Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Фриц Цернике (нидер. Frits Zernike; 16 шілде 1888 — 10 наурыз 1966) — голланд физигі, «фазалық контраст әдісін негіздегені үшін, әсіресе фаза-контрасттылық микроскопты ойлап тапқаны үшін» физика бойынша 1953 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.
| Фриц Зернике | |
| нем. Frits Zernike | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Ғылыми аясы | |
| Жұмыс орны | Гронинген университеті |
| Альма-матер | Амстердам университеті |
| Ғылыми жетекші | Андреас Смитс |
| Марапаттары |
|
Нидерланд корольдік ғылым академиясының мүшесі (1946), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1956).
Өмірбаяны
Цернике Амстердамда Карл Фридрих Август Цернике мен Антье Диперинктің отбасында дүниеге келген. Оның ата-анасы математика пәнінің мұғалімі болған және ол әкесінің физикаға деген құмарлығын алған. Амстердам университетінде химия (оның негіздері), математика және физиканы оқыды. 1912 жылы газдардағы опалесценция бойынша жұмысы үшін сыйлық берілді. 1913 жылы Гронинген университетінің астрономиялық зертханасында Джейкоб Корнелиус Каптейннің ассистенті болды. 1914 жылы Леонардом Орнштейнмен бірге критикалық нүкте теориясы үшін Орнштейн-Цернике теңдеулерін шығарды. 1915 жылы сол университетте теориялық физика кафедрасына қызметке орналасып, 1920 жылы теориялық физика кафедрасының профессоры болып тағайындалды.
Негізгі еңбектері
1930 жылы Цернике спектрлік сызықтарды зерттеу кезінде дифракциялық тор арқылы жасалған спектрлердегі әрбір негізгі сызықтың сол және оң жағында орналасқан спектрлік елестер деп аталатындар бастапқы сызықтан фазадан 90 градус тысқары екенін анықтады. 1933 жылы Санкт-Петербургтегі физикалық және медициналық конгрессте. Вагенинген қаласында Цернике алғаш рет микроскопияға қолданылатын фазалық контраст әдісін сипаттады. Ол ойыс айналардың пішінін тексеру үшін әдісті қолданды. Оның ашылуы Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде жасалған бірінші фазалық контрастты микроскоптың негізі болды.
Оптика саласына қосқан тағы бір үлесі микроскоптар мен телескоптар сияқты оптикалық жүйелердегі кескін ақауларын немесе аберрацияларды тиімді сипаттаумен байланысты. Аберрацияларды көрсету бастапқыда ХІХ ғасырдың ортасында Людвиг Зайдель әзірлеген теорияға негізделген. Зайдельдің ұсынуы қуат сериясының кеңеюіне негізделген және ауытқулардың әртүрлі түрлері мен тәртібін нақты ажыратуға мүмкіндік бермеді. Ортогональды Цернике көпмүшеліктері оптикалық жүйелердегі әртүрлі аберрацияларды оңтайлы «теңдестіру» туралы осы көптен бері келе жатқан мәселені шешуге мүмкіндік берді. 1960 жылдардан бастап Цернике көпмүшеліктері оптикалық дизайнда, оптикалық метрологияда және кескінді талдауда кеңінен қолданылады.
Церникенің жұмысы когеренттілік теориясы , жартылай когерентті жарық көздерін зерттеуге деген қызығушылықты оятуға көмектесті. 1938 жылы ол ван Циттерттің (1934) қашықтағы сәулелену когеренттілігі туралы теоремасының қарапайым туындысын жариялады, қазір ван Циттерт — Цернике теоремасы деп аталады.
Дереккөздер
- F. Zernike (1888 - 1966)
- Zernike; Frits (1888 - 1966)(қолжетпейтін сілтеме) (ағыл.)
Сілтемелер
- Нобель комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Fric Cernike nider Frits Zernike 16 shilde 1888 10 nauryz 1966 golland fizigi fazalyk kontrast әdisin negizdegeni үshin әsirese faza kontrasttylyk mikroskopty ojlap tapkany үshin fizika bojynsha 1953 zhylgy Nobel syjlygynyn laureaty Fric Zernikenem Frits ZernikeTugan kүni16 shilde 1888 1888 07 16 Tugan zheriAmsterdam NiderlandҚajtys bolgan kүni10 nauryz 1966 1966 03 10 77 zhas Қajtys bolgan zheriAmersfort NiderlandҒylymi ayasyfizikaZhumys ornyGroningen universiteti Groningen universitetiAlma materAmsterdam universiteti Groningen universitetiҒylymi zhetekshiAndreas SmitsMarapattary 1952 Fizika salasyndagy Nobel syjlygy 1952 Niderland koroldik gylym akademiyasynyn mүshesi 1946 London koroldik kogamynyn sheteldik mүshesi 1956 ӨmirbayanyCernike Amsterdamda Karl Fridrih Avgust Cernike men Ante Diperinktin otbasynda dүniege kelgen Onyn ata anasy matematika pәninin mugalimi bolgan zhәne ol әkesinin fizikaga degen kumarlygyn algan Amsterdam universitetinde himiya onyn negizderi matematika zhәne fizikany okydy 1912 zhyly gazdardagy opalescenciya bojynsha zhumysy үshin syjlyk berildi 1913 zhyly Groningen universitetinin astronomiyalyk zerthanasynda Dzhejkob Kornelius Kaptejnnin assistenti boldy 1914 zhyly Leonardom Ornshtejnmen agyl birge kritikalyk nүkte teoriyasy үshin Ornshtejn Cernike tendeulerin shygardy 1915 zhyly sol universitette teoriyalyk fizika kafedrasyna kyzmetke ornalasyp 1920 zhyly teoriyalyk fizika kafedrasynyn professory bolyp tagajyndaldy Negizgi enbekteri1930 zhyly Cernike spektrlik syzyktardy zertteu kezinde difrakciyalyk tor arkyly zhasalgan spektrlerdegi әrbir negizgi syzyktyn sol zhәne on zhagynda ornalaskan spektrlik elester dep atalatyndar bastapky syzyktan fazadan 90 gradus tyskary ekenin anyktady 1933 zhyly Sankt Peterburgtegi fizikalyk zhәne medicinalyk kongresste Vageningen kalasynda Cernike algash ret mikroskopiyaga koldanylatyn fazalyk kontrast әdisin sipattady Ol ojys ajnalardyn pishinin tekseru үshin әdisti koldandy Onyn ashyluy Ekinshi dүniezhүzilik sogys kezinde zhasalgan birinshi fazalyk kontrastty mikroskoptyn negizi boldy Optika salasyna koskan tagy bir үlesi mikroskoptar men teleskoptar siyakty optikalyk zhүjelerdegi keskin akaularyn nemese aberraciyalardy tiimdi sipattaumen bajlanysty Aberraciyalardy korsetu bastapkyda HIH gasyrdyn ortasynda Lyudvig Zajdel әzirlegen teoriyaga negizdelgen Zajdeldin usynuy kuat seriyasynyn keneyuine negizdelgen zhәne auytkulardyn әrtүrli tүrleri men tәrtibin nakty azhyratuga mүmkindik bermedi Ortogonaldy Cernike kopmүshelikteri optikalyk zhүjelerdegi әrtүrli aberraciyalardy ontajly tendestiru turaly osy kopten beri kele zhatkan mәseleni sheshuge mүmkindik berdi 1960 zhyldardan bastap Cernike kopmүshelikteri optikalyk dizajnda optikalyk metrologiyada zhәne keskindi taldauda keninen koldanylady Cernikenin zhumysy kogerenttilik teoriyasy agyl zhartylaj kogerentti zharyk kozderin zertteuge degen kyzygushylykty oyatuga komektesti 1938 zhyly ol van Citterttin agyl 1934 kashyktagy sәulelenu kogerenttiligi turaly teoremasynyn karapajym tuyndysyn zhariyalady kazir van Cittert Cernike teoremasy agyl dep atalady DerekkozderF Zernike 1888 1966 Zernike Frits 1888 1966 kolzhetpejtin silteme agyl SiltemelerNobel komitetinin sajtynan akparat agyl