Шілік, Шелек – Іле алабындағы өзен.
Шілік өзені | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 245 км |
Су алабының ауданы | 4980 км² |
Су алабы | Іле алабы |
Бастауы | Күнгей Алатауы |
• Координаттары | 42°57′38″ с. е. 77°12′54″ ш. б. / 42.96056° с. е. 77.21500° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Қапшағай бөгені |
• Координаттары | 43°46′40″ с. е. 78°06′22″ ш. б. / 43.77778° с. е. 78.10611° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°46′40″ с. е. 78°06′22″ ш. б. / 43.77778° с. е. 78.10611° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Алматы облысының Талғар, Райымбек, Еңбекшіқазақ аудандары |
Географиялық орны
Алматы облысының Талғар, Райымбек, Еңбекшіқазақ аудандары жерімен ағады. Ұзындығы 245 км, су жиналатын алабы 4980 км2.
Бастауы
Күнгей Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтардан басталып, Шелек ауылынан 20 км солтүстікте Қапшағай бөгеніне құяды. Жоғары бөлігінде тар шатқал жасап ағады, төменде жайылып, жағасы жайпауыттанады.
Гидрологиясы
Жауын-шашын, мұздық, жер асты суларымен толығады. Өзеннің 70-тей саласы бар. Басты салалары – Талды, Жіңішке, Сарыбұлақ, Асы. Суының минералдылығы тасу кезінде (сәуір – қыркүйек айларында) 100 – 150 мг/л-ден сабасына түскенде 250 – 300 мг/л-ге дейін өзгереді. Көп жылдық орташа су ағымы Малыбай ауылының тұсында 32,2 м3/с. Суының басым бөлігі егін, бау-бақша суаруға пайдаланылады, жоғарғы алабы – жайылым, шабындық. Бойында бірнеше шағын СЭС-тер және Бартоғай бөгені салынған. Одан су Үлкен Алматы каналына жіберіледі. Ш.Уәлиханов Шілік аңғарында 1856 жылы болып, өзен алабының табиғаты, тұрғындарының кәсібі туралы дерек жинаған, археологиялық зерттеу жүргізген. Ол мұнда ежелгі суару жүйесінің болғандығы туралы болжам жасаған.
Дереккөздер
- Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Chilik river |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shilik Shelek Ile alabyndagy ozen Shilik ozeniSipattamasyҰzyndygy 245 kmSu alabynyn audany 4980 km Su alaby Ile alabyBastauy Kүngej Alatauy Koordinattary 42 57 38 s e 77 12 54 sh b 42 96056 s e 77 21500 sh b 42 96056 77 21500 G O Ya T Sagasy Қapshagaj bogeni Koordinattary 43 46 40 s e 78 06 22 sh b 43 77778 s e 78 10611 sh b 43 77778 78 10611 G O Ya Koordinattar 43 46 40 s e 78 06 22 sh b 43 77778 s e 78 10611 sh b 43 77778 78 10611 G O Ya T OrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Almaty oblysynyn Talgar Rajymbek Enbekshikazak audandary Baska magynalar үshin Shilik degen betti karanyz Geografiyalyk ornyAlmaty oblysynyn Talgar Rajymbek Enbekshikazak audandary zherimen agady Ұzyndygy 245 km su zhinalatyn alaby 4980 km2 BastauyKүngej Alatauynyn soltүstik betkejindegi muzdyktardan bastalyp Shelek auylynan 20 km soltүstikte Қapshagaj bogenine kuyady Zhogary boliginde tar shatkal zhasap agady tomende zhajylyp zhagasy zhajpauyttanady GidrologiyasyZhauyn shashyn muzdyk zher asty sularymen tolygady Өzennin 70 tej salasy bar Basty salalary Taldy Zhinishke Sarybulak Asy Suynyn mineraldylygy tasu kezinde sәuir kyrkүjek ajlarynda 100 150 mg l den sabasyna tүskende 250 300 mg l ge dejin ozgeredi Kop zhyldyk ortasha su agymy Malybaj auylynyn tusynda 32 2 m3 s Suynyn basym boligi egin bau baksha suaruga pajdalanylady zhogargy alaby zhajylym shabyndyk Bojynda birneshe shagyn SES ter zhәne Bartogaj bogeni salyngan Odan su Үlken Almaty kanalyna zhiberiledi Sh Uәlihanov Shilik angarynda 1856 zhyly bolyp ozen alabynyn tabigaty turgyndarynyn kәsibi turaly derek zhinagan arheologiyalyk zertteu zhүrgizgen Ol munda ezhelgi suaru zhүjesinin bolgandygy turaly bolzham zhasagan DerekkozderZhetisu enciklopediya Almaty Arys baspasy 2004 zhyl 712 bet 48 bet tүrli tүsti suretti zhapsyrma ISBN 9965 17 134 3 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Chilik river