Ботқа

Ботқа — дәнді дақылдарды суда қайнатып жасалатын тағам. Ботқа жасалатын дәнді дақылдарға: күріш, бидай, жүгері, қарақұмық, лобия, ноқат, т.б. жатады. Ботқаның басқа тағамдардан ерекшелігі — оның бір немесе бірнеше дән түрлерінің қою қайнатындысынан дайындалатындығында. Қазақтың дәстүрлі тағамында кең қолданылатын Ботқа түрі — тары дәнінен жасалады. Ботқа дайындау үшін қазанға 2 л су құйып, қайнаған соң бір кесе сөк салады. Татымына қарай тұз қосылады.
Нормалардың үлес салмағына қарай ботқаның сұйық, жабысқақ және сусымалы түрлері болады.

1. Сұйық және жабысқақ ботқаларды көбіне тары (сөк), күріш, сұлы жармасын, ұнтақ манный, өңделген қарақұмық, геркулес т. б. жармалардан суға, сүтке пісіреді. Бұл ботқаларды өз алдына жеке тамақ ретінде жеуге болады. Жабысқақ ботқаларды сонымен бірге жарма котлет, биточки, запеканка жасау үшін пайдаланады.
2. Сусымалы ботқаларды суға немесе сорпаға қайнатыл пісіреді, оны уатылмаған жармалардан (кесек жарма, күріш, тары т. б.) пісірген тиімді. Сусымалы ботқаны өз алдына тамақ ретінде жеуге де, сондай-ақ еттен жасалған тағамдарға гарнир ретінде қосып беруге де болады. Пісірілген балыққа сусымалы күріш ботқасын, қуырылған балыққа сусымалы қарақұмық ботқасын қосып береді. Қалған балық тағамдарына жармалан пісірілген гарнир сирек қолданылады. Сусымалы ботқаларды бәліш, самса, орама ет және зразыға қосады, үй құстарын, торайлы тұтастай пісіргенде ішіне салады. Палау бастыру үшін де күрішті сусымалы етіп пісіреді.

қарақұмық ботқа

Дереккөздер

1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
2. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9