Кемпіршөп(Acanthоlіmon) – қорғасыншөптер тұқымдасына жататын аласа бұталы не бұташықты өсімдік. Қазақстанда Қаратау, Кетпен тауларында, Талас Алатауында, Мойынқұмда, Бетпақдалада, Тарбағатайда, Күнгей Алатауы, Жетісу Алатауы (Жоңғар Алатауы), Іле Алатауларында, Шу-Іле тауында кездеседі. Тасты, тастақты, тұзды саздақты жерлер мен тау беткейлерінде өсетін 14 түрі бар, оның 6 түрі – эндемик. Кемпіршөптің биіктігі 7 – 40 см. Сабағын орай орналасқан жапырақтары ұзынша, үш қырлы, жұмырлау не жалпақ үшкір болып келеді. Ірі, қызыл, қызғылт, қарақошқыл, сирек ақ түсті гүлдері бір не көпгүлді масақ не қалқанша гүлшоғырына топталған. жапырақтары ойық шұңқыр тәрізді, күлтесі ұзындау. Аталығы – жіпшелі, мойны бос, жалаң болады. Тұқымынан көбейеді. Мамыр – тамыз айларында гүлдеп, маусым – қыркүйекте жемістенеді. Жемісі ұзынша келген, ашылатын қақпақшасы болады, піскенде жапырақшасымен бірге түседі. (Acanthоlіmon tіtovіі), Тарбағатай кемпіршөбі (Acanthоlіmon tarbagataіcum) және Линчевский кемпіршөбі (Acanthоlіmon lіnczevskіі) – Кемпіршөптің өте сирек кездесетін, жылдан-жылға таралу аймағы азайып бара жатқан түрлері. Сондықтан олар қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Acantholimon | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Species | ||||||||||||
See text. |
С. Арыстанғалиев
Дереккөздер
- Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы, 4-том
Сілтемелер
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kempirshop Acantholimon korgasynshopter tukymdasyna zhatatyn alasa butaly ne butashykty osimdik Қazakstanda Қaratau Ketpen taularynda Talas Alatauynda Mojynkumda Betpakdalada Tarbagatajda Kүngej Alatauy Zhetisu Alatauy Zhongar Alatauy Ile Alataularynda Shu Ile tauynda kezdesedi Tasty tastakty tuzdy sazdakty zherler men tau betkejlerinde osetin 14 tүri bar onyn 6 tүri endemik Kempirshoptin biiktigi 7 40 sm Sabagyn oraj ornalaskan zhapyraktary uzynsha үsh kyrly zhumyrlau ne zhalpak үshkir bolyp keledi Iri kyzyl kyzgylt karakoshkyl sirek ak tүsti gүlderi bir ne kopgүldi masak ne kalkansha gүlshogyryna toptalgan zhapyraktary ojyk shunkyr tәrizdi kүltesi uzyndau Atalygy zhipsheli mojny bos zhalan bolady Tukymynan kobejedi Mamyr tamyz ajlarynda gүldep mausym kyrkүjekte zhemistenedi Zhemisi uzynsha kelgen ashylatyn kakpakshasy bolady piskende zhapyrakshasymen birge tүsedi Acantholimon titovii Tarbagataj kempirshobi Acantholimon tarbagataicum zhәne Linchevskij kempirshobi Acantholimon linczevskii Kempirshoptin ote sirek kezdesetin zhyldan zhylga taralu ajmagy azajyp bara zhatkan tүrleri Sondyktan olar korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen AcantholimonDүniesi Өsimdikter unranked unranked Saby Tukymdasy Tegi AcantholimonSpeciesSee text Kempirshop S ArystangalievDerekkozderOntүstik Қazakstan oblysynyn enciklopediyasy 4 tomSiltemelerBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet