Сэр Джордж Паджет Томсон (ағылш. George Paget Thomson; 3 мамыр 1892 — 10 қыркүйек 1975) — ағылшын физик, Нобель сыйлығының лауреаты (1937) — «кристалдар арқылы электрондар дифракциясын эксперименталды ашқаны үшін» (Джозеф Дэвиссонмен бірге).
Джордж Паджет Томсон | |
ағылш. George Paget Thomson | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | , Англия |
Қайтыс болған күні | 10 қыркүйек 1975 (83 жас) |
Қайтыс болған жері | , Англия |
Ғылыми аясы | |
Марапаттары |
|
Өмірбаяны
Джордж Томсон Нобель сыйлығының иегері физик Дж. Дж. Томсон мен Кембридж медицина профессорының қызы — Роуз Элизабет Пэджет отбасында дүниеге келген. Томсон Кембридждегі Пирстің жеке мектебінде оқыды, содан кейін Бірінші дүниежүзілік соғыс басталғанға дейін Кембридж университетіндегі Тринити колледжінің студенті болған, оның барысында ол жаяу әскерде шайқасты. Франциядағы қысқа мерзімді әскери қызметтен кейін ол Фарнбородағы басқа орындармен қатар аэродинамика саласында жұмыс істеді.
1924 жылы Томсон сэр Джордж Адам Смиттің қызы Кэтлин Бьюканан Смитке үйленеді. Олардың төрт баласы болды — екі қыз және екі ұл. Кэтлин Смит 1941 жылы қайтыс болды.
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде әскери қызметтен кейін Томсон Кембридж университетінде оқытушы және Корпус Кристи колледжінің мүшесі болды. Көп ұзамай ол Абердин университетінде жаратылыстану философиясының профессоры (ол кезде Шотландияда физика деп аталды) қызметін бастады, ол 8 жыл бойы жұмыс істеді. Нобель сыйлығы Томсонға Абердинде жұмыс істеген кезде ашқан жаңалықтары үшін берілді.
1930 жылы Томсон Лондон Императорлық колледжінің профессоры болып тағайындалды, онда ол физиканың жаңа бағыттарының біріне — ядролық физикаға, атап айтқанда, нейтрондар арқылы уранның бөліну физикасына қызығушылық танытты. Ол уранның бөліну процесі қолданбаларда, әсіресе әскери салада перспективалы болды деген қорытындыға келді және Ұлыбританияның Әуе министрлігін эксперименттер үшін бір тонна уран оксидін сатып алуға көндірді. 1940—1941 жылдары Томсон MAUD комитетін басқарды, ол атом бомбасын жасаудың техникалық мүмкін екенін анықтады. 1942 жылы ол Канаданың Оттава қаласында ғылыми келіссөз жүргізушісі болып тағайындалды және американдық ядролық бомба жобасымен тығыз байланысты болды. Ұлыбританияға оралғаннан кейін Томпсон Британ империясының Әуе министрлігіне бас ғылыми кеңесші болып тағайындалды. Өмірінің кейінгі жылдарында ол ядролық физика саласындағы жұмысын жалғастырды, сонымен қатар аэродинамикамен айналысып, ғылымның қоғамдағы маңызы туралы мақалалар жазды.
1952 жылы Томсон Кембридждегі Корпус Кристи колледжінің магистрі болу үшін Лондон Императорлық колледжін тастап кетті. 1964 жылы колледж Лекхэмптон кампусындағы модернистік сәулеттің көрнекті жұмысы болып табылатын ғимаратқа оның есімін беру арқылы оны құрметтеді. 1958-ден 1960 жылға дейін — Томсон физика институтының президенті болды.
1943 жылы рыцарь атағы берілді.
Ғылыми қызмет
Томсонның атақты әкесі Дж. Дж. Томсон электронды бөлшектің өзін тауып, 1906 жылы ол үшін Нобель сыйлығын алса, Джордж Томсон электронның толқындық қасиеті бар екенін, атап айтқанда, оның реттелген торда дифракциялануы мүмкін екенін көрсетті. Бұл жаңалық 1920 жылы Луи де Бройль тұжырымдаған толқындық-бөлшектік дуализм принципін тәжірибе жүзінде растады.
Негізгі жұмыстар
Томсон Д. Болжауға болатын болашақ. М.: В. жарық, 1958 ж.
«...техникалық процеске үш элемент қатысады: білім, энергия және материалдар. Әрине, білім ең бастысы» (Д. П. Томсон).
Дереккөздер
- Томсон Г. П. Семидесятилетний электрон // . — 1968. — № 2. — С. 361—370. — ISSN 1996-6652. — URL: http://ufn.ru/ru/articles/1968/2/f/ Мұрағатталған 6 қаңтардың 2016 жылы.
- Томсон Г. П. Ранний этап изучения дифракции электронов // . — 1969. — № 11. — С. 455—468. — ISSN 1996-6652. — URL: http://ufn.ru/ru/articles/1969/11/d/ Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы.
Сілтемелер
- Джордж Пагет Томпсонның Нобель комитетінің сайтындағы өмірбаяны (ағыл.)
- Джордж Томсонның бойынша кәсіби ғылымның пайда болуы
- Sir George Thomson. «The Foreseeable Future» (1955) (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ser Dzhordzh Padzhet Tomson agylsh George Paget Thomson 3 mamyr 1892 10 kyrkүjek 1975 agylshyn fizik Nobel syjlygynyn laureaty 1937 kristaldar arkyly elektrondar difrakciyasyn eksperimentaldy ashkany үshin Dzhozef Devissonmen birge Dzhordzh Padzhet Tomsonagylsh George Paget ThomsonTugan kүni3 mamyr 1892 1892 05 03 Tugan zheri AngliyaҚajtys bolgan kүni10 kyrkүjek 1975 1975 09 10 83 zhas Қajtys bolgan zheri AngliyaҒylymi ayasyfizikaMarapattary 1932 Fizika salasyndagy Nobel syjlygy 1937 1939 1948 1948 1949 1960 ӨmirbayanyDzhordzh Tomson Nobel syjlygynyn iegeri fizik Dzh Dzh Tomson men Kembridzh medicina professorynyn kyzy Rouz Elizabet Pedzhet otbasynda dүniege kelgen Tomson Kembridzhdegi Pirstin zheke mektebinde okydy sodan kejin Birinshi dүniezhүzilik sogys bastalganga dejin Kembridzh universitetindegi Triniti kolledzhinin studenti bolgan onyn barysynda ol zhayau әskerde shajkasty Franciyadagy kyska merzimdi әskeri kyzmetten kejin ol Farnborodagy baska oryndarmen katar aerodinamika salasynda zhumys istedi 1924 zhyly Tomson ser Dzhordzh Adam Smittin kyzy Ketlin Byukanan Smitke үjlenedi Olardyn tort balasy boldy eki kyz zhәne eki ul Ketlin Smit 1941 zhyly kajtys boldy Birinshi dүniezhүzilik sogys kezinde әskeri kyzmetten kejin Tomson Kembridzh universitetinde okytushy zhәne Korpus Kristi kolledzhinin mүshesi boldy Kop uzamaj ol Aberdin universitetinde zharatylystanu filosofiyasynyn professory ol kezde Shotlandiyada fizika dep ataldy kyzmetin bastady ol 8 zhyl bojy zhumys istedi Nobel syjlygy Tomsonga Aberdinde zhumys istegen kezde ashkan zhanalyktary үshin berildi 1930 zhyly Tomson London Imperatorlyk kolledzhinin professory bolyp tagajyndaldy onda ol fizikanyn zhana bagyttarynyn birine yadrolyk fizikaga atap ajtkanda nejtrondar arkyly urannyn bolinu fizikasyna kyzygushylyk tanytty Ol urannyn bolinu procesi koldanbalarda әsirese әskeri salada perspektivaly boldy degen korytyndyga keldi zhәne Ұlybritaniyanyn Әue ministrligin eksperimentter үshin bir tonna uran oksidin satyp aluga kondirdi 1940 1941 zhyldary Tomson MAUD komitetin baskardy ol atom bombasyn zhasaudyn tehnikalyk mүmkin ekenin anyktady 1942 zhyly ol Kanadanyn Ottava kalasynda gylymi kelissoz zhүrgizushisi bolyp tagajyndaldy zhәne amerikandyk yadrolyk bomba zhobasymen tygyz bajlanysty boldy Ұlybritaniyaga oralgannan kejin Tompson Britan imperiyasynyn Әue ministrligine bas gylymi kenesshi bolyp tagajyndaldy Өmirinin kejingi zhyldarynda ol yadrolyk fizika salasyndagy zhumysyn zhalgastyrdy sonymen katar aerodinamikamen ajnalysyp gylymnyn kogamdagy manyzy turaly makalalar zhazdy 1952 zhyly Tomson Kembridzhdegi Korpus Kristi kolledzhinin magistri bolu үshin London Imperatorlyk kolledzhin tastap ketti 1964 zhyly kolledzh Lekhempton kampusyndagy modernistik sәulettin kornekti zhumysy bolyp tabylatyn gimaratka onyn esimin beru arkyly ony kurmettedi 1958 den 1960 zhylga dejin Tomson fizika institutynyn prezidenti boldy 1943 zhyly rycar atagy berildi Ғylymi kyzmetTomsonnyn atakty әkesi Dzh Dzh Tomson elektrondy bolshektin ozin tauyp 1906 zhyly ol үshin Nobel syjlygyn alsa Dzhordzh Tomson elektronnyn tolkyndyk kasieti bar ekenin atap ajtkanda onyn rettelgen torda difrakciyalanuy mүmkin ekenin korsetti Bul zhanalyk 1920 zhyly Lui de Brojl tuzhyrymdagan tolkyndyk bolshektik dualizm principin tәzhiribe zhүzinde rastady Negizgi zhumystarTomson D Bolzhauga bolatyn bolashak M V zharyk 1958 zh tehnikalyk proceske үsh element katysady bilim energiya zhәne materialdar Әrine bilim en bastysy D P Tomson DerekkozderTomson G P Semidesyatiletnij elektron 1968 2 S 361 370 ISSN 1996 6652 URL http ufn ru ru articles 1968 2 f Muragattalgan 6 kantardyn 2016 zhyly Tomson G P Rannij etap izucheniya difrakcii elektronov 1969 11 S 455 468 ISSN 1996 6652 URL http ufn ru ru articles 1969 11 d Muragattalgan 4 nauryzdyn 2016 zhyly SiltemelerDzhordzh Paget Tompsonnyn Nobel komitetinin sajtyndagy omirbayany agyl Dzhordzh Tomsonnyn bojynsha kәsibi gylymnyn pajda boluy Sir George Thomson The Foreseeable Future 1955 agyl