Денисов ауданы — Қостанай облысының батыс бөлігіндегі әкімшілік бөлініс. Жер аумағы — 6,8 мың км². Аудан орталығы — Денисовка ауылы.
Қазақстан ауданы | |||
Денисов ауданы | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Облысы | |||
Аудан орталығы | |||
Ауылдық округтер саны | 12 | ||
Ауыл саны | 26 | ||
Әкімі | Руслан Қатпаев | ||
Аудан әкімдігінің мекенжайы | Денисов ауылы, Калинин көшесі, №5 | ||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 52°26′24″ с. е. 61°44′24″ ш. б. / 52.44000° с. е. 61.74000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 52°26′24″ с. е. 61°44′24″ ш. б. / 52.44000° с. е. 61.74000° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Құрылған уақыты | |||
Жер аумағы | 6,7 мың км² | ||
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 | ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 16 497 адам (2023) | ||
Ұлттық құрамы | орыстар (40,22%) | ||
Сандық идентификаторлары | |||
Автомобиль коды | 10 | ||
Денисов ауданының әкімдігі | |||
|
Географиялық орны
Шығысында Бейімбет Майлин, оңтүстігінде Жітіқара, Қамысты аудандарымен, солтүстігі мен батысында Ресей Федерациясымен шектеседі.
Жер бедері
Аудан жері жазық, шығысқа қарай еңіс келетін Орал сырты үстірті мен Торғай Үстіртінің солтүстік тұсын алып жатыр. Кен байлықтарынан құрылыстық тас, әктас кездеседі.
Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі
Климаты шұғыл континенттік. Қысы суық ызғарлы, жазы ыстық, құрғақ. Қаңтардағы ауаның орташа температурасы — -17…-18°С, шілдеде — 19…21°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері — 250–300 мм. Басты өзендері: Тобыл, Әйет және оның салалары — Қарағайлыәйет және Қамыстыәйет. Тобыл өзенінде Жоғарғы Тобыл бөгені, Қамыстыәйет өзенінде Қамысты бөгені салынған. Ірі көлдері: Жақсы Алакөл, Светлое, Шыбындысор және Айқоныс. Ауданының жері, негізінен, қара және қызыл қоңыр топырақты, сортаң топырақтар да кездеседі. Өсімдігі жусан аралас қау мен селеу, бетеге аралас далалық шөптерден тұрады. Жануарлар дүниесінен қасқыр, түлкі, сарышұнақ, қосаяқ; құстардан қаз, үйрек, аққу, тырна, қызғыш, бозторғай, т.б. мекендейді.
Халқы
1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
23065 | ▲32697 | ▲37420 | ▼33612 | ▲34718 | ▼29333 | ▼21912 | ▼17571 |
Тұрғындар саны – 18 376 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 27,20%, орыстар – 39,43%, украиндар – 16,29%, немістер – 7,43%, беларустар – 2,86%, татарлар – 1,59%, башқұрттар – 0,91%, әзербайжандар – 0,83%, басқа ұлт өкілдері –3,45%.
Әкімшілік бөлінісі
26 елді мекен 2 ауылдық әкімдік пен 10 ауылдық округке біріктірілген:
Әкімшілік бірлік | Орталығы | Елді мекендері | Халқы (2021) |
---|---|---|---|
Архангель ауылдық округі | Жалтыркөл ауылы | 2 | ▼950 |
Аршалы ауылдық округі | Аршалы ауылы | 4 | ▼957 |
Әйет ауылдық округі | Әйет ауылы | 2 | ▼1167 |
Глебов ауылдық әкімдігі | Глебовка ауылы | 1 | ▼539 |
Денисов ауылдық округі | Денисовка ауылы | 3 | ▼6129 |
Красноармейский ауылдық округі | Фрунзе ауылы | 3 | ▼1556 |
Қырым ауылдық әкімдігі | Қырым ауылы | 1 | ▼674 |
Перелески ауылдық округі | Перелески ауылы | 1 | ▼1457 |
Покров ауылдық округі | Покровка ауылы | 2 | ▼459 |
Приречен ауылдық округі | Приреченка ауылы | 2 | ▼886 |
Свердлов ауылдық округі | Свердловка ауылы | 3 | ▼698 |
Тельман ауылдық округі | Антоновка ауылы | 2 | ▼1448 |
Ірі елді мекендері
Елді мекен | Халқы (2021) |
---|---|
Денисовка | ▼5186 |
Перелески | ▼1457 |
Фрунзе | ▼1194 |
Антоновка | ▼1081 |
Әйет | ▼725 |
Крымское | ▼664 |
Свердловка | ▼625 |
Жалтыркөл | ▼604 |
Некрасовка | ▼591 |
Приреченка | ▼557 |
Глебовка | ▼539 |
Шаруашылығы
Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер аумағы — 452,5 мың га, оның ішінде 329,7 мың га егістік, 116 мың га жайылым бар. Денисов ауданы арқылы батыстан шығысқа қарай Ақмола – Қарталы темір жолы, оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай Қостанай – Жітіқара темір жолы, сондай-ақ республикалық маңызы бар Қостанай – Рудный – Тобыл – Жітіқара автомобиль магистралі өтеді. Аудан ішіндегі елді мекендер автомобиль жолдары арқылы байланысқан.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2022 жыл басына)
- Ресей империясы, КСРО халық санақтары
- ҚР халық санақтары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Denisov audany Қostanaj oblysynyn batys boligindegi әkimshilik bolinis Zher aumagy 6 8 myn km Audan ortalygy Denisovka auyly Қazakstan audanyDenisov audanyEltanbasyӘkimshiligiOblysyҚostanaj oblysyAudan ortalygyDenisovkaAuyldyk okrugter sany12Auyl sany26ӘkimiRuslan ҚatpaevAudan әkimdiginin mekenzhajyDenisov auyly Kalinin koshesi 5Tarihy men geografiyasyKoordinattary52 26 24 s e 61 44 24 sh b 52 44000 s e 61 74000 sh b 52 44000 61 74000 G O Ya Koordinattar 52 26 24 s e 61 44 24 sh b 52 44000 s e 61 74000 sh b 52 44000 61 74000 G O Ya Қurylgan uakyty1938 zhylZher aumagy6 7 myn km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny16 497 adam 2023 Ұlttyk kuramyorystar 40 22 kazaktar 26 64 ukraindar 16 07 nemister 7 45 belorustar 2 82 tatarlar 1 56 bashkurttar 1 01 әzerbajzhandar 0 83 baskalary 3 4 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody10Denisov audanynyn әkimdigiGeografiyalyk ornyShygysynda Bejimbet Majlin ontүstiginde Zhitikara Қamysty audandarymen soltүstigi men batysynda Resej Federaciyasymen shektesedi Zher bederiAudan zheri zhazyk shygyska karaj enis keletin Oral syrty үstirti men Torgaj Үstirtinin soltүstik tusyn alyp zhatyr Ken bajlyktarynan kurylystyk tas әktas kezdesedi Klimaty osimdigi men zhanuarlar dүniesiKlimaty shugyl kontinenttik Қysy suyk yzgarly zhazy ystyk kurgak Қantardagy auanyn ortasha temperaturasy 17 18 S shildede 19 21 S Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri 250 300 mm Basty ozenderi Tobyl Әjet zhәne onyn salalary Қaragajlyәjet zhәne Қamystyәjet Tobyl ozeninde Zhogargy Tobyl bogeni Қamystyәjet ozeninde Қamysty bogeni salyngan Iri kolderi Zhaksy Alakol Svetloe Shybyndysor zhәne Ajkonys Audanynyn zheri negizinen kara zhәne kyzyl konyr topyrakty sortan topyraktar da kezdesedi Өsimdigi zhusan aralas kau men seleu betege aralas dalalyk shopterden turady Zhanuarlar dүniesinen kaskyr tүlki saryshunak kosayak kustardan kaz үjrek akku tyrna kyzgysh boztorgaj t b mekendejdi Halky1939 1959 1970 1979 1989 1999 2009 2021 23065 32697 37420 33612 34718 29333 21912 17571 Turgyndar sany 18 376 adam 2019 Ұlttyk kuramy kazaktar 27 20 orystar 39 43 ukraindar 16 29 nemister 7 43 belarustar 2 86 tatarlar 1 59 bashkurttar 0 91 әzerbajzhandar 0 83 baska ult okilderi 3 45 Әkimshilik bolinisi26 eldi meken 2 auyldyk әkimdik pen 10 auyldyk okrugke biriktirilgen Әkimshilik birlik Ortalygy Eldi mekenderi Halky 2021 Arhangel auyldyk okrugi Zhaltyrkol auyly 2 950Arshaly auyldyk okrugi Arshaly auyly 4 957Әjet auyldyk okrugi Әjet auyly 2 1167Glebov auyldyk әkimdigi Glebovka auyly 1 539Denisov auyldyk okrugi Denisovka auyly 3 6129Krasnoarmejskij auyldyk okrugi Frunze auyly 3 1556Қyrym auyldyk әkimdigi Қyrym auyly 1 674Pereleski auyldyk okrugi Pereleski auyly 1 1457Pokrov auyldyk okrugi Pokrovka auyly 2 459Prirechen auyldyk okrugi Prirechenka auyly 2 886Sverdlov auyldyk okrugi Sverdlovka auyly 3 698Telman auyldyk okrugi Antonovka auyly 2 1448Iri eldi mekenderiEldi meken Halky 2021 Denisovka 5186Pereleski 1457Frunze 1194Antonovka 1081Әjet 725Krymskoe 664Sverdlovka 625Zhaltyrkol 604Nekrasovka 591Prirechenka 557Glebovka 539SharuashylygyAuyl sharuashylygyna pajdalanylatyn zher aumagy 452 5 myn ga onyn ishinde 329 7 myn ga egistik 116 myn ga zhajylym bar Denisov audany arkyly batystan shygyska karaj Akmola Қartaly temir zholy ontүstik batystan soltүstik shygyska karaj Қostanaj Zhitikara temir zholy sondaj ak respublikalyk manyzy bar Қostanaj Rudnyj Tobyl Zhitikara avtomobil magistrali otedi Audan ishindegi eldi mekender avtomobil zholdary arkyly bajlanyskan DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga Қazakstan Respublikasy halkynyn zhekelegen etnostary bojynsha sany 2022 zhyl basyna Resej imperiyasy KSRO halyk sanaktary ҚR halyk sanaktary