Сан-Стефан бітім шарты (19 ақпан (3 наурыз) 1878жыл) - 1877-78 жылғы орыс-түрік соғысын аяқтаған шарт. Балкан халықтары Османлы империясының қысымынан босау үшін маңызы зор болды.
1877-78 жылғы Орыс-Түркия соғысының нәтижесінде Ресей әскері Османлы империясының бүкіл европалық бөлімін басып алды. 1878 ж. 16 наурызда Сан-Стефанода (Константинопольдің батыс провинциясы, қазіргі Ешилькёй (Yeşilköy) Стамбулдың Бакыркёй ауданында) Ресей жағынан Константинопольдағы бұрынғы елші - граф Николай Игнатьев және Балкандағы орыс әскердің дипломатиялық кеңсенің басшысы, келешек елші - А. И. Нелидов, ал Түркия жағынан сыртқы істер министрі Савфет паша және Түркияның Германиядағы елшісі - Саадуллах-паша қол қойды.
Сан-Стефан бітім шарты бойынша:
- Черногория, Сербия мен Румыния толық тәуелсіздік алды және олардың территориясы едәуір ұлғайтылды.
- мен Осман империясы құрамында автономия правосы берілді.
- Түркия Ресейге 310 млн рубль котрибуция төлеуге міндеттенді.
- Балкан түбінде ірі славян мемлекеті - Болгарияның құрылуына байланысты Ресейдің позициясы нығайды.
Англия мен Австро-Венгрияның Ресейге қарсы дұшпандық позиция ұстауы нәтижесінде Сан-Стефан бітім шарты түпкілікті болмады, оның "жалпыевропалық мүдделерге" қатысты бөлімдері халықаралық конгрессте (Берлин конгресі, 1878) қайта өзгертілді.
Қызықты деректер
Осы күге дейін Болгарияда Сан-Стефан бітім шартына қол қойылған күн ұлттық мейрам күні, Болгарияның азаттық алу және қайта құрылу күні болып тойланады.
Сан-Стефан бітім шартының құрметіне 1-ші наурыз 1878 ж, ашылған астероидтың (185) аты Эвника деп қойылған, себебі Эвника деген сөз - грек мифология бойынша "бақытты жеңіс" деп аударылады.
Сыртқы сілтемелер
- Текст договора на hronos.ru
- Русско-турецкая война 1877—1878 жж./Итоги // Россия в XIX веке. Курс лекций. М., 1997.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
San Stefan bitim sharty 19 akpan 3 nauryz 1878zhyl 1877 78 zhylgy orys tүrik sogysyn ayaktagan shart Balkan halyktary Osmanly imperiyasynyn kysymynan bosau үshin manyzy zor boldy Osy gimaratta San Stefan bitim shartyna kol kojylganSan Stefan bitim sharty bojynsha balkan memleketterdin zhәne Resejdin shekaralary 1877 78 zhylgy Orys Tүrkiya sogysynyn nәtizhesinde Resej әskeri Osmanly imperiyasynyn bүkil evropalyk bolimin basyp aldy 1878 zh 16 nauryzda San Stefanoda Konstantinopoldin batys provinciyasy kazirgi Eshilkyoj Yesilkoy Stambuldyn Bakyrkyoj audanynda Resej zhagynan Konstantinopoldagy buryngy elshi graf Nikolaj Ignatev zhәne Balkandagy orys әskerdin diplomatiyalyk kensenin basshysy keleshek elshi A I Nelidov al Tүrkiya zhagynan syrtky ister ministri Savfet pasha zhәne Tүrkiyanyn Germaniyadagy elshisi Saadullah pasha kol kojdy San Stefan bitim sharty bojynsha Chernogoriya Serbiya men Rumyniya tolyk tәuelsizdik aldy zhәne olardyn territoriyasy edәuir ulgajtyldy men Osman imperiyasy kuramynda avtonomiya pravosy berildi Tүrkiya Resejge 310 mln rubl kotribuciya toleuge mindettendi Balkan tүbinde iri slavyan memleketi Bolgariyanyn kuryluyna bajlanysty Resejdin poziciyasy nygajdy Angliya men Avstro Vengriyanyn Resejge karsy dushpandyk poziciya ustauy nәtizhesinde San Stefan bitim sharty tүpkilikti bolmady onyn zhalpyevropalyk mүddelerge katysty bolimderi halykaralyk kongresste Berlin kongresi 1878 kajta ozgertildi Қyzykty derekter Osy kүge dejin Bolgariyada San Stefan bitim shartyna kol kojylgan kүn ulttyk mejram kүni Bolgariyanyn azattyk alu zhәne kajta kurylu kүni bolyp tojlanady San Stefan bitim shartynyn kurmetine 1 shi nauryz 1878 zh ashylgan asteroidtyn 185 aty Evnika dep kojylgan sebebi Evnika degen soz grek mifologiya bojynsha bakytty zhenis dep audarylady Syrtky siltemelerTekst dogovora na hronos ru Russko tureckaya vojna 1877 1878 zhzh Itogi Rossiya v XIX veke Kurs lekcij M 1997 Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998