Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ақмола облысы (1918-1920 жылдары Омбы облысы) — 1868-1920 жылдары болған Ресей империясының құрамындағы әкімшілік-аумақтық бірлік.
| Ресей империясының облысы | |||
| Ақмола облысы | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Ел | |||
| Әкімшілік орталығы | |||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Құрылған уақыты | |||
| Таратылған уақыты | |||
| Жер аумағы | 497 860 км² | ||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны | 1 555 679 адам (1915) | ||
|
| |||
 Ақмола облысы Ортаққорда | |||
Әкімшілік орталығы — Омбы қаласы.
Географиясы
Ақмола облысы үлкен аумақты алып жатты және Ресейдің Орта Азия иеліктеріндегі ең ауқымды аймағы болды.
Облыс Ұлытау мен Есілден (батыста) солтүстік-шығысындағы Ертіске дейін (солтүстік ендікте шамамен 45° бастап 54° дейін және шығыс бойлықта 95° бастап 105° дейін) және солтүстікте Омбыдан оңтүстікте Сарысу мен Шу өзендерінің қайнар көздеріне дейін созылды, оның ауданы 594 672,6 км² (оның ішінде көлдердің астында 1 1747,5 км²) болды.
Геологиялық тұрғыдан алғанда облыс физикалық қасиеттерімен бір-бірінен күрт ерекшеленетін үш бөлікке бөлінді. Солтүстік бөлігін Ертіс маңындағы сортаңды жерлер мен тұзды көлдерге () бай, сазды және құмды жазық құрады.
Аласа жоталармен кесілген ортаңғы бөлігі Есіл, Нұра және Сарысу өзендерімен суарылды. Кейбір жерлерде тасты және ормансыз болса да, бірақ ХХ ғасырдың басындағы географтардың бағалауы бойынша кейбір жерлерде қоныстануға қолайлы. Мұнда облыстың минералды байлығы шоғырланған, негізінен алтын, мыс және көмірден тұрады.
Оңтүстік бөлігі — Сарысу қайнар көздерінен Шу өзеніне дейінгі созылған шөлді, сусыз дала — Бетпақдала деп аталады.
Қазіргі уақытта бұрынғы облыстың аумағында бүкіл Омбы облысы, Алтай өлкесінің бір бөлігі, Жаңасібір облысы мен Ресейдің Түмен облысының елеусіз бөлігі, сонымен қатар Қазақстанның Ақмола, Қарағанды, Солтүстік Қазақстан облыстарының бір бөлігі орналасқан.
Тарихы
1868 жылы 21 қазанда Басқарушы Сенатқа берілген №46380 Атаулы Императорлық Мәртебелінің «Орынбор мен Сібір бөлімдерінің қырғыз далалары мен Орал мен Сібір казак әскерлерінің басшылығын өзгерту туралы» жарлығына сәйкес Ақмола облысы құрылды. Жаңа облыс құрылғанға дейін Омбы қаласы уақытша Тобыл губерниясының құрамына кірді.
| “ | Орынбор мен Сібір бөлімдерінің қырғыз далаларын, сондай-ақ Орал мен Сібір казак әскерлерін басқарудағы қиындықтар мен қолайсыздықтарды жою үшін біз мынаны бұйырамыз: 1. Қырғыздардың Орынбор мен Сібір және Семей облыстарынан, қазіргі уақытта олардың құрамында, және Орал мен Сібір казак әскерлерінің жерлерінен 4 облыс: Орал, Торғай, Ақмола және Семейді құруды... 3. Ақмола облысын Сібір Қырғыздары аймағы округтарынан: Көкшетау, Атбасар, Ақмола және 1, 2, 3, 4, 5, жерлері мен Сібір казак әскерінің 6 полк округінің бөліктері және Омбы мен Петропавл қалаларынан құруды... 4. Облыстық қалалар ... Ақмола облысынан Ақмола, бірақ үй-жайлар құрылғанға дейін Облыстық Басқарма үшін бұл басқарма уақытша Омбыда қалады... | ” |
Ақмола облысы Батыс Сібір генерал-губернаторлығының құрамында құрылды.
1869 жылы 1 қаңтарда құрамында 4 округ: Омбы, Петропавл, Көкшетау, Ақмола кірген облыс ашылды.
1869 жылы 3 қазанда Тақсыр Император министрлер азаматтары комитетінің ұстанымына сәйкес келесідей бұйрық берді:
| “ | Ақмола облысының оңтүстігінде басқа 4 уез сияқты 5-уезді ашып, оны «Сарысу» деп атасын. | ” |
1878 жылы 5 шілдеде облыстың елтаңбасы бекітілді.
1878 жылы 13 қыркүйекте Министрлік Комитетінің империялық бекітілген ережесіне сәйкес Сарысу округі Атбасар болып өзгертілді.
1882 жылы құрылған Дала генерал-губернаторлығының құрамына енді.
1898 жылы облыстық округтер уездерге айналды.
1906 жылы Ақмола облысында әскери губернатор лауазымы «Ақмола мен Семей облыстарының әскери губернаторларын Ақмола мен Семей губернаторлары лауазымына өзгерту туралы» Императорлық қоныс негізінде азаматтық губернатор болып өзгертілді.
1917 жылы 17 маусымда Ақмола облысында земство мекемелері енгізілді.
1917 жылы 18 желтоқсанда облысқа Тобыл губерниясының Тар және Тоқал уездері қосылды.
1917 жылы 18 (31) желтоқсанда құрылды.
1918 жылдың 1-10 ақпанында Тобыл губерниялық земство ассамблеясының кезектен тыс бірінші сессиясы өтті, онда басқалармен қатар «Тар және Тоқал уездерін Тобыл губерниясынан Ақмола облысына бөлу» мәселесі шешілді, бірақ соңғы шешім губерниялық земство кеңестерінің осы мәселе бойынша егжей-тегжейлі есеп беру міндеттемесімен келесі сессияға қалдырылды. Жаңадан құрылған бірнеше болыстардың Қалашық уезінен Ақмола облысына бөлінуі туралы баяндамада көтерілген мәселені талқылап, Жиын болыстарды бір губерниядан екіншісіне ауыстыру мәселесі оның құзыретіне кірмейтінін ескере отырып, Тобыл губерниялық земствосынан Ақмола облысына жоғарыда аталған болыстарды кіргізуге еш кедергі жоқ екенін мойындау керек деп шешім қабылдады.
1918 жылы Тоқал уезінен бөлініп Қалашық уезі құрылды. Алтай губерниясының құрамынан Славгород уезі қосылды.
1918 жылы 18 сәуірде Ақмола облысы Тара уезінен Викуловск, Қарғалы, Озёринск болыстары Тобыл губерниясының Есіл уезіне көшірілді.
1918 жылы тамызда Тобыл губерниясының Қалашық уезінің кейбір болыстары Омбы уезіне берілді.
1918 жылы 19 қаңтарда Ақмола облысы Омбы болып өзгертілді.
1918 жылы 26 қаңтарда Тара және Тоқал уездері қосылды. Алайда Уақытша үкімет билікке келгеннен кейін кво-статусы қалпына келтірілді. Тара, Тоқал, Қалашық уездері қайтадан Тобыл (Түмен) губерниясына берілді.
1919 жылы ақпанда Тобыл губерниясы Тоқал уезінің 6 болысы Ақмола облысының Омбы уезіне берілді.
1919 жылы шілдеде Томбы губерниясының Тобыл, Татар, Тара, Тоқал, Қалашық уездері қосылып, Ақмола облысы қайтадан Омбы болып өзгертілді.
1919 жылы тамызда облыс аумағында ЖШҚӘ басталды, нәтижесінде ақ әскер Омбыға шегінді.
1919 жылы 27 тамызда БОАК Сібірде уақытша орталығы Челябі қаласында болған азаматтық басқаруды қалыптастырды, ол арқылы бүкіл Сібір аумағы большевиктердің бақылауына өтті. Алайда, бұл аумақтың негізгі бөлігі 1920 жылға дейін ақтардың бақылауында болды.
1919 жылдың қараша айының басында кезінде ЖШҚӘ облыстың солтүстік-батыс бөлігін басып алды, ал 1919 жылы 14 қарашада бұрынғы «астанасы» Омбыны қызылдар басып алды.
1919 жылы желтоқсанда ЖШҚӘ Ақмола қаласын басып алды.
1920 жылы 3 қаңтарда облыстың бүкіл аумағында жаңа үкіметтің түпкілікті құрылуымен Омбы облысы Омбы губерниясына айналды.
Әкімшілік бөлінісі
Ақмола әскери губернаторы мен Ақмола облысы әкімшілігінің резиденциясынан басқа, Омбы қаласында Батыс-Сібір, содан кейін Дала генерал-губернаторының, мен қолбасшысының резиденциялары болды.
Бастапқыда облыстың құрамы келесідей болды:
| № | Уез | Уездік қала | Уездік қаланың елтаңбасы | Ауданы, шақырым² | Тұрғыны (1897), адам |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ақмола | Ақмола (9688 адам) |  | 219 420,0 | 185 058 |
| 2 | Атбасар | Атбасар (3038 адам) |  | 108 390,0 | 86 413 |
| 3 | Көкшетау | Көкшетау (4962 адам) | | 69 290,0 | 155 461 |
| 4 | Омбы | Омбы (37 376 адам) |  | 37 170,0 | 100 539 |
| 5 | Петропавл | Петропавл (19 688 адам) |  | 63 590,0 | 155 137 |
1916 жылға қарай уездер мен болыстар
| Уез | Шаруа және қазақ болыстары, казак ауылдық әкімшіліктері мен қыстақтар, дербес ауылдық әкімшіліктер, басқармалар, қоғамдар | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ақмола |
| ||||
| Атбасар |
| ||||
| Көкшетау |
| ||||
| Омбы |
| ||||
| Петропавл |
|
1919 жылдың қарсаңындағы әкімшілік бөліністер
| № | Уез | Уездік қала | Ауданы | Тұрғыны |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ақмола | Ақмола | ||
| 2 | Атбасар | Атбасар | ||
| 3 | ||||
| 4 | Көкшетау | Көкшетау | ||
| 5 | Омбы | Омбы | ||
| 6 | Петропавл | Петропавл | ||
| 7 | ||||
| 8 | ||||
| 9 |
Әкімшілік бөліністер 1919 жылдың жазының ортасына қарай
Облыс жетекшілері
Әскери губернаторлар
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
| ақсүйек, генерал-майор | ||
| ақсүйек, генерал-лейтенант | ||
| полковник, л. а. (30.08.1885 бекітілді, генерал-майор) | ||
| ақсүйек, генерал-лейтенант | ||
| генерал-лейтенант |
Азамат губернаторлар
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
| ақсүйек, генерал-майор | ||
| құпия кеңесші | ||
| нақты статтық кеңесші (құпия кеңесші) | ||
| нақты статтық кеңесші | ||
| нақты статтық кеңесші | ||
| нақты статтық кеңесші |
Уақытша үкіметтің Ақмола облысы мен Дала өлкесі жөніндегі комиссары
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
Уақытша Сібір үкіметінің Ақмола облыстық комиссары
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
| уақытша л. а., ақсүйек, коллеждік асессор |
Облыс басқарушысы
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
| ақсүйек, коллеждік асессор |
- Көмекші
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
- Көмекшінің орынбасары
| Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
|---|---|---|
| ақсүйек, нақты статтық кеңесші |
Бейнелемесі
1878 жылы 5 шілдеде Патша 1 қарашада жарияланған Әділет министрі 8 шілдеде Сенатқа жариялаған облыстың елтаңбасын бекітті.
Жасыл қалқаншада күміс ескерткіш, ұшы үшкір екі мұнара мен ортасында күмбезі бар, қалқанның басында алтын жарты ай орналасқан. Қалқан ежелгі патшаның тәжімен безендірілген және Александр лентасымен біріктірілген алтын емен жапырақтарымен қоршалған
Тұрғындары
1897 жылдағы ұлттық құрамы:
| Уез | қазақтар | татарлар | мордвалар | немістер | яһудилер | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Жалпы облыс | 62,6 % | 25,5 % | 7,5 % | 1,6 % | 1,3 % | … | … |
| Ақмола | 89,9 % | 5,0 % | 2,8 % | … | … | … | … |
| Атбасар | 86,5 % | 10,6 % | 2,2 % | … | … | … | … |
| Көкшетау | 50,8 % | 31,0 % | 12,4 % | 1,0 % | 4,3 % | … | … |
| Омбы | 38,0 % | 50,5 % | 4,3 % | … | … | 3,3 % | 1,1 % |
| Петропавл | 44,5 % | 36,7 % | 13,1 % | 4,3 % | … | … | … |
1915 жылдың 1 қаңтарында халықтың жалпы саны 1 578 658 адамды құрады. Оның ішінде шаруалар — 729 266 адам, казактар — 111 299 адам, қазақ халқы - 574 498 адам (531 507 көшпелі, 42 991 отырықшы). Халықтың тығыздығы 1 шақырымға 3,5 адамнан келді. Ұлты бойынша халық келесідей болды: орыстар 874 296 (оның ішінде: великоросстар 425 474, малоросстар 443 113, белорустар 5709), қазақтар 592 332, немістер 30 513, мордвалар 27 232, татарлар 25 649, поляктар 17 203, яһудилер 5458, сарттар 2626, басқалары 3344.
Әйгілі тумалары
Сілтеме
- Царское село кітапханасы, ХІХ-ХХ ғасырлардағы Ақмола облысының тарихы бойынша кітаптар (Естелік кітаптар), PDF(қолжетпейтін сілтеме)
- Ақмола облысы
- Ақмола облысының картасы. 1914
Дереккөздер
- Ресей империясының заңдарының толық жинағы. 43 том (1868). 2-бөлім. 364 б.
- Ресей империясы заңдарының толық жинағы. 18 том (1898). 1-бөлім. 403-404 б. № 15505 заң
- Тобыл губерниялық мекемелер. № 46. 1906 ж. 7 қараша. Тобыл
- Уақытша үкіметтің 1917 жылғы 17 маусымдағы «Ақмола, Семей, Жетісу, Торғай және Орал облыстарына земство институттарын енгізу туралы» қаулысы.
- ІІХК (Ресей Кеңестік Республикасы) жергілікті өзін-өзі басқару істері жөніндегі бөлімінің 1917 жылғы 18 (31) желтоқсандағы Томбы губерниясында 20 болыстан Қайың уезін және Тоқал уезінің Троицк болысын, Татар қал. уездік орталығының құрылуымен тәуелсіз Татар уезін, Ақмола облысының құрамына саяси, әкімшілік және экономикалық қатынаста қосылуымен құру туралы қаулысы Мұрағатталған 5 қыркүйектің 2021 жылы.
- 1917 ж. 19 желтоқсандағы Халық Комиссарлары Кеңесінің «Томбы губерниясында 20 болыстан Қайың уезін және Тоқал уезінің Троицк болысын, Татар қал. уездік орталығының құрылуымен тәуелсіз Татар уезін, Ақмола облысының құрамына саяси, әкімшілік және экономикалық қатынаста қосылуымен құру туралы» қаулысы
- КСРО саяси террордың құрбандары
- Күнтізбе мекенжайы. 1916 жылға арналған Ресей империясындағы барлық басқармалар үшін жоғары және басқа шенеуніктердің жалпы тізімі. Қасиетті Ұлы Мәртебелі Император кеңсесінің инспекторлық бөлімі басылымы. Сенаттық баспахана. Петроград. 1916
- Сібір хабаршысы. № 42. Жұма, 1918 жылдың 11 қазаны. Омбы
- 1919 жылға арналған жұмыс үстелінің күнтізбесі. М.Н.Пинегин редакциясымен. Халық ағарту министрлігі басылымы. Томбы темір жолының типтік литографиясы. Томбы. 1919
- Қытайдағы орыстар
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akmola oblysy 1918 1920 zhyldary Omby oblysy 1868 1920 zhyldary bolgan Resej imperiyasynyn kuramyndagy әkimshilik aumaktyk birlik Resej imperiyasynyn oblysyAkmola oblysyEltanbasyӘkimshiligiEl Resej imperiyasyӘkimshilik ortalygyOmbyTarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty21 kazan 1868Taratylgan uakyty3 kantar 1920Zher aumagy497 860 km TurgyndaryTurgyny1 555 679 adam 1915 Akmola oblysy Ortakkorda Әkimshilik ortalygy Omby kalasy GeografiyasyAkmola oblysy үlken aumakty alyp zhatty zhәne Resejdin Orta Aziya ielikterindegi en aukymdy ajmagy boldy Oblys Ұlytau men Esilden batysta soltүstik shygysyndagy Ertiske dejin soltүstik endikte shamamen 45 bastap 54 dejin zhәne shygys bojlykta 95 bastap 105 dejin zhәne soltүstikte Ombydan ontүstikte Sarysu men Shu ozenderinin kajnar kozderine dejin sozyldy onyn audany 594 672 6 km onyn ishinde kolderdin astynda 1 1747 5 km boldy Geologiyalyk turgydan alganda oblys fizikalyk kasietterimen bir birinen kүrt erekshelenetin үsh bolikke bolindi Soltүstik boligin Ertis manyndagy sortandy zherler men tuzdy kolderge baj sazdy zhәne kumdy zhazyk kurady Alasa zhotalarmen kesilgen ortangy boligi Esil Nura zhәne Sarysu ozenderimen suaryldy Kejbir zherlerde tasty zhәne ormansyz bolsa da birak HH gasyrdyn basyndagy geograftardyn bagalauy bojynsha kejbir zherlerde konystanuga kolajly Munda oblystyn mineraldy bajlygy shogyrlangan negizinen altyn mys zhәne komirden turady Ontүstik boligi Sarysu kajnar kozderinen Shu ozenine dejingi sozylgan sholdi susyz dala Betpakdala dep atalady Қazirgi uakytta buryngy oblystyn aumagynda bүkil Omby oblysy Altaj olkesinin bir boligi Zhanasibir oblysy men Resejdin Tүmen oblysynyn eleusiz boligi sonymen katar Қazakstannyn Akmola Қaragandy Soltүstik Қazakstan oblystarynyn bir boligi ornalaskan Tarihy1868 zhyly 21 kazanda Baskarushy Senatka berilgen 46380 Atauly Imperatorlyk Mәrtebelinin Orynbor men Sibir bolimderinin kyrgyz dalalary men Oral men Sibir kazak әskerlerinin basshylygyn ozgertu turaly zharlygyna sәjkes Akmola oblysy kuryldy Zhana oblys kurylganga dejin Omby kalasy uakytsha Tobyl guberniyasynyn kuramyna kirdi Orynbor men Sibir bolimderinin kyrgyz dalalaryn sondaj ak Oral men Sibir kazak әskerlerin baskarudagy kiyndyktar men kolajsyzdyktardy zhoyu үshin biz mynany bujyramyz 1 Қyrgyzdardyn Orynbor men Sibir zhәne Semej oblystarynan kazirgi uakytta olardyn kuramynda zhәne Oral men Sibir kazak әskerlerinin zherlerinen 4 oblys Oral Torgaj Akmola zhәne Semejdi kurudy 3 Akmola oblysyn Sibir Қyrgyzdary ajmagy okrugtarynan Kokshetau Atbasar Akmola zhәne 1 2 3 4 5 zherleri men Sibir kazak әskerinin 6 polk okruginin bolikteri zhәne Omby men Petropavl kalalarynan kurudy 4 Oblystyk kalalar Akmola oblysynan Akmola birak үj zhajlar kurylganga dejin Oblystyk Baskarma үshin bul baskarma uakytsha Ombyda kalady Akmola oblysy Batys Sibir general gubernatorlygynyn kuramynda kuryldy 1869 zhyly 1 kantarda kuramynda 4 okrug Omby Petropavl Kokshetau Akmola kirgen oblys ashyldy 1869 zhyly 3 kazanda Taksyr Imperator ministrler azamattary komitetinin ustanymyna sәjkes kelesidej bujryk berdi Akmola oblysynyn ontүstiginde baska 4 uez siyakty 5 uezdi ashyp ony Sarysu dep atasyn 1878 zhyly 5 shildede oblystyn eltanbasy bekitildi 1878 zhyly 13 kyrkүjekte Ministrlik Komitetinin imperiyalyk bekitilgen erezhesine sәjkes Sarysu okrugi Atbasar bolyp ozgertildi 1882 zhyly kurylgan Dala general gubernatorlygynyn kuramyna endi 1898 zhyly oblystyk okrugter uezderge ajnaldy 1906 zhyly Akmola oblysynda әskeri gubernator lauazymy Akmola men Semej oblystarynyn әskeri gubernatorlaryn Akmola men Semej gubernatorlary lauazymyna ozgertu turaly Imperatorlyk konys negizinde azamattyk gubernator bolyp ozgertildi 1917 zhyly 17 mausymda Akmola oblysynda zemstvo mekemeleri engizildi 1917 zhyly 18 zheltoksanda oblyska Tobyl guberniyasynyn Tar zhәne Tokal uezderi kosyldy 1917 zhyly 18 31 zheltoksanda kuryldy 1918 zhyldyn 1 10 akpanynda Tobyl guberniyalyk zemstvo assambleyasynyn kezekten tys birinshi sessiyasy otti onda baskalarmen katar Tar zhәne Tokal uezderin Tobyl guberniyasynan Akmola oblysyna bolu mәselesi sheshildi birak songy sheshim guberniyalyk zemstvo kenesterinin osy mәsele bojynsha egzhej tegzhejli esep beru mindettemesimen kelesi sessiyaga kaldyryldy Zhanadan kurylgan birneshe bolystardyn Қalashyk uezinen Akmola oblysyna bolinui turaly bayandamada koterilgen mәseleni talkylap Zhiyn bolystardy bir guberniyadan ekinshisine auystyru mәselesi onyn kuzyretine kirmejtinin eskere otyryp Tobyl guberniyalyk zemstvosynan Akmola oblysyna zhogaryda atalgan bolystardy kirgizuge esh kedergi zhok ekenin mojyndau kerek dep sheshim kabyldady 1918 zhyly Tokal uezinen bolinip Қalashyk uezi kuryldy Altaj guberniyasynyn kuramynan Slavgorod uezi kosyldy 1918 zhyly 18 sәuirde Akmola oblysy Tara uezinen Vikulovsk Қargaly Ozyorinsk bolystary Tobyl guberniyasynyn Esil uezine koshirildi 1918 zhyly tamyzda Tobyl guberniyasynyn Қalashyk uezinin kejbir bolystary Omby uezine berildi 1918 zhyly 19 kantarda Akmola oblysy Omby bolyp ozgertildi 1918 zhyly 26 kantarda Tara zhәne Tokal uezderi kosyldy Alajda Uakytsha үkimet bilikke kelgennen kejin kvo statusy kalpyna keltirildi Tara Tokal Қalashyk uezderi kajtadan Tobyl Tүmen guberniyasyna berildi 1919 zhyly akpanda Tobyl guberniyasy Tokal uezinin 6 bolysy Akmola oblysynyn Omby uezine berildi 1919 zhyly shildede Tomby guberniyasynyn Tobyl Tatar Tara Tokal Қalashyk uezderi kosylyp Akmola oblysy kajtadan Omby bolyp ozgertildi 1919 zhyly tamyzda oblys aumagynda ZhShҚӘ bastaldy nәtizhesinde ak әsker Ombyga shegindi 1919 zhyly 27 tamyzda BOAK Sibirde uakytsha ortalygy Chelyabi kalasynda bolgan azamattyk baskarudy kalyptastyrdy ol arkyly bүkil Sibir aumagy bolshevikterdin bakylauyna otti Alajda bul aumaktyn negizgi boligi 1920 zhylga dejin aktardyn bakylauynda boldy 1919 zhyldyn karasha ajynyn basynda kezinde ZhShҚӘ oblystyn soltүstik batys boligin basyp aldy al 1919 zhyly 14 karashada buryngy astanasy Ombyny kyzyldar basyp aldy 1919 zhyly zheltoksanda ZhShҚӘ Akmola kalasyn basyp aldy 1920 zhyly 3 kantarda oblystyn bүkil aumagynda zhana үkimettin tүpkilikti kuryluymen Omby oblysy Omby guberniyasyna ajnaldy Әkimshilik bolinisiAkmola oblysy bolystarynyn kartasy 1893 Akmola әskeri gubernatory men Akmola oblysy әkimshiliginin rezidenciyasynan baska Omby kalasynda Batys Sibir sodan kejin Dala general gubernatorynyn men kolbasshysynyn rezidenciyalary boldy Bastapkyda oblystyn kuramy kelesidej boldy Uez Uezdik kala Uezdik kalanyn eltanbasy Audany shakyrym Turgyny 1897 adam1 Akmola Akmola 9688 adam 219 420 0 185 0582 Atbasar Atbasar 3038 adam 108 390 0 86 4133 Kokshetau Kokshetau 4962 adam 69 290 0 155 4614 Omby Omby 37 376 adam 37 170 0 100 5395 Petropavl Petropavl 19 688 adam 63 590 0 155 1371916 zhylga karaj uezder men bolystar Uez Sharua zhәne kazak bolystary kazak auyldyk әkimshilikteri men kystaktar derbes auyldyk әkimshilikter baskarmalar kogamdarAkmola sharua bolystary Aleksandrovskaya Alekseevskaya Astahovskaya Blagodatnaya Bolshe Mihajlovskaya Vishnyovskaya Grafskaya Dolinskaya Elizavetinskaya Zaharovskaya Liflyandskaya Necvetaevskaya Nikolaevskaya Nikolskaya Novo Georgievskaya Novo Cherkasskaya Oksanovskaya Prirechnaya Priozyornaya Rozhdestvenskaya Sannikovskaya Semyonovskaya Taganrogskaya Harkovskaya Chernigovskaya kazak bolystary Akkum Nura Akmola Aksirakkol Aktau Alabas Amantaj Atasu Bajdәulet Bogilme Zhaksykon Zhylandy Erejmen Erkesaj Esil Қarabulak Қaragandy Қarakyz Қojtas Koktas Қonak Қorgalzhyn Қorzhynkol Қosaga Қulan Өtkel Nura Қumkol Қorgalzhyn Қyzyl Topyrak Mүnli Monshakty Nildi Nurbaj otyrykshy Nura Ortau Sarytau Saryterek Sarykol Saryozen Sileti Sonaly Қorgalzhyn Soran Spass Zhagazhaj Sharykty Sherubaj Nura Shonaj Shu kazak auyldyk әkimshilikteri AkmolaAtbasar sharua bolystary Znamenskaya Esil Kimin Kolutonskaya Krasivaya Mariinskaya Novo Aleksandrovskaya Novo Bratskaya Perekatnaya Pokrovskaya Sergievskaya kazak bolystary Ajyrtau Ajnakol Alekseevskaya Amantaj Atbasar Barshakol Besoba Teniz Zharkajyn Zhezdi D Teniz D Zhezdi D Sarysu Ekinshi Zharkajyn Қarakengir Kentobe Kerej Қumkonyr Қyzylkol Majly Sarytau Sarysu Stolypin Terisakyn Ұlytau kazak auyldyk әkimshilikteri Atbasar derbes auyldyk әkimshilikter Veniaminskoe Derzhavinskoe Қiyakaral Krutoe Kurskoe Ladyzhinskoe Mednoe Novo Kienskoe Parchyovskoe Stepnoe TerisakynKokshetau sharua bolystary Aleksandrovskaya Alekseevskaya Andreevskaya Balkash Vasilevskaya Viktorovskaya Voznesenskaya Vsevolodskaya Dmitrievskaya Қazan Kamenskaya Kellerovskaya Konstantinovskaya Korneevskaya Krivoozyornaya Makinskaya Mariinskaya Mihajlovskaya Nikolaevskaya Novo Pokrovskaya Olginskaya Pavlovsko Podgorodnaya Privolnaya Suhotinskaya Fyodorovskaya Chistopolskaya Chistyakovskaya kazak bolystary Ajyrtau Aksary Bajymbet Balyktykol Vostochnaya Zhylandy Zeredi Қarasha Koksengir Kokshetau Қotyrkol Mezgil Nogaj Shalkar kazak auyldyk әkimshilikteri men kystaktar Ajyrtau Akanburlyk Arykbalyk Zhogargy Burlyk Zerendi Imantaj Kokshetau Қotyrkol Lobanovskaya Sandyktau Shuchinsk Zhaksy Shyngystau Tomengi Burlyk kystagy Vojskovoj kystagy Kazachininoj kystagy Қalmak kystagy Menkovoj kystagy Putinceva kystagy derbes auyldyk әkimshilikter Vostochnoe Eleninskoe Zlatorunnoe Konovalovskoe MishenkovskoeOmby sharua bolystary Azovskaya Aleksandrovskaya Belostokskaya Belousovskaya Blagodarovskaya Bobrinskaya Bozhedarovskaya Borisovskaya Gorodishenskaya Dobrovolskaya Ekaterinoslavskaya Lyubomirovskaya Moskalenskaya Novinskaya Novo Ekaterininskaya Novo Uralskaya Novo Caricynskaya Odesskaya Orehovskaya Pavlogradskaya Poltavskaya Rozovskaya Stepanovskaya Tavricheskaya Tihoreckaya Ukrainskaya Carsko Darskaya kazak bolystary Alabota Қazylgan Қorgan Nikolaevskaya Omby Pokrovskaya Teke kazak auyldyk әkimshilikteri Atamanskaya Achairskaya Melnichnaya Nikolaevskaya Cheryomuhovskaya Cherlakovskaya derbes auyldyk әkimshilikter men kogamdar Golubovskoe Gromoglasovskoe Drobyshevskoe Zelenopolskoe Kotelnikovskoe Mamonovskoe Moiseevskoe Novo Krasnovskoe Prishibskoe Slavyanskoe SladkovskoePetropavl sharua bolystary Annovskaya Blagoveshenskaya Bogoduhovskaya Vsesvyatskaya Ekaterininskaya Ermakovskaya Efimovskaya Zlatoustovskaya Ilinskaya Kreshenskaya Makarevskaya Mihajlovskaya Nikolaevskaya Novopokrovskaya Poltavskaya Ryazhskaya Saratomarskaya Sevastopolskaya Sennaya Stavrapolskaya Stolypinskaya Troickaya Uspenskaya Fyodorovskaya Chernyavskaya Yavlenskaya kazak bolystary Akkusak Anastasevskaya Zhamantuz Қanzhygaly Қaraoba Қaratal Қusmuryn Menkeser Petropavl Poludenskaya Presnovskaya Presnogorevskaya Smailovskaya Srednyaya Stanovskaya Tajynshy kazak auyldyk әkimshilikteri Arhangelskaya Voznesenskaya Konyuhovskaya Medvezhenskaya Novonikolskaya Novorybinskaya Petropavlovskaya Presnovskaya Presnogorevskaya Stanovskaya derbes auyldyk әkimshilikter Dmitrievskoe Қarasu Peskovskoe Petropavl Raevskoe Svyatogorskoe Semipolskoe1919 zhyldyn karsanyndagy әkimshilik bolinister Uez Uezdik kala Audany Turgyny1 Akmola Akmola2 Atbasar Atbasar34 Kokshetau Kokshetau5 Omby Omby6 Petropavl Petropavl789Әkimshilik bolinister 1919 zhyldyn zhazynyn ortasyna karaj Akmola uezi Atbasar uezi Kokshetau uezi Omby uezi Petropavl uezi Oblys zhetekshileriӘskeri gubernatorlar T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytyaksүjek general major 02 01 1869 04 12 1871aksүjek general lejtenant 22 12 1871 24 03 1882polkovnik l a 30 08 1885 bekitildi general major 04 02 1883 16 10 1890aksүjek general lejtenant 03 11 1890 29 12 1902general lejtenant 29 12 1902 11 1906Azamat gubernatorlar T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytyaksүjek general major 1906 28 12 1906kupiya kenesshi 30 12 1906 20 09 1910nakty stattyk kenesshi kupiya kenesshi 20 09 1910 1915nakty stattyk kenesshi 1915 1916nakty stattyk kenesshi 1916 1916nakty stattyk kenesshi 1916 1917Uakytsha үkimettin Akmola oblysy men Dala olkesi zhonindegi komissary T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakyty3 08 1917 20 09 1918Uakytsha Sibir үkimetinin Akmola oblystyk komissary T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytyuakytsha l a aksүjek kollezhdik asessor s 28 09 1918Oblys baskarushysy T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytyaksүjek kollezhdik asessor 1918 1919KomekshiT A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakyty1919Komekshinin orynbasaryT A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytyaksүjek nakty stattyk kenesshi 1919BejnelemesiGerb oblasti c oficialnym opisaniem utverzhdyonnyj Aleksandrom II 1878 1878 zhyly 5 shildede Patsha 1 karashada zhariyalangan Әdilet ministri 8 shildede Senatka zhariyalagan oblystyn eltanbasyn bekitti Zhasyl kalkanshada kүmis eskertkish ushy үshkir eki munara men ortasynda kүmbezi bar kalkannyn basynda altyn zharty aj ornalaskan Қalkan ezhelgi patshanyn tәzhimen bezendirilgen zhәne Aleksandr lentasymen biriktirilgen altyn emen zhapyraktarymen korshalganTurgyndary1897 zhyldagy ulttyk kuramy Uez kazaktar tatarlar mordvalar nemister yaһudilerZhalpy oblys 62 6 25 5 7 5 1 6 1 3 Akmola 89 9 5 0 2 8 Atbasar 86 5 10 6 2 2 Kokshetau 50 8 31 0 12 4 1 0 4 3 Omby 38 0 50 5 4 3 3 3 1 1 Petropavl 44 5 36 7 13 1 4 3 1915 zhyldyn 1 kantarynda halyktyn zhalpy sany 1 578 658 adamdy kurady Onyn ishinde sharualar 729 266 adam kazaktar 111 299 adam kazak halky 574 498 adam 531 507 koshpeli 42 991 otyrykshy Halyktyn tygyzdygy 1 shakyrymga 3 5 adamnan keldi Ұlty bojynsha halyk kelesidej boldy orystar 874 296 onyn ishinde velikorosstar 425 474 malorosstar 443 113 belorustar 5709 kazaktar 592 332 nemister 30 513 mordvalar 27 232 tatarlar 25 649 polyaktar 17 203 yaһudiler 5458 sarttar 2626 baskalary 3344 Әjgili tumalaryӘshimov Bәjken Әshimuly Bulavskij Viktor Konstantinovich Ғabdullin Mәlik Dubov Nikolaj Ivanovich Zhangozin Zhakypbek Karbyshev Dmitrij Mihajlovich Kәribzhanov Fazyl Kәrimuly Kujbyshev Valerian Vladimirovich Martynov Leonid Nikolaevich Shayahmetov Zhumabaj ShayahmetulySiltemeCarskoe selo kitaphanasy HIH HH gasyrlardagy Akmola oblysynyn tarihy bojynsha kitaptar Estelik kitaptar PDF kolzhetpejtin silteme Akmola oblysy Akmola oblysynyn kartasy 1914DerekkozderResej imperiyasynyn zandarynyn tolyk zhinagy 43 tom 1868 2 bolim 364 b Resej imperiyasy zandarynyn tolyk zhinagy 18 tom 1898 1 bolim 403 404 b 15505 zan Tobyl guberniyalyk mekemeler 46 1906 zh 7 karasha Tobyl Uakytsha үkimettin 1917 zhylgy 17 mausymdagy Akmola Semej Zhetisu Torgaj zhәne Oral oblystaryna zemstvo instituttaryn engizu turaly kaulysy IIHK Resej Kenestik Respublikasy zhergilikti ozin ozi baskaru isteri zhonindegi boliminin 1917 zhylgy 18 31 zheltoksandagy Tomby guberniyasynda 20 bolystan Қajyn uezin zhәne Tokal uezinin Troick bolysyn Tatar kal uezdik ortalygynyn kuryluymen tәuelsiz Tatar uezin Akmola oblysynyn kuramyna sayasi әkimshilik zhәne ekonomikalyk katynasta kosyluymen kuru turaly kaulysy Muragattalgan 5 kyrkүjektin 2021 zhyly 1917 zh 19 zheltoksandagy Halyk Komissarlary Kenesinin Tomby guberniyasynda 20 bolystan Қajyn uezin zhәne Tokal uezinin Troick bolysyn Tatar kal uezdik ortalygynyn kuryluymen tәuelsiz Tatar uezin Akmola oblysynyn kuramyna sayasi әkimshilik zhәne ekonomikalyk katynasta kosyluymen kuru turaly kaulysy KSRO sayasi terrordyn kurbandary Kүntizbe mekenzhajy 1916 zhylga arnalgan Resej imperiyasyndagy barlyk baskarmalar үshin zhogary zhәne baska sheneunikterdin zhalpy tizimi Қasietti Ұly Mәrtebeli Imperator kensesinin inspektorlyk bolimi basylymy Senattyk baspahana Petrograd 1916 Sibir habarshysy 42 Zhuma 1918 zhyldyn 11 kazany Omby 1919 zhylga arnalgan zhumys үstelinin kүntizbesi M N Pinegin redakciyasymen Halyk agartu ministrligi basylymy Tomby temir zholynyn tiptik litografiyasy Tomby 1919 Қytajdagy orystar