Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Яғма – көне түрік тайпасы. Орта ғасырлардағы негізгі мекені Іле өзенінің бойында болған. Махмұд Қашқари оларды 11 ғасырда Қара яғма немесе Батыс яғма деп бөлген және Тараз қаласының маңында осылай аталған бір мекеннің болғандығын жазады. Қашқаридың айтуынша яғма тайпасының өкілдері түркі тілді болған, өзіндік салт-санасымен ерекшеленген. Мысалы, () аталатын тастың құдіретіне сенген. Парсы тарихшысы Гардизидің мағлұматтарына қарағанда, яғмалар көне замандарда біршама уақыт оғыздарға билік жүргізген және Солтүстік Моңғолия жерінде тіршілік еткен. Жылқы ұстаған. Ішкі руаралық соғыстардан бір бөлігі қоныс аударған. Кейбір зерттеушілердің пікірінше Ұйғыр қағандығының хан әулеті яғма аталған. Мемлекет ыдырағаннан кейін билеуші әулет басқалардан бөлінеді де, Іле бойына қоныс аударған. Мұнда яғмалықтар қарлұқтарды ығыстырып, шағын ауданда өз билігін орнатқан. Осы уақыттардан бастап жазба дерек көздерінде яғма, сондай-ақ қарлұғ-и ұйғыр (ұйғыр ), Қара яғма (Батыс яғма) деген атаулар ұшыраса бастайды. Яғма тайпасының өкілдері Қарахан әулеті мемлекетінің негізін қалауда елеулі рөл атқарды. 13 ғасырдағы моңғол шапқыншылығынан кейін яғмалықтар Орталық Азиядағы түркі халықтарының (қазақ, өзбек, т.б.) этнолық құрамына қосылып кетті.
Дереккөздер:
- Қазақ энциклопедиясы, 10 - том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Yagma kone tүrik tajpasy Orta gasyrlardagy negizgi mekeni Ile ozeninin bojynda bolgan Mahmud Қashkari olardy 11 gasyrda Қara yagma nemese Batys yagma dep bolgen zhәne Taraz kalasynyn manynda osylaj atalgan bir mekennin bolgandygyn zhazady Қashkaridyn ajtuynsha yagma tajpasynyn okilderi tүrki tildi bolgan ozindik salt sanasymen erekshelengen Mysaly atalatyn tastyn kudiretine sengen Parsy tarihshysy Gardizidin maglumattaryna karaganda yagmalar kone zamandarda birshama uakyt ogyzdarga bilik zhүrgizgen zhәne Soltүstik Mongoliya zherinde tirshilik etken Zhylky ustagan Ishki ruaralyk sogystardan bir boligi konys audargan Kejbir zertteushilerdin pikirinshe Ұjgyr kagandygynyn han әuleti yagma atalgan Memleket ydyragannan kejin bileushi әulet baskalardan bolinedi de Ile bojyna konys audargan Munda yagmalyktar karluktardy ygystyryp shagyn audanda oz biligin ornatkan Osy uakyttardan bastap zhazba derek kozderinde yagma sondaj ak karlug i ujgyr ujgyr Қara yagma Batys yagma degen ataular ushyrasa bastajdy Yagma tajpasynyn okilderi Қarahan әuleti memleketinin negizin kalauda eleuli rol atkardy 13 gasyrdagy mongol shapkynshylygynan kejin yagmalyktar Ortalyk Aziyadagy tүrki halyktarynyn kazak ozbek t b etnolyk kuramyna kosylyp ketti Derekkozder Қazak enciklopediyasy 10 tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet