Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Көкжалбыз, көкбасшөп (лат. Nepeta) – ерінгүлділер тұқымдасына жататын бір не көп жылдық өсімдіктер туысы. Дүние жүзінде кең тараған, әсіресе, Иранда және таулы аймағында кездеседі. 250-ге жуық түрі белгілі. Қазақстанның барлық өңірінде кездесетін 16 түрі бар. Ең көп тарағаны – (N. catarіa). Ол шалғынды тау беткейлерінде, сортаң және тастақты жерлердегі бұталар арасында өседі. Оның биіктігі 27 – 32 см, тік өскен, бұтақты қалың жапырақ басқан сабағы бар. Жапырақтары жүрек не жұмыртқа пішіндес, бозғылт түк басқан, сағақты келеді. Күлтесінің ұзындығы 7 – 10 мм, жоғарғы ерні күлгін ақ түсті, төменгі ерні қызыл көк. Гүлдері шатырша немесе сыпыртқы тәрізді, қос жынысты. Маусым – шілдеде гүлдеп, тамыз айында жемістенеді. Жемісі – сырты тегіс, қоңыр түсті жаңғақша. Өсімдік құрамында парфюмерия өндірісінде қолданылатын эфир майы бар (0,3%). Шірнелі өсімдік ретінде қолдан да өсіріледі. Көкжалбыз – дәрілік өсімдік, оның шөбінің қайнатпасын суық тигенде, іш ауырғанда және қан азайғанда дәрі ретінде пайдаланады. Тамырындағы заттардың жүйке жүйесін қоздыратын қасиеті бар. Жапырағының иісі лимонның иісіне ұқсас болғандықтан шай, сусындарға қосып бас ауырғанда ішеді.
| Көкжалбыз | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 мысық көкжалбызы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||||||
| 250 түрі белгілі |
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдер сөздігі, I том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kokzhalbyz kokbasshop lat Nepeta eringүldiler tukymdasyna zhatatyn bir ne kop zhyldyk osimdikter tuysy Dүnie zhүzinde ken taragan әsirese Iranda zhәne tauly ajmagynda kezdesedi 250 ge zhuyk tүri belgili Қazakstannyn barlyk onirinde kezdesetin 16 tүri bar En kop taragany N cataria Ol shalgyndy tau betkejlerinde sortan zhәne tastakty zherlerdegi butalar arasynda osedi Onyn biiktigi 27 32 sm tik osken butakty kalyn zhapyrak baskan sabagy bar Zhapyraktary zhүrek ne zhumyrtka pishindes bozgylt tүk baskan sagakty keledi Kүltesinin uzyndygy 7 10 mm zhogargy erni kүlgin ak tүsti tomengi erni kyzyl kok Gүlderi shatyrsha nemese sypyrtky tәrizdi kos zhynysty Mausym shildede gүldep tamyz ajynda zhemistenedi Zhemisi syrty tegis konyr tүsti zhangaksha Өsimdik kuramynda parfyumeriya ondirisinde koldanylatyn efir majy bar 0 3 Shirneli osimdik retinde koldan da osiriledi Kokzhalbyz dәrilik osimdik onyn shobinin kajnatpasyn suyk tigende ish auyrganda zhәne kan azajganda dәri retinde pajdalanady Tamyryndagy zattardyn zhүjke zhүjesin kozdyratyn kasieti bar Zhapyragynyn iisi limonnyn iisine uksas bolgandyktan shaj susyndarga kosyp bas auyrganda ishedi Kokzhalbyzmysyk kokzhalbyzyDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy LamiaceaeKishi tukymdasy Tegi Nepetatүrleri250 tүri belgiliTagy karanyzKokgүl KoknәrDerekkozderҚazak tili terminder sozdigi I tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet