Саптама етік

Саптама етік — ішіне киізден астар салып, киіз байпақ киілетіндей қонышы кең, былғарыдан тігілетін жылы аяқ киім.

Ол, негізінен, қыс бойы далада қызметте болатын , , аңшыларға қолайлы. Саптама етік жылқының, сиырдың терісінен иленген былғарыдан, көннен тігіледі. Ол түзу табан және табан болып келеді. Оның өкшесі аласа, қонышы тізені жауып тұрарлықтай ұзын болады. Ал басының ойындысын қонышының ойындысына дәл келтіріп, тігісін ішіне қаратып қос тарамыспен тігеді. Басын қондырған соң оның қонышын қусырады. Етіктің қонышын қусырғанда етік жылы әрі берік болу үшін тігістің арасына жіңішке былғары таспалан сыздық салып, қос тарамыспен жиі етіп тігеді. Етіктің басы қондырылып, қонышы қусырылып болғаннан кейін етікті қалыпқа тартады. Ол үшін ең алдымен қалыпқа өлшеп былғарыдан іштік немесе ішкі ұлтан қиып алып, оны ағаш шеге мен қалыптық табанына бірнеше жерден шегелеп бекітеді. Етік басының сіріөкше деп аталатын бөлігіне жұқа былғарыдан астар салып, екі арасына қайыңның тозынан не қатты сірілен қос астар салып, қабаттал қайып тігеді. Бұдан соң етіктің басын қалыпқа кигізіл, жіңішке тарамыспен оның шетін іштікке айналдыра көктейді. Етіктің табанына суық () өтпеу үшін ішкі ұлтан мен сыртқы ұлтанның арасына бірнеше қабат көн салады. Қос ұлтан салынып болған соң сыртқы ұлтанды шегелейді. Ұлтан қопарылмау үшін етіктің үзеңгілігіне дейінгі бөлігіне шеге екі қатар қағылады да үзеңгілігінің тұсынан бастап өкшесіне дейін бір-ақ қатар қағылады. Саптама етіктің өкшесі аласа болады. тозбау үшін оған қағады. Саптама етікті әдетте кең етіп тігеді. Күннің райына қарай етікті бір байпақпен де, қос байпақпен де киеді.

Саптама етікті малшылар қауымының талаптарына қарай қазіргі кезде фабрикалық тәсілмен көптеп өндіру қолға алынуда. Мұны Семей аяқ киім фабрикасы қолға алып, оның бірінші тобын тұтынушыларға жөнелтті. Болашақта саптама етік шығару ісі дұрыстал жолға қойылып, оның өндірістік қуаты арттырылмақ.

Дереккөздер

1. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9