Яшма (ағылшын – , шақпақ тас) – кварцтың өте тығыз бітіскен, аса ұсақ түйірлерінен (1 – 3 мк) құралған шөгінді, жанартаутекті - шөгінді тау жынысы.
Құрамындағы 2 мөлшері 97,9%; аз мөлшердегі қоспаларына: гематит, , , кальцит, апатит, родохрозит, родонит, т.б. жатады. Түсі шұбар, , , сұр; сынымы , нақышы қабатты, жолақты болып келеді. Яшма негізінен жанартаутекті - шөгінділік, химиялық, биохимиялық жолдармен түзіледі. Су асты жанартауларының атқылауынан шыққан магмалық тау жыныстарынан бөлінген кремнезем (2) едәуір мөлшерде босайды да, Яшманың қалың қабатының қалыптасуына себепші болады. Әдемі түсті Яшмадан безендіру және зергерлік бұйымдар жасалады. Яшманың (арканзас тасы) аталатын түрі металл бетін өте таза, мінсіз тегістейтін табиғи болып саналады, сондықтан да жоғары бағаланады. Яшма кендері Оралда, Алтайда, Қазақстанда (Ерейментау, Ұлытау, Тектұрмас), бірқатар елдерде (Чехословакия, Италия, Испания, т.б.) табылған.
Дереккөздер
- 1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Yashma agylshyn shakpak tas kvarctyn ote tygyz bitisken asa usak tүjirlerinen 1 3 mk kuralgan shogindi zhanartautekti shogindi tau zhynysy Yashma Қuramyndagy 2 molsheri 97 9 az molsherdegi kospalaryna gematit kalcit apatit rodohrozit rodonit t b zhatady Tүsi shubar sur synymy nakyshy kabatty zholakty bolyp keledi Yashma negizinen zhanartautekti shogindilik himiyalyk biohimiyalyk zholdarmen tүziledi Su asty zhanartaularynyn atkylauynan shykkan magmalyk tau zhynystarynan bolingen kremnezem 2 edәuir molsherde bosajdy da Yashmanyn kalyn kabatynyn kalyptasuyna sebepshi bolady Әdemi tүsti Yashmadan bezendiru zhәne zergerlik bujymdar zhasalady Yashmanyn arkanzas tasy atalatyn tүri metall betin ote taza minsiz tegistejtin tabigi bolyp sanalady sondyktan da zhogary bagalanady Yashma kenderi Oralda Altajda Қazakstanda Erejmentau Ұlytau Tekturmas birkatar elderde Chehoslovakiya Italiya Ispaniya t b tabylgan Derekkozder1 Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tom