Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Адамның иммунтапшылық вирусы — ретровирустар тұқымдасына жататын лентивирустардың адамға жұғып, (АИВ инфекциясын) тудыратын вирус түрі.
| Адамның иммунтапшылық вирусы | ||||||
 Қолдан өсірілген лимфоциттен бөлініп алынған АИВ-1 (жасыл түсті) скандаушы электрон микросуреті. Вирондардың жасақталу және бүршіктену аймағы жасуша беткейіндегі бірнеше төмпешік түрінде көрінеді. | ||||||
| Ғылыми топтастырылуы | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Патшалық | ||||||
Тип |
| |||||
Класс |
| |||||
Қатар |
| |||||
Тұқымдас | ||||||
Туыс | ||||||
| Халықаралық ғылыми атауы | ||||||
| Primate lentivirus group | ||||||
| Түрлері | ||||||
| ||||||
| | ||||||
| Балтимур бойынша тобы | ||||||
| VI: Аралық ДНК түрінде реплкацияланатын, біржіпшелі (+)РНҚ бар вирустар | ||||||
| ||||||
Вирус беткейінде рецепторлары болатын иммунды жүйе жасушаларын зақымдайды: Т-хелпер, моноциттер, макрофагтар, , және жасушалары. Осылайша иммунды жүйе қызметі әлсіреп, адамда (жүре пайда болған иммунитет тапшылығы синдромы) (ЖИТС) дамиды. Бұл кезде организм инфекция мен ісіктен қорғану қабілетінен айырылып, иммунитеті қалыпты жұмыс істейтін адамдарда бола бермейтін екіншілік оппортунис инфекцияларға шалдығады. Ем жүргізілмесе, АИВ жұқтырған адам организмге түскен вирус түріне қарай шамамен 9 жылдан 11 жылға дейін өмір сүреді. АИВ көбіне қан, былазық (преэякулят), шәует және қынып шырышы арқылы беріле алатын жыныс қатынасынан жұғатын ауру. Зерттеулерге сәйке АИВ–оң адамда ем нәтижесінде вирус титрі анықталмайтындай болса, мүшеқапсыз секс арқылы серіктесіне вирус жұқтырмайды (гомосексуал және гетеросексуал жұптарда бірдей). Бұдан бөлек вирус анадан балаға жүктілік, босану және емізу кезінде жұға алады. Аталған дене сұйықтарында вирус жеке вирион түрінде де, вирус жұққан иммунитет жасушаларында да кездесе алады.
Вирусология
Жіктелуі
АИВ Retroviridae тұқымдасының Lentivirus туысына жатады. Бұл вирустар қоздырған инфекция өте баяу дамып, инкубация кезеңі ұзаққа созылады. Вирустың бұл қасиеті атауында орын тепкен: Lentivirus атауы латын тіліндегі lente – баяу сөзінен шыққан.
Адамның иммунтапшылық вирусының геномына аса жоғары өзгергіштік тән. Репликацияның бір айналымында әр геномда қатенің орын алу жиілігі – 10−3 — 10−4. АИВ геномының мөлшері шамамен 104нуклеотид. Бұл дегеніміз әрбір жаңа түзілген геномның ең болмаса бір нуклеотиді ізашар геномнан өзгеше болады. Ғылымда АИВтің екі түрі белгілі – АИВ-1 және АИВ-2. Бұлар бірі шимпанзеде, ал екіншісі ысты мангабейде болатын маймылдың иммунтапшылық вирусының адамға берілуінен пайда болуы мүмкін деген болжам бар.
| Түрі | Вируленттік | Қоздырғыштық | Таралуы | Болжамды шығу тегі |
|---|---|---|---|---|
| HIV-1 | Жоғары | Жоғары | Әлем | Шимпанзе |
| HIV-2 | Төменірек | Төмен | Батыс Африка | Ысты мангабей |
АИВ-1 де, АИВ-2 де ауыр иммунтапшылық тудыра алады, алайда әрқайсының клиникалық ағымы өзгеше. АИВ-1 түріне қарағанда АИВ-2 вируленттігі мен жұқпалылығы төмен екені белгілі. Ғалымдар бұның себебі АИВ-2 инфекциясы кезіндегі вирус титрінің төмен болуында деп болжайды. АИВ-2 аздап АИВ-1 инфекциясын жұқтырудың алдын ала алады. Алайда екі вирустың да қатар жұққаны кездескен (кез келген реттілікте), ол жағдайды суперинфекция деп атайды. АИВ-2 инфекциясын жұқтырғандар ЖИТСке салыстырмалы түрде сирек шалдығады. Сондай-ақ АИВ-1/ЖИТСі бар адамдар Капоши саркомасына, ауыз қуысы кандидозына және созылмалы қызбаға жиірек шалдығатыны анықталған. АИВ-2/ЖИТСте көбіне энцефалит, созылмалы не бактерия тудырған диарея, ауыр инфекциялар мен холангит дамиды. Бұдан бөлек Lentivirus туысына маймыл, мысық, жылқы, қой және тағы да басқа жануарларда АИВ/ЖИТСке ұқсас ауру тудыратын вирус түрлері жатады.
Вирион құрылысы
АИВ вирионы – диаметрі 100—120 нанометр болатын сфера пішінді құрылым; қанның қызыл жасушаларынан 60 есе кіші. Жетілген вирион құрамында оң мәнді, бір жіпшелі РНҚ молекуласының екі көшірмесі болады. Оларды р24 нәруызының 2000 молекуласынан құралған, пішіні қиық конусқа ұқсайтын капсид қоршайды. Бір жіпшелі РНҚ молекуласы p7 нуклеокапсиді мен вирионның көбюіне қатысатын кері транскриптаза, протеаза, рибинуклеаза және сияқты ферменттермен берік байланысады. Бұдан бөлек капсидпен Nef, Vif (әр виронда 7—20 Vif молекуласы болады) және Vpr ( капсид сыртында да болуы мүмкін) нәруыздары да ассоциацияланған. Сондай-ақ вирион жасақталуына қатысатын пептидилпролилизомераза А ферменті де (циклофилин А) вирион капсидімен байланысады.
Капсидті p17 матрикс нәруызының 2000-ға жуық молекуласынан құралған қабықша қоршап, вирионның бүтін қалуын қамтамасыз етеді. Матрикс қабықшасын екі қабат липидті мембаранадан құралған вирустың сыртқы қабықшасы қоршайды. Ол вирус өзі түзіліп шыққан жасушадан бүршіктенген кезде қармап алған фосфолипид молекулаларынан құралады. Липидті мембранаға жетпіс екі Env гликопротеин кешені ене орналасқан, олардың әрқайсы кешен «тұғыры» саналатын үш gp41 (TM) трансмембраналық гликопротеин және үш gp120 (SU) беткей гликопротеин молекуласынан құралған. gp120 нәруызының көмегімен вирус адам Т-лимфоцитінің беткейіндегі CD4 рецепторына және корецепторға байланысады. Вириондағы p24 пен gp120 нәруыздарының стехиометриялық қатынасы 60–100:1 Вирустың сыртқы қабықшасы түзілгенде адам лейкоциті антигенінің (HLA) I және II классы мен адгезия молекулалары секілді жасушаның кейбір мембрана жасушалары да қармалады. Вирион нәруыздары қарқынды зерттелуде, себебі жасалып жатқан дәрілер мен вакцина дәл осы белоктарға әсер етеді.
АИВ-1 нәруыздарының қызметі
| Қысқа атауы | Толық | Қызметі |
|---|---|---|
| gp41 (TM, transmembrane) | Массасы 41 кДа болатын трансмембраналық гликопротеин | Липидті мембрананың сыртқы қабатында орналасады, gp120 нәруызының молекуласын ұстап тұратын «тұғыр» қызметін атқарады. |
| gp120 (SU, surface) | Массасы 120 кДа болатын гликопротеин | Вирион сыртындағы нәруыз. gp41 трансмембраналық нәруызымен ковалентсіз байланысқан. Бір gp41 молекуласына 3–5 gp120 молекуласы байланысады. CD4 рецепторын байланыстыра алады. Вирустың қожайын жасушасына енуінде маңызды рөл атқарады. |
| p24 (CA, capsid) | Массасы 24 кДа болатын нәруыз | Вирус капсидін құрайды. |
| p17 (MA, matrix) | Массасы 17 кДа болатын матрикс нәруызы | Вирустың сыртқы қабықшасы мен капсид арасында орналасқан, қалыңдығы 5—7 нм болатын матрикс қабықшасын құрайды. |
| p7 (NC, nucleocapsid) | Массасы 7 кДа болатын нуклеокапсид нәруызы | Вирус капсидінің құрамына кіреді. Вирус РНҚсымен кешен түзеді. |
Геном құрылысы
АИВ геномы оң мәнді (+)РНҚ молекуласының екі көшірмесі. АИВ-1 геномының ұзындығы 9000 нуклеотидтен құралған. Геномның әр ұшында ұзын терминал қайталанымдар (ағылш. Long terminal repeats, LRTs) боларды, оларды вирус нәруыздары да, инфекция жұққан жасуша нәруыздары да белсендіре алады.
АИВ-1-дің 9 гені кем дегенде 15 нәруыз кодтайды.pol гені кері транскриптаза (RT), (IN) және протеаза (PR) ферменттерін кодтайды. gag гені Gag/p55 полипротеинін кодтайды, ол вирусты протеаза әсерінен p6, p7, p17, p24 құрылымдық нәруыздарына ыдырайды. env гені gp160 нәруызын кодтайды, ол жасушада болатын фурин эндопротеазасының әсерінен gp41 мен gp120 нәруыздарына ыдырайды. Басқа да tat, rev, nef, vif, vpr, vpu (АИВ-2-де vpx) гендері АИВтің жасушаға жұғуын және өз көшірмесін жасауға қатысатын нәруыздарды кодтайды.
Тіршілік айналымы
Нысана жасушаға енбес бұрын
АИВ вирионы организмге түскеннен кейінгі тағдыры биологиялық сұйықтықтың түріне қарай әртүрлі болады. Сілекей мен асқазан сөлінде вириондарды бұза алатын ферменттер болады, алайда бір айға толмаған балаларда аталмыш ферменттер белсенбегендіктен, олар ана сүтінен вирус жұқтыруы мүмкін. АИВ вирионы қан мен лимфаға өтіп, бүкіл организмге тарайды. Беткейінде CD4 рецепторы бар жасушамен кездесіп қалса, АИВ вирионы аталған рецептормен байланысып алады.
Денедегі таралуы
Тарихы
Ашылуы
Шығу тегі
Дереккөздер
- "How does HIV cause AIDS?". Science 260 (5112): 1273–9. May 1993. Bibcode 1993Sci...260.1273W. :10.1126/science.8493571. 8493571.
- "Emerging Concepts in the Immunopathogenesis of AIDS". Annual Review of Medicine 60: 471–84. 2009. :10.1146/annurev.med.60.041807.123549. 2716400. 18947296.
- NIAID/NIH: The Relationship Between the Human Immunodeficiency Virus and the Acquired Immunodeficiency Syndrome
- Alimonti J.B., Ball T.B., Fowke K.R. Mechanisms of CD4+ T lymphocyte cell death in human immunodeficiency virus infection and AIDS. (en) // Journal of General Virology : journal. — Microbiology Society, 2003. — Т. 84. — № 7. — б. 1649—1661. — doi:10.1099/vir.0.19110-0 — PMID 12810858.
- , 2007 AIDS epidemic update (ағыл.) (PDF) (December 2007). Тексерілді, 12 наурыз 2008.
- 2007 AIDS epidemic update (December 2007).
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedPARTNER2-2019 - Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedFauci-JAMA - Desrosiers, Ronald C, ed (2012). "HIV-Specific Antibodies Capable of ADCC Are Common in Breastmilk and Are Associated with Reduced Risk of Transmission in Women with High Viral Loads". PLOS Pathogens 8 (6): e1002739. :10.1371/journal.ppat.1002739. 3375288. 22719248.
- Anthropology and public health : bridging differences in culture and society — 2nd. — Oxford: Oxford University Press. — P. 449. — ISBN 978-0-19-537464-3.
- Mead MN (2008). "Contaminants in human milk: weighing the risks against the benefits of breastfeeding". Environmental Health Perspectives 116 (10): A426–34. :10.1289/ehp.116-a426. 2569122. 18941560. Archived from the original on 6 November 2008. https://web.archive.org/web/20081106182431/http://www.ehponline.org/members/2008/116-10/focus.html.
- Preventing Mother-to-Child Transmission of HIV (15 мамыр 2017).
- International Committee on Taxonomy of Viruses 61.0.6. Lentivirus. (2002).
- International Committee on Taxonomy of Viruses 61. Retroviridae. National Institutes of Health (2002).
- "HIV pathogenesis and long-term survival". AIDS 7 (11): 1401–10. 1993. :10.1097/00002030-199311000-00001. 8280406.
- Nyamweya S., Hegedus A., Jaye A., Rowland-Jones S., Flanagan K. L., Macallan D. C. Comparing HIV-1 and HIV-2 infection: Lessons for viral immunopathogenesis. (en). — Reviews in medical virology, 2013. — Vol. 23. — № 4. — б. 221—240. — PMID 23444290.
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedNIAID2 - Lentivirus (ағыл.). International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). — Virus Taxonomy: 2013 Release. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 шілде 2014.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 21 шілде 2014.
- "A common mechanism underlying promiscuous inhibitors from virtual and high-throughput screening". Journal of Medicinal Chemistry 45 (8): 1712–22. 2002. :10.1021/jm010533y. 11931626.
- Compared with overview in: Lippincott's Illustrated Reviews: Microbiology — Hagerstown, MD: Lippincott Williams & Wilkins, 2007. — P. 3. — ISBN 978-0-7817-8215-9.
- Various HIV Sequence Compendium 2008 Introduction — 2008. Дереккөз қатесі: Invalid
<ref>tag; name "compendia" defined multiple times with different content - Turner B. G., Summers M. F. Structural biology of HIV. (en). — Journal of molecular biology, 1999. — Vol. 285. — № 1. — б. 1—32. — PMID 9878383.
- Pudney J., Song M. J. Electron microscopic analysis of HIV-host cell interactions. (en). — Tissue & cell, 1994. — Vol. 26. — № 4. — б. 539—550. — PMID 8091422.
- Levy J.A. HIV and the pathogenesis of AIDS — USA: American Society for Microbiology, 2007. — ISBN 978-1-55581-393-2.
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedStructural_biology - Fauci A. S. HIV and AIDS: 20 years of science.. — Nature medicine, 2003. — Vol. 9. — № 7. — P. 839—843. — PMID 12835701.
- Guatelli J. C. Interactions of viral protein U (Vpu) with cellular factors. (en). — Current topics in microbiology and immunology, 2009. — Vol. 339. — P. 27—45. — PMID 20012522.
- Nomaguchi M., Fujita M., Adachi A. Role of HIV-1 Vpu protein for virus spread and pathogenesis. (en). — Microbes and infection / Institut Pasteur, 2008. — Vol. 10. — № 9. — P. 960—967. — PMID 18672082.
- Malim M. H., Emerman M. HIV-1 accessory proteins--ensuring viral survival in a hostile environment. (en). — Cell host & microbe, 2008. — Vol. 3. — № 6. — P. 388—398. — PMID 18541215.
- HIV-1 dynamics in vivo: virion clearance rate, infected cell life-span, and viral generation time (ағыл.). Science. 1996 Mar 15;271(5255):1582-6.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 наурыз 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 23 тамыз 2014. PMID 8599114
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Adamnyn immuntapshylyk virusy retrovirustar tukymdasyna zhatatyn lentivirustardyn adamga zhugyp AIV infekciyasyn tudyratyn virus tүri Adamnyn immuntapshylyk virusyҚoldan osirilgen limfocitten bolinip alyngan AIV 1 zhasyl tүsti skandaushy elektron mikrosureti Virondardyn zhasaktalu zhәne bүrshiktenu ajmagy zhasusha betkejindegi birneshe tompeshik tүrinde korinedi Ғylymi toptastyryluyPatshalykVirustarTipKlassҚatarTukymdasRetrovirustarTuysLentivirustarHalykaralyk gylymi atauyPrimate lentivirus groupTүrleriAdamnyn immuntapshylyk virusy 1 AIV 1 Adamnyn immuntapshylyk virusy 2 AIV 2 Baltimur bojynsha tobyVI Aralyk DNK tүrinde replkaciyalanatyn birzhipsheli RNҚ bar virustarUikitүrlerdegi zhiktelui fullurl commons Commons uselang kk Ortakkordan suret izdeu NCBI 12721 Virus betkejinde receptorlary bolatyn immundy zhүje zhasushalaryn zakymdajdy T helper monocitter makrofagtar zhәne zhasushalary Osylajsha immundy zhүje kyzmeti әlsirep adamda zhүre pajda bolgan immunitet tapshylygy sindromy ZhITS damidy Bul kezde organizm infekciya men isikten korganu kabiletinen ajyrylyp immuniteti kalypty zhumys istejtin adamdarda bola bermejtin ekinshilik opportunis infekciyalarga shaldygady Em zhүrgizilmese AIV zhuktyrgan adam organizmge tүsken virus tүrine karaj shamamen 9 zhyldan 11 zhylga dejin omir sүredi AIV kobine kan bylazyk preeyakulyat shәuet zhәne kynyp shyryshy arkyly berile alatyn zhynys katynasynan zhugatyn auru Zertteulerge sәjke AIV on adamda em nәtizhesinde virus titri anyktalmajtyndaj bolsa mүshekapsyz seks arkyly seriktesine virus zhuktyrmajdy gomoseksual zhәne geteroseksual zhuptarda birdej Budan bolek virus anadan balaga zhүktilik bosanu zhәne emizu kezinde zhuga alady Atalgan dene sujyktarynda virus zheke virion tүrinde de virus zhukkan immunitet zhasushalarynda da kezdese alady VirusologiyaZhiktelui AIV Retroviridae tukymdasynyn Lentivirus tuysyna zhatady Bul virustar kozdyrgan infekciya ote bayau damyp inkubaciya kezeni uzakka sozylady Virustyn bul kasieti atauynda oryn tepken Lentivirus atauy latyn tilindegi lente bayau sozinen shykkan Adamnyn immuntapshylyk virusynyn genomyna asa zhogary ozgergishtik tәn Replikaciyanyn bir ajnalymynda әr genomda katenin oryn alu zhiiligi 10 3 10 4 AIV genomynyn molsheri shamamen 104nukleotid Bul degenimiz әrbir zhana tүzilgen genomnyn en bolmasa bir nukleotidi izashar genomnan ozgeshe bolady Ғylymda AIVtin eki tүri belgili AIV 1 zhәne AIV 2 Bular biri shimpanzede al ekinshisi ysty mangabejde bolatyn majmyldyn immuntapshylyk virusynyn adamga beriluinen pajda boluy mүmkin degen bolzham bar AIV tүrlerin salystyru Tүri Virulenttik Қozdyrgyshtyk Taraluy Bolzhamdy shygu tegiHIV 1 Zhogary Zhogary Әlem ShimpanzeHIV 2 Tomenirek Tomen Batys Afrika Ysty mangabej AIV 1 de AIV 2 de auyr immuntapshylyk tudyra alady alajda әrkajsynyn klinikalyk agymy ozgeshe AIV 1 tүrine karaganda AIV 2 virulenttigi men zhukpalylygy tomen ekeni belgili Ғalymdar bunyn sebebi AIV 2 infekciyasy kezindegi virus titrinin tomen boluynda dep bolzhajdy AIV 2 azdap AIV 1 infekciyasyn zhuktyrudyn aldyn ala alady Alajda eki virustyn da katar zhukkany kezdesken kez kelgen rettilikte ol zhagdajdy superinfekciya dep atajdy AIV 2 infekciyasyn zhuktyrgandar ZhITSke salystyrmaly tүrde sirek shaldygady Sondaj ak AIV 1 ZhITSi bar adamdar Kaposhi sarkomasyna auyz kuysy kandidozyna zhәne sozylmaly kyzbaga zhiirek shaldygatyny anyktalgan AIV 2 ZhITSte kobine encefalit sozylmaly ne bakteriya tudyrgan diareya auyr infekciyalar men holangit damidy Budan bolek Lentivirus tuysyna majmyl mysyk zhylky koj zhәne tagy da baska zhanuarlarda AIV ZhITSke uksas auru tudyratyn virus tүrleri zhatady Virion kurylysy AIV virionynyn kurylysy AIV viriony diametri 100 120 nanometr bolatyn sfera pishindi kurylym kannyn kyzyl zhasushalarynan 60 ese kishi Zhetilgen virion kuramynda on mәndi bir zhipsheli RNҚ molekulasynyn eki koshirmesi bolady Olardy r24 nәruyzynyn 2000 molekulasynan kuralgan pishini kiyk konuska uksajtyn kapsid korshajdy Bir zhipsheli RNҚ molekulasy p7 nukleokapsidi men virionnyn kobyuine katysatyn keri transkriptaza proteaza ribinukleaza zhәne siyakty fermenttermen berik bajlanysady Budan bolek kapsidpen Nef Vif әr vironda 7 20 Vif molekulasy bolady zhәne Vpr kapsid syrtynda da boluy mүmkin nәruyzdary da associaciyalangan Sondaj ak virion zhasaktaluyna katysatyn peptidilprolilizomeraza A fermenti de ciklofilin A virion kapsidimen bajlanysady Kapsidti p17 matriks nәruyzynyn 2000 ga zhuyk molekulasynan kuralgan kabyksha korshap virionnyn bүtin kaluyn kamtamasyz etedi Matriks kabykshasyn eki kabat lipidti membaranadan kuralgan virustyn syrtky kabykshasy korshajdy Ol virus ozi tүzilip shykkan zhasushadan bүrshiktengen kezde karmap algan fosfolipid molekulalarynan kuralady Lipidti membranaga zhetpis eki Env glikoprotein kesheni ene ornalaskan olardyn әrkajsy keshen tugyry sanalatyn үsh gp41 TM transmembranalyk glikoprotein zhәne үsh gp120 SU betkej glikoprotein molekulasynan kuralgan gp120 nәruyzynyn komegimen virus adam T limfocitinin betkejindegi CD4 receptoryna zhәne koreceptorga bajlanysady Viriondagy p24 pen gp120 nәruyzdarynyn stehiometriyalyk katynasy 60 100 1 Virustyn syrtky kabykshasy tүzilgende adam lejkociti antigeninin HLA I zhәne II klassy men adgeziya molekulalary sekildi zhasushanyn kejbir membrana zhasushalary da karmalady Virion nәruyzdary karkyndy zerttelude sebebi zhasalyp zhatkan dәriler men vakcina dәl osy beloktarga әser etedi AIV 1 nәruyzdarynyn kyzmeti Қyska atauy Tolyk Қyzmetigp41 TM transmembrane Massasy 41 kDa bolatyn transmembranalyk glikoprotein Lipidti membrananyn syrtky kabatynda ornalasady gp120 nәruyzynyn molekulasyn ustap turatyn tugyr kyzmetin atkarady gp120 SU surface Massasy 120 kDa bolatyn glikoprotein Virion syrtyndagy nәruyz gp41 transmembranalyk nәruyzymen kovalentsiz bajlanyskan Bir gp41 molekulasyna 3 5 gp120 molekulasy bajlanysady CD4 receptoryn bajlanystyra alady Virustyn kozhajyn zhasushasyna enuinde manyzdy rol atkarady p24 CA capsid Massasy 24 kDa bolatyn nәruyz Virus kapsidin kurajdy p17 MA matrix Massasy 17 kDa bolatyn matriks nәruyzy Virustyn syrtky kabykshasy men kapsid arasynda ornalaskan kalyndygy 5 7 nm bolatyn matriks kabykshasyn kurajdy p7 NC nucleocapsid Massasy 7 kDa bolatyn nukleokapsid nәruyzy Virus kapsidinin kuramyna kiredi Virus RNҚsymen keshen tүzedi Genom kurylysy AIV 1 RNҚ genomynyn kurylysy AIV genomy on mәndi RNҚ molekulasynyn eki koshirmesi AIV 1 genomynyn uzyndygy 9000 nukleotidten kuralgan Genomnyn әr ushynda uzyn terminal kajtalanymdar agylsh Long terminal repeats LRTs bolardy olardy virus nәruyzdary da infekciya zhukkan zhasusha nәruyzdary da belsendire alady AIV 1 din 9 geni kem degende 15 nәruyz kodtajdy pol geni keri transkriptaza RT IN zhәne proteaza PR fermentterin kodtajdy gag geni Gag p55 poliproteinin kodtajdy ol virusty proteaza әserinen p6 p7 p17 p24 kurylymdyk nәruyzdaryna ydyrajdy env geni gp160 nәruyzyn kodtajdy ol zhasushada bolatyn furin endoproteazasynyn әserinen gp41 men gp120 nәruyzdaryna ydyrajdy Baska da tat rev nef vif vpr vpu AIV 2 de vpx genderi AIVtin zhasushaga zhuguyn zhәne oz koshirmesin zhasauga katysatyn nәruyzdardy kodtajdy Tirshilik ajnalymy Nysana zhasushaga enbes buryn AIV viriony organizmge tүskennen kejingi tagdyry biologiyalyk sujyktyktyn tүrine karaj әrtүrli bolady Silekej men askazan solinde viriondardy buza alatyn fermentter bolady alajda bir ajga tolmagan balalarda atalmysh fermentter belsenbegendikten olar ana sүtinen virus zhuktyruy mүmkin AIV viriony kan men limfaga otip bүkil organizmge tarajdy Betkejinde CD4 receptory bar zhasushamen kezdesip kalsa AIV viriony atalgan receptormen bajlanysyp alady Denedegi taraluyTarihyAshyluy Shygu tegiDerekkozder How does HIV cause AIDS Science 260 5112 1273 9 May 1993 Bibcode 1993Sci 260 1273W 10 1126 science 8493571 8493571 Emerging Concepts in the Immunopathogenesis of AIDS Annual Review of Medicine 60 471 84 2009 10 1146 annurev med 60 041807 123549 2716400 18947296 NIAID NIH The Relationship Between the Human Immunodeficiency Virus and the Acquired Immunodeficiency Syndrome Alimonti J B Ball T B Fowke K R Mechanisms of CD4 T lymphocyte cell death in human immunodeficiency virus infection and AIDS en Journal of General Virology journal Microbiology Society 2003 T 84 7 b 1649 1661 doi 10 1099 vir 0 19110 0 PMID 12810858 2007 AIDS epidemic update agyl PDF December 2007 Tekserildi 12 nauryz 2008 2007 AIDS epidemic update December 2007 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named PARTNER2 2019 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named Fauci JAMA Desrosiers Ronald C ed 2012 HIV Specific Antibodies Capable of ADCC Are Common in Breastmilk and Are Associated with Reduced Risk of Transmission in Women with High Viral Loads PLOS Pathogens 8 6 e1002739 10 1371 journal ppat 1002739 3375288 22719248 Anthropology and public health bridging differences in culture and society 2nd Oxford Oxford University Press P 449 ISBN 978 0 19 537464 3 Mead MN 2008 Contaminants in human milk weighing the risks against the benefits of breastfeeding Environmental Health Perspectives 116 10 A426 34 10 1289 ehp 116 a426 2569122 18941560 Archived from the original on 6 November 2008 https web archive org web 20081106182431 http www ehponline org members 2008 116 10 focus html Preventing Mother to Child Transmission of HIV 15 mamyr 2017 International Committee on Taxonomy of Viruses 61 0 6 Lentivirus 2002 International Committee on Taxonomy of Viruses 61 Retroviridae National Institutes of Health 2002 HIV pathogenesis and long term survival AIDS 7 11 1401 10 1993 10 1097 00002030 199311000 00001 8280406 Nyamweya S Hegedus A Jaye A Rowland Jones S Flanagan K L Macallan D C Comparing HIV 1 and HIV 2 infection Lessons for viral immunopathogenesis en Reviews in medical virology 2013 Vol 23 4 b 221 240 PMID 23444290 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named NIAID2 Lentivirus agyl International Committee on Taxonomy of Viruses ICTV Virus Taxonomy 2013 Release Basty derekkozinen muragattalgan 29 shilde 2014 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 21 shilde 2014 A common mechanism underlying promiscuous inhibitors from virtual and high throughput screening Journal of Medicinal Chemistry 45 8 1712 22 2002 10 1021 jm010533y 11931626 Compared with overview in Lippincott s Illustrated Reviews Microbiology Hagerstown MD Lippincott Williams amp Wilkins 2007 P 3 ISBN 978 0 7817 8215 9 Various HIV Sequence Compendium 2008 Introduction 2008 Derekkoz katesi Invalid lt ref gt tag name compendia defined multiple times with different content Turner B G Summers M F Structural biology of HIV en Journal of molecular biology 1999 Vol 285 1 b 1 32 PMID 9878383 Pudney J Song M J Electron microscopic analysis of HIV host cell interactions en Tissue amp cell 1994 Vol 26 4 b 539 550 PMID 8091422 Levy J A HIV and the pathogenesis of AIDS USA American Society for Microbiology 2007 ISBN 978 1 55581 393 2 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named Structural biology Fauci A S HIV and AIDS 20 years of science Nature medicine 2003 Vol 9 7 P 839 843 PMID 12835701 Guatelli J C Interactions of viral protein U Vpu with cellular factors en Current topics in microbiology and immunology 2009 Vol 339 P 27 45 PMID 20012522 Nomaguchi M Fujita M Adachi A Role of HIV 1 Vpu protein for virus spread and pathogenesis en Microbes and infection Institut Pasteur 2008 Vol 10 9 P 960 967 PMID 18672082 Malim M H Emerman M HIV 1 accessory proteins ensuring viral survival in a hostile environment en Cell host amp microbe 2008 Vol 3 6 P 388 398 PMID 18541215 HIV 1 dynamics in vivo virion clearance rate infected cell life span and viral generation time agyl Science 1996 Mar 15 271 5255 1582 6 Basty derekkozinen muragattalgan 5 nauryz 2016 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 23 tamyz 2014 PMID 8599114