Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Күнзе, (лат. Coriandrum) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.
| Күнзе | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||||||||
| 12 түрі белгілі |
Жерорта т. маңында кездесетін 2 түрі белгілі. Қазақстанда қолдан өсірілетін 1 түрі – мәдени күнзе (С. satіvum) бар. Оның биіктігі 30 – 70 см, тамыры жіңішке, жіпше иретіліп жатады. Сабағы қатпарланған. Төменгі жапырақтары тұтас немесе үшке бөлінген, ал жоғарғылары – қауырсынды тілімденген. Тостағанша жапырақшалары үш бұрышты тісті, күлтелері ақ түсті, екі қалақты. Гүлдері дара жынысты, 10 – 15 гүлі бірігіп, шатырша гүлшоғырын құрайды. Шатыршалары 4 – 5 сәулелі. Маусым – шілде айларында гүлдеп, шілде – тамызда жеміс салады. Жемісі шар тәрізді домалақ. Жас бұтағын дәм-татымдық ретінде () тағамға қосады. Күнзенің жемісінің құрамында 1,18% эфир майы бар. Жемісін қайнатқаннан кейін эфир майының құрамында 18%-дай жоғары сапалы май пайда болады, оны сабын қайнатуда пайдаланылады. Майын бөліп алғаннан кейінгі күнжарасы құнарлы мал азығы ретінде малға беріледі.
Дереккөздер
- “Қазақ энцклопедиясы”
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kүnze lat Coriandrum shatyrshagүldiler tukymdasyna zhatatyn bir zhyldyk shoptesin osimdikter tuysy KүnzeEgistik kүnzeDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby ApialesTukymdasy ApiaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Coriandrum Karl Linnejtүrleri12 tүri belgili Zherorta t manynda kezdesetin 2 tүri belgili Қazakstanda koldan osiriletin 1 tүri mәdeni kүnze S sativum bar Onyn biiktigi 30 70 sm tamyry zhinishke zhipshe iretilip zhatady Sabagy katparlangan Tomengi zhapyraktary tutas nemese үshke bolingen al zhogargylary kauyrsyndy tilimdengen Tostagansha zhapyrakshalary үsh buryshty tisti kүlteleri ak tүsti eki kalakty Gүlderi dara zhynysty 10 15 gүli birigip shatyrsha gүlshogyryn kurajdy Shatyrshalary 4 5 sәuleli Mausym shilde ajlarynda gүldep shilde tamyzda zhemis salady Zhemisi shar tәrizdi domalak Zhas butagyn dәm tatymdyk retinde tagamga kosady Kүnzenin zhemisinin kuramynda 1 18 efir majy bar Zhemisin kajnatkannan kejin efir majynyn kuramynda 18 daj zhogary sapaly maj pajda bolady ony sabyn kajnatuda pajdalanylady Majyn bolip algannan kejingi kүnzharasy kunarly mal azygy retinde malga beriledi Derekkozder Қazak encklopediyasy