Қайрат Сатыбалдыұлы

Қайрат Сатыбалдыұлы (16 мамыр 1970, Алматы ) - қазақстандық кәсіпкер және ірі компанияларда бірқатар мемлекеттік қызметтер мен лауазымдарды атқарған шенеунік, 2022 жылы сыбайлас жемқорлық жасады деген айыппен сотталған. Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың інісі.

Қайрат Сатыбалдыұлы
Туған кездегі есімі	Қайрат Сатыбалдыұлы Назарбаев
Туған күні	16 мамыр 1970 (1970-05-16) (54 жас)
Туған жері	Алматы
Азаматтығы	Қазақстан
Білімі	1. Алматы жоғары жалпыәскерлік қолбасшылық мектебі (1990) 2. ҚР ҰҚК жоғары курстары (1993) 3. Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті (1998) 4. Еуразия ұлттық университеті (2002) 5. Атырау мұнай және газ университеті (2002)
Әкесі	Сатыбалды Әбішұлы Назарбаев (1947-1981)
Анасы	Светлана Мырзахметқызы Назарбаева
Жұбайы	1. Гүлмира Қауасқызы Сатыбалды (ажырасқан) 2. Марсела Александрқызы Нұрсұлтан
Балалары	1-некеден ұлы Бауыржан Нұрсұлтан (1990) қыздары Аружан (1990) мен Дәрия (2002) Сатыбалдыдар
Отбасы	Назарбаевтар әулеті
Марапаттары мен сыйлықтары	Құрмет ордені

Үкімі, қылмыс

2022 жылы 13 наурызда Алматыда Қазақстан тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың інісі Қайрат Сатыбалдыұлы қызметтік өкілеттігін асыра пайдаланғаны және Қазақтелеком-нан ақша жымқырғаны үшін ұсталып, уақытша ұстау изоляторына қамалды. 12 сәуірде Сатыбалдыұлына тиесілі Alatau Capital Inestments мен Skyline Investment Company S.A. компанияларының бақылауында болған Қазақтелекомның 28% акциясы мемлекетке қайтарылды. 24 тамызда Сатыбалдыұлы жөніндегі тергеу аяқталғаны белгілі болды.

2022 жылы 20 қыркүйекте Сатыбалдыұлының сот процесі басталып , 26 қыркүйекте “алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы мүліктік зиян келтіру” және “заңсыз иемдену немесе жымқыру, яғни бөтеннің кінәліге сеніп тапсырылған мүлкін ұрлау” айыптары бойынша Қазақтелеком АҚ пен “Көліктік сервис орталығы” АҚ үлкен көлемде ақша жымқырғаны үшін мемлекеттік қызметте 10 жыл лауазым иелену құқығы мен 6 жылға бас бостандығынан айырылды.

2024 жылы 10 қаңтарда Қазақстан сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Сатыбалдыұлының мемлекетке 650 млрд ₸ қайтарғаны және ол туралы тағы бір істің тергелетінін мәлімдеді. 1 сәуірде Астанада Сатыбалдыұлына қатысты онлайн сот басталды. Сот процесі Қазақстан Қылмыстық Кодексінің 218-баптың 3-бөлігінің 3-тармағы, яғни “қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті заңдастыру (жылыстату)” айыбымен жүрді. Сатыбалдыұлы өз еркімен өзінің көптеген активтерін мемлекетке қайтарғандықтан 16 тамыз күні сот ол туралы үкімді жеңілдетіп, 3 жыл 3 ай 7 күнге бас бостандығынан айырды.

Өмірбаяны

1970 жылы 16 мамырда қазіргі Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың інісі Сатыбалды мен Светлана Назарбаевтардың отбасында дүниеге келді. Ұлы жүздің Шапырашты руынан шыққан.

Білімі

1990 жылы Алматы жоғары жалпыәскерлік қолбасшылық мектебін (қазіргі Құрлық әскерлерінің әскери институты) тәмамдап, 1993 жылы Қазақстан ұлттық қауіпсіздік комитетінің жоғарғы курстарын өтті. 1998 жылы Алматы мемлекеттік университетін, 2002 жылы Еуразия ұлттық университеті мен Атырау мұнай және газ университетін аяқтады.

Қызмет жолы

• 1990—1991 — қатарында офицерлік лауазымдарда қызмет;
• 1991—1998 — Қазақстан ұлттық қауіпсіздік комитеті органдарындағы офицерлік лауазымдарда қызмет;
• 1998—2000 — Астана қаласы әкімінің орынбасары;
• 2000—2003 — Kazakh Oil (қазіргі ҚазМұнайГаз) вице-президенті;
• 2003—2005 — Қазақстан ұлттық қауіпсіздік комитеті органдарындағы офицерлік лауазымдарда қызмет;
• 2005—2006 — Қазақстан темір жолы компаниясының бірінші вице-президент;
• 2006—2010 — «Дүние Корпорациясы» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы;
• 2010—2015 — Нұр Отан партиясының хатшысы;
• 2016 — Alatau Capital Invest басқарушы серіктесі.

Отбасы

• Әкесі — Сатыбалды Әбішұлы Назарбаев (1947—1981) — Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың туған інісі. Жол апатынан 34 жасында қайтыс болды.
• Анасы — Светлана Мырзахметқызы Назарбаева (1947, Лепсі, Алматы облысы—2024) — мұғалім, филолог, педагогика ғылымдарының кандидаты. “Дәуір” республикалық полиграфиялық баспа кешенінің бас директоры және “Интердизайн-АС” ЖШС құрылтайшыларының бірі болған. Сондай-ақ "Аружан" ЖК, “Баспа Сервис” ЖШС және Дубайдағы SHAMS-4 тұрғын үй кешеніндегі үйге иелік еткен
• Әйелі
• 1-неке (2005 жылы ажырасқан): Гүлмира Қауасқызы Сатыбалды – Нью-Йорктегі БҰҰ жанындағы дипломатиялық өкілдікте 2009–2015 жылдары жұмыс істеді. 2024 жылы “бопсалау, озбырлық жасау және заңсыз бас бостандығынан айырды” деген айыппен 12 жылға бас бостандығынан айырылды.
  • Бұл некеден:
  • ұлы – Бауыржан Нұрсұлтан (1990 ж.т.)
  • қызы – Аружан Сатыбалды (1999 ж.т.). Күйеуі (некеде 2018–) – Әміржан елдегі ықпалды кәсіпкерлердің бірі Серікжан Сейтжановтыңнемересі
  • қызы – Дәрия Сатыбалды (2002 ж.т.). Күйеуі (некеде 2022–) – Рашид Түсіпбековтың немересі Жәңгір Түсіпбеков.
• Өзге некесі:
• Марсела Александровна Нұрсұлтан (тумысында – Александрова, бұрын – Мартиросян; 1987 ж.т.) – 2019 жылы Mercedes GLA 250 мен Toyota Corolla көліктері сатып алғаны белгілі. Мәскеуде қымбат үйлер сатып алғанымен 2024 жылы одан тәркіленді.

Дереккөздер

1. https://online.zakon.kz/m/amp/document/31463783
2. Задержан Кайрат Сатыбалдыулы  (орыс.). rus.azattyq.org (13 наурыз 2022). Тексерілді, 29 қазан 2024.
3. 28% бывших у фирм Сатыбалды акций «Казахтелекома» вернули в собственность государства  (орыс.). rus.azattyq.org (12 сәуір 2022). Тексерілді, 29 қазан 2024.
4. Завершено следствие по делу «Казахтелекома» и ЦТС в отношении Кайрата Сатыбалды  (орыс.). rus.azattyq.org (24 тамыз 2022). Тексерілді, 29 қазан 2024.
5. Началось судебное разбирательство по уголовному делу Кайрата Сатыбалды  (орыс.). rus.azattyq.org (19 қыркүйек 2022). Тексерілді, 29 қазан 2024.
6. Кайрата Сатыбалды приговорили к шести годам лишения свободы  (орыс.). rus.azattyq.org (26 қыркүйек 2022). Тексерілді, 29 қазан 2024.
7. Кайрат Сатыбалдыулы вернул государству 650 миллиардов тенге - Антикор  (орыс.). tengrinews.kz (10 қаңтар 2024). Тексерілді, 29 қазан 2024.
8. Антикор расследует еще одно дело в отношении Кайрата Сатыбалдыулы  (орыс.). tengrinews.kz (10 қаңтар 2024). Тексерілді, 29 қазан 2024.
9. В Астане начался суд над Кайратом Сатыбалдыулы  (орыс.). tengrinews.kz (1 сәуір 2024). Тексерілді, 29 қазан 2024.
10. Люксовые виллы и квартиры во Франции: что еще вернет Сатыбалдыулы  (орыс.). tengrinews.kz (15 тамыз 2024). Тексерілді, 30 қазан 2024.
11. "Возместил ущерб". Кайрату Сатыбалдыулы изменили приговор  (орыс.). tengrinews.kz (16 тамыз 2024). Тексерілді, 30 қазан 2024.
12. Племянник Кайрат Сатыбалды теперь стал секретарем партии «Нур Отан»  (орыс.). rus.azattyq.org. Тексерілді, 29 қазан 2024.
13. Сатыбалдыулы Кайрат  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 29 қазан 2024.
14. Кто такой Кайрат Сатыбалды и как он приходится племянником Нурсултану Назарбаеву  (орыс.). kaztag.kz. Тексерілді, 22 қазан 2024.
15. Умерла Светлана Назарбаева – СМИ  (орыс.). bes.media. Тексерілді, 22 қазан 2024.
16. Умерла Светлана Назарбаева – СМИ  (орыс.). bes.media. Тексерілді, 22 қазан 2024.
17. Казахстан в Дубае: Дома жён и родственников Нурсултана Назарбаева  (орыс.). bes.media. Тексерілді, 22 қазан 2024.
18. Что известно о Гульмире Сатыбалды  (орыс.). newtimes.kz. Тексерілді, 22 қазан 2024.
19. Гульмира Сатыбалды приговорена к 12 годам тюрьмы  (орыс.). rus.azattyq.org. Тексерілді, 22 қазан 2024.
20. Что известно о семье, свадебный торт которой стал звездой Интернета  (орыс.). forbes.kz. Тексерілді, 22 қазан 2024.
21. Серикжан Сейтжанов  (орыс.). forbes.kz. Тексерілді, 22 қазан 2024.
22. Была эскортницей? Про активы одной из жен Кайрата Сатыбалды  (орыс.). respublika.kz.media. Тексерілді, 22 қазан 2024.
23. {{Cite web|title= Токал Кайрата Сатыбалды лишилась дорогой квартиры в Москве |url= https://www.dialog.kz/articles/obshchestvo/2024-02-26/tokal-mladshaya-zhena-kayrata-satybaldy-lishilas-dorogoy-kvartiry-v |lang=ru|work= dialog.kz |accessdate=22 қазан 2024}