Атбасар — қала, Ақмола облысы Атбасар ауданының орталығы (1928).
Қала | |
Атбасар | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Статусы | Аудан орталығы |
Облысы | |
Ауданы | |
Әкімі | Қамбатыров Нұржан Төлегенұлы |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 51°48′18″ с. е. 68°20′57″ ш. б. / 51.80500° с. е. 68.34917° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°48′18″ с. е. 68°20′57″ ш. б. / 51.80500° с. е. 68.34917° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1845 |
Алғашқы дерек | 1830-шы жылдары |
Бұрынғы атаулары | Атбасарская станицасы |
Қала статусы | 1878 |
Жер аумағы | 68,7 км² |
Орталығының биiктігі | 290 м |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 31 084 адам (2023) |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды | +7 71643 |
Пошта индексі | 020400 |
Автомобиль коды | 03 |
Атбасар шекарасы |
Географиялық орны
Астана қаласынан солтүстік-батысқа қарай 232 км жерде, Жабай өзенінің (Есілдің бір саласы) оң жағалауына орналасқан.
Климаты
Атбасар ауа райы | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | |
Абсолюттық максимум, °C | 2,1 | 3,3 | 16,4 | 29,8 | 35,8 | 39,9 | 41,4 | 38,9 | 37,2 | 28,4 | 15,3 | 3,7 | |
Орташа максимум, °C | −12,4 | −11,5 | −4,1 | 10,5 | 20,5 | 26,1 | 26,9 | 25,5 | 19,1 | 9,7 | −2,6 | −9,8 | |
Орташа температура, °C | −16,8 | −16,3 | −9,2 | 4,5 | 13,1 | 18,7 | 20,0 | 18,2 | 12,0 | 4,0 | −6,8 | −14,2 | |
Орташа минимум, °C | −21,1 | −21 | −14,3 | −1,5 | 5,6 | 11,2 | 13,1 | 10,9 | 4,8 | −1,6 | −11 | −18,5 | |
Абсолюттық минимум, °C | −42,6 | −42,6 | −36,8 | −27,5 | −8,8 | −4,1 | 2,5 | −2,9 | −9 | −20,3 | −36,1 | −41,4 | |
Жауын-шашын нормасы, мм | 21,3 | 17,7 | 17,2 | 19,3 | 30,5 | 39,6 | 45,9 | 33,6 | 21,4 | 22,8 | 22,9 | 23,5 | |
Дерекнама: Атбасар ауа райы мен климаты |
Тарихы
Іргетасы 1845 жылы қаланған. 19 ғасырдың 40 – 50 жылдары өзі аттас округтың, 1869 жылдан Ақмола облысы Сарысу уезінің орталығы болды. Қазан төңкерісіне дейін мұнда жыл сайын Атбасар (Петров) жәрмеңкесі өткізіліп тұрды. 1928 жылдан аудан орталығына айналды. Ақмола – Қарталы (Ресей) темір жолының салынуы (1940) қаланың одан әрі дамуына қолайлы жағдай жасады. Ұлы Отан соғысы кезінде сырттан көптеген тұрғындар мен бірнеше кәсіпорын көшіріп әкелінді. Тың жерлердің игерілуі қаланы ауыл шаруашылығы шикізатын өңдейтін ірі кәсіпорын орталығына айналдырды.
Халқы
Тұрғындар саны:
2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
30436 | ▲31434 | 103,3 | 14511 | ▲15588 | 107,4 | 15925 | ▼15846 | 99,5 |
Кәсіпорындары
Атбасарда толық механикаландырылған, жаңа техникамен жабдықталған Қазақстандағы ең ірі элеватор, автомобиль, ауыл шаруашылығы техникасын жөндейтін, құрылыс материалдарын шығаратын, т.б. кәсіпорындар жұмыс істейді.
Инфрақұрылымы
Ауыл шаруашылығын механикаландыратын және электрлендіретін мамандар даярлайтын колледж, орта және орталау, музыка мектептері бар.
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Atbasar kala Akmola oblysy Atbasar audanynyn ortalygy 1928 ҚalaAtbasarӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanStatusyAudan ortalygyOblysyAkmola oblysyAudanyAtbasar audanyӘkimiҚambatyrov Nurzhan TolegenulyTarihy men geografiyasyKoordinattary51 48 18 s e 68 20 57 sh b 51 80500 s e 68 34917 sh b 51 80500 68 34917 G O Ya Koordinattar 51 48 18 s e 68 20 57 sh b 51 80500 s e 68 34917 sh b 51 80500 68 34917 G O Ya Қurylgan uakyty1845Algashky derek1830 shy zhyldaryBuryngy ataularyAtbasarskaya stanicasyҚala statusy1878Zher aumagy68 7 km Ortalygynyn biiktigi290 mUakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny31 084 adam 2023 Sandyk identifikatorlaryTelefon kody 7 71643Poshta indeksi020400Avtomobil kody03Atbasar AtbasarAtbasar shekarasy Baska magynalar үshin Atbasar magyna degen betti karanyz Geografiyalyk ornyAstana kalasynan soltүstik batyska karaj 232 km zherde Zhabaj ozeninin Esildin bir salasy on zhagalauyna ornalaskan Klimaty Atbasar aua rajyKorsetkish Қan Akp Nau Sәu Mam Mau Shil Tam Қyr Қaz Қar ZhelAbsolyuttyk maksimum C 2 1 3 3 16 4 29 8 35 8 39 9 41 4 38 9 37 2 28 4 15 3 3 7Ortasha maksimum C 12 4 11 5 4 1 10 5 20 5 26 1 26 9 25 5 19 1 9 7 2 6 9 8Ortasha temperatura C 16 8 16 3 9 2 4 5 13 1 18 7 20 0 18 2 12 0 4 0 6 8 14 2Ortasha minimum C 21 1 21 14 3 1 5 5 6 11 2 13 1 10 9 4 8 1 6 11 18 5Absolyuttyk minimum C 42 6 42 6 36 8 27 5 8 8 4 1 2 5 2 9 9 20 3 36 1 41 4Zhauyn shashyn normasy mm 21 3 17 7 17 2 19 3 30 5 39 6 45 9 33 6 21 4 22 8 22 9 23 5Dereknama Atbasar aua rajy men klimatyTarihyIrgetasy 1845 zhyly kalangan 19 gasyrdyn 40 50 zhyldary ozi attas okrugtyn 1869 zhyldan Akmola oblysy Sarysu uezinin ortalygy boldy Қazan tonkerisine dejin munda zhyl sajyn Atbasar Petrov zhәrmenkesi otkizilip turdy 1928 zhyldan audan ortalygyna ajnaldy Akmola Қartaly Resej temir zholynyn salynuy 1940 kalanyn odan әri damuyna kolajly zhagdaj zhasady Ұly Otan sogysy kezinde syrttan koptegen turgyndar men birneshe kәsiporyn koshirip әkelindi Tyn zherlerdin igerilui kalany auyl sharuashylygy shikizatyn ondejtin iri kәsiporyn ortalygyna ajnaldyrdy HalkyTurgyndar sany 3 myn adam 1897 35 3 myn adam 1997 29 1 myn adam 2006 29 5 myn adam 2015 Sany 2009 2021 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben30436 31434 103 3 14511 15588 107 4 15925 15846 99 5KәsiporyndaryAtbasarda tolyk mehanikalandyrylgan zhana tehnikamen zhabdyktalgan Қazakstandagy en iri elevator avtomobil auyl sharuashylygy tehnikasyn zhondejtin kurylys materialdaryn shygaratyn t b kәsiporyndar zhumys istejdi InfrakurylymyAuyl sharuashylygyn mehanikalandyratyn zhәne elektrlendiretin mamandar dayarlajtyn kolledzh orta zhәne ortalau muzyka mektepteri bar Қazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary