Архангельск облысы (орыс. Арха́нгельская область, ауызекі тілде — Помо́рье) — Ресейдің Солтүстік Еуропалық бөлігіндегі 1937 жылы 23 қыркүйекте құрылған субъекті. Құрамына арктикалық архипелагтар: Франц-Иосиф Жері және Жаңа Жер және тобы кіреді, , және Вайгач кіреді. Баренц және Кар теңіздерімен шектеседі. Жерінің ауданы — 589 913 км² және халық саны — 1 202 295 адам (2013 жылғы мәлімет бойынша). Әкімшілік жағынан 19 ауданға бөлінеді, 11 қала, 37 қала типті посёлкалар бар. Орталығы — Архангельск қаласы.
Ресей Федерациясының субъектісі, облыс | |||||
Архангельск облысы | |||||
орыс. Архангельская область | |||||
| |||||
Әкімшілігі | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ел | |||||
Федералды округі |
| ||||
Экономикалық ауданы |
| ||||
Әкімшілік орталығы | |||||
Губернаторы |
| ||||
Тарихы мен географиясы | |||||
Құрылған уақыты | |||||
Жер аумағы | 589 913 км² (8 (12) орын) | ||||
Биіктігі · Орташа |
| ||||
Уақыт белдеуі | UTC+3, МСК | ||||
Ірі қаласы | |||||
Тұрғындары | |||||
Тұрғыны | ▼ 1 114 322 адам (2022)(44 (47) орын) | ||||
Тығыздығы | 1,89 адам/км² | ||||
Ұлттық құрамы | орыстар, украиндар, ненецтер, беларустар, коми | ||||
Ресми тілі | |||||
ISO 3166-2 коды | RU-ARK | ||||
ОКАТО коды} | 11 | ||||
РФ субъектінің коды | 29 | ||||
|
Табиғаты
Архангельск облысы Шығыс Еуропа жазығының солтүстік-шығысын алып жатыр. Орталық бөлігі - адырлы жазық (абсолюттік биіктігі - 150-250 м)., оның шығыс жағында солтүстіктен оңтүстікке созылған Тиман Бұйраты (303 м) мен Пай-Хой (467 м) жотасының аралығында Печора ойпаты бар. Климатты қатаң, қысы суық, жазы салқын. Қаңтардың орта температурасы -12,5°С-тан -20°С-қа дейін, шілдеде +8°С-тан +17°С-қа дейін. Жауын-шашынның жылдық орта мөлшері 350-550 мм. Солтүстік шетін көп жылдық тоң басқан.
Басты өзендері:
- Солтүстік Двина
- Онега
- Мезень
- Печораның төменгі ағысы.
Ірі көлдер:
- Лача
- Кенозеро
- Кожозеро
Архангельск облысының жері негізінен күлгін және батпақ топырақты. Жерінің 45 %-ы (18,5 мле га) қылқан жапырақты орман. Жануарлардан: бұғы, ақ түлкі, тиін, аю, қасқыр, құстардан: шіл, құр т,б, кездеседі.
Халқы
Архангельск облысы - Ресейдің халқы өте сирек орналасқан аудандардың бірі. Орта тығыздығы - 1 км-ге 2.04 адам. Облыстың солтүстігінде, Солтүстік Двина өзені бойында халық тығыздау қоныстанған. Қала халқы - 76.0%. Ірі қалалары: Архангельск, Северодвинск, Котлас, Онега. Сольвычегодск мен Солонихада бальнеологиялық курорттары бар.
Шаруашылығы
Негізгі шаруашылық орталықтары: Северодвинск, Новодвинск, Котлас, Коряжма, Няндома, Вельск қалалары.
- Северодвинск қаласында Ресейдің атамдық кеме жасау орталығы.
- Облыс аймағында Мирный қаланың маңында Плесецк космодромы орналасқан.
- Облыста ағаш өңдеу және оны экспортқа шығару, машина жасау, балық өңдеу өнеркәсібі, терісі бағалы аң аулау, сүтті мал шаруашылығы дамыған.
- Энергетикасы Печора бассейнінің көміріне негізделген. Облста гипс, әк т.б. құрылыс мариалдар өндіріледі.
Көлік
- Темір жолдардың жалпы ұзындығы 1760 км, өзен жолдары - 3,8 мың км, тас жолдар - 7230 км.
- Үш аэропорт бар. Архангельск, Котлас, Нарьян-Мар.
- Теңіз порттары: Архангельск, Онега, Мезень, Нарьян-Мар.
Галерея
-
-
-
-
- Северодвинсктегі Николо-Корельский монастырі
- Солвычеводсктағы "Хамитов копесінің үйі"
- Обозерская темір жол стансасы
-
Дереккөздер
- both the total population and the percentages are given without
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Arkhangelsk Oblast |
Сыртқы сілтемелер
- Администрация Архангельской области (официальный сайт) Мұрағатталған 13 қыркүйектің 2008 жылы.
- Законодательство Архангельской области
- Стратегия социально-экономического развития Архангельской области до 2030 ж. Мұрағатталған 10 қазанның 2009 жылы.
- История административного-территориального деления Архангельской области и губернии в XVIII—XX вв.\\Государственный архив Архангельской области
- Представители региона в Совете федерации Мұрағатталған 2 тамыздың 2009 жылы.
- Северный (Арктический) федеральный университет имени М. В. Ломоносова Мұрағатталған 25 қазанның 2012 жылы.
- Карты Архангельской области
- Фотохроника Архангельской области Мұрағатталған 18 наурыздың 2014 жылы.
- Архангельская область в справочнике-каталоге «Вся Россия»(қолжетпейтін сілтеме)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Arhangelsk oblysy orys Arha ngelskaya oblast auyzeki tilde Pomo re Resejdin Soltүstik Europalyk boligindegi 1937 zhyly 23 kyrkүjekte kurylgan subekti Қuramyna arktikalyk arhipelagtar Franc Iosif Zheri zhәne Zhana Zher zhәne toby kiredi zhәne Vajgach kiredi Barenc zhәne Kar tenizderimen shektesedi Zherinin audany 589 913 km zhәne halyk sany 1 202 295 adam 2013 zhylgy mәlimet bojynsha Әkimshilik zhagynan 19 audanga bolinedi 11 kala 37 kala tipti posyolkalar bar Ortalygy Arhangelsk kalasy Resej Federaciyasynyn subektisi oblysArhangelsk oblysyorys Arhangelskaya oblastTu EltanbasyӘkimshiligiEl ResejFederaldy okrugiEkonomikalyk audanyӘkimshilik ortalygyArhangelskGubernatoryTarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty23 kyrkүjek 1937Zher aumagy589 913 km 8 12 oryn Biiktigi Ortasha77 mUakyt beldeuiUTC 3 MSKIri kalasyArhangelskTurgyndaryTurgyny 1 114 322 adam 2022 44 47 oryn Tygyzdygy1 89 adam km Ұlttyk kuramyorystar ukraindar nenecter belarustar komiResmi tiliorys tiliISO 3166 2 kodyRU ARKOKATO kody 11RF subektinin kody29TabigatyArhangelsk oblysy Shygys Europa zhazygynyn soltүstik shygysyn alyp zhatyr Ortalyk boligi adyrly zhazyk absolyuttik biiktigi 150 250 m onyn shygys zhagynda soltүstikten ontүstikke sozylgan Timan Bujraty 303 m men Paj Hoj 467 m zhotasynyn aralygynda Pechora ojpaty bar Klimatty katan kysy suyk zhazy salkyn Қantardyn orta temperaturasy 12 5 S tan 20 S ka dejin shildede 8 S tan 17 S ka dejin Zhauyn shashynnyn zhyldyk orta molsheri 350 550 mm Soltүstik shetin kop zhyldyk ton baskan Basty ozenderi Soltүstik Dvina Onega Mezen Pechoranyn tomengi agysy Iri kolder Lacha Kenozero Kozhozero Arhangelsk oblysynyn zheri negizinen kүlgin zhәne batpak topyrakty Zherinin 45 y 18 5 mle ga kylkan zhapyrakty orman Zhanuarlardan bugy ak tүlki tiin ayu kaskyr kustardan shil kur t b kezdesedi HalkyArhangelsk oblysy Resejdin halky ote sirek ornalaskan audandardyn biri Orta tygyzdygy 1 km ge 2 04 adam Oblystyn soltүstiginde Soltүstik Dvina ozeni bojynda halyk tygyzdau konystangan Қala halky 76 0 Iri kalalary Arhangelsk Severodvinsk Kotlas Onega Solvychegodsk men Solonihada balneologiyalyk kurorttary bar SharuashylygyNegizgi sharuashylyk ortalyktary Severodvinsk Novodvinsk Kotlas Koryazhma Nyandoma Velsk kalalary Severodvinsk kalasynda Resejdin atamdyk keme zhasau ortalygy Oblys ajmagynda Mirnyj kalanyn manynda Pleseck kosmodromy ornalaskan Oblysta agash ondeu zhәne ony eksportka shygaru mashina zhasau balyk ondeu onerkәsibi terisi bagaly an aulau sүtti mal sharuashylygy damygan Energetikasy Pechora bassejninin komirine negizdelgen Oblsta gips әk t b kurylys marialdar ondiriledi KolikTemir zholdardyn zhalpy uzyndygy 1760 km ozen zholdary 3 8 myn km tas zholdar 7230 km Үsh aeroport bar Arhangelsk Kotlas Naryan Mar Teniz porttary Arhangelsk Onega Mezen Naryan Mar GalereyaSeverodvinsktegi Nikolo Korelskij monastyri Solvychevodsktagy Hamitov kopesinin үji Obozerskaya temir zhol stansasyDerekkozderboth the total population and the percentages are given withoutҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 1 tomOrtakkorda bugan katysty media fajldar bar Arkhangelsk OblastSyrtky siltemelerAdministraciya Arhangelskoj oblasti oficialnyj sajt Muragattalgan 13 kyrkүjektin 2008 zhyly Zakonodatelstvo Arhangelskoj oblasti Strategiya socialno ekonomicheskogo razvitiya Arhangelskoj oblasti do 2030 zh Muragattalgan 10 kazannyn 2009 zhyly Istoriya administrativnogo territorialnogo deleniya Arhangelskoj oblasti i gubernii v XVIII XX vv Gosudarstvennyj arhiv Arhangelskoj oblasti Predstaviteli regiona v Sovete federacii Muragattalgan 2 tamyzdyn 2009 zhyly Severnyj Arkticheskij federalnyj universitet imeni M V Lomonosova Muragattalgan 25 kazannyn 2012 zhyly Karty Arhangelskoj oblasti Fotohronika Arhangelskoj oblasti Muragattalgan 18 nauryzdyn 2014 zhyly Arhangelskaya oblast v spravochnike kataloge Vsya Rossiya kolzhetpejtin silteme