s e 72 86194 sh b 48 25972 72 86194 G O Ya Қurylgan uakyty1937Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny 9756 adam 2021 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody09Akadyr AkadyrAkadyr shekarasy Baska magynalar үshin Akadyr degen betti karanyz Geografiyalyk ornyEkaterinburg Almaty temir zholynyn bojynda audan ortalygy Aksu Ayuly auylynan ontүstik batyska karaj 82 km dej Қaragandy kalasynan ontүstikke karaj 167 km dej zherde ornalaskan TarihyIrgesi otken gasyrdyn 30 zhyldary Қaragandy Mojynty temirzhol kurylysynyn bojynda Akadyr stansasynyn ashyluyna bajlanysty kalangan Kentte 1937 zhyldan bastap parovoz deposy ashylyp ol 1957 zhyly teplovozdary al 1982 zhyldan bүgingi kүnderi elektrovozdy zhondejtin iri kәsiporyn bolyp esepteledi 1973 1997 zhyldary Akadyr audanynyn ortalygy bolgan 1997 zhyly Akadyr audany zhabylyp Shet audanynyn kuramyna berilgen HalkySany 1999 2009 2021 1999 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben10564 9665 9756 100 9 4711 4887 103 7 4954 4869 98 3InfrakurylymyKenttin әkimshilik aumaktyk bagynysyndagy eldi mekenderde Akadyr kenti men Podhoz auyly Tagyly 906 razezdderi 4 mektep audandyk emhana FAP 4 otbasylyk dәrigerlik ambulatoriya mәdeniet үji kitaphana balalar oner mektebi balalar men zhasospirimder sport mektebi oku ondiristik kombinaty balabaksha Kazaktelekom bolimshesi Қazposhta bolimshesi baska da mәdeni turmystyk mekemeler bar Sonymen katar Қazakstan temir zholdary zhүjesine karasty Akadyr elektr zhabdyktau ECh 12 temir zhol distanciyasy PCh 26 belgi beru zhәne bajlanys distanciyasy PCCh 21 mekemeleri bar Kent aumagynda temirzhol zhүjesine karasty barlygy 14 mekeme uzhymdar zhumys atkarady 46 sharua kozhalygy bar 2006 Audandyk statusy bar 2 Akadyr audandyk soty 2 audandyk AHAZh kenttik policiya bolimshesi bar Kent baska eldi mekendermen avtomobil zholdary arkyly bajlanysady Derekkozder2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Қaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5