Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Марғасқа Жырау (туған-өлген жылы белгісіз) — қазақ ақыны. Қазақ поэзиясында жауынгерлік рухты жырлап, көне дәстүрді жалғастырған жыраудың өмірі мен өлеңдерінің туындауы туралы нақты деректер сақталмаған. Шыққан тегі Орта жүз, Найман тайпасының Матай руынан.
Ол Есім ханның жорық жырауы, қол бастаған батыры болған. Ташкент өңірін билеп тұрған Тұрсын ханның Есім ханға қарсы бүлігін басуға қатысқан (1627). Марғасқа Жыраудың бізге жеткен санаулы ғана жырлары оның от тілді, орақ ауызды жырау болғандығын көрсетеді. «Ей, Қатағанның хан Тұрсыны» атты өлеңінде Ташкент ханының қазақ ауылына опасыздықпен шабуыл жасағанын, жазықсыз жандарды қырып-жойғанын бетіне басады. Марғасқа жырау Қазанғап Байболұлының құрастырып жазып шыққан "Еңсегей бойлы ер есім" атты тарихи жырды алғаш жырлаушы болған деген болжам бар. Бірақ оның «Ей қатағанның Тұрсын ханы» деген 13 жолдан тұратын жыры ғана ауызша сақталған. Басқа жазбалары кездеспейді. Қазанғап Байболов «Еңсегей бойлы ер есім» атты дастанын Бекасыл әулиенің «Жаныс шежіресі» тарихи-шежіре кітабының желісі бойынша жазылғанын ескерте кетейік. Қазанғап жырау одан басқа Шәкәрім, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Шойбек датқа, Астай имам, Арғынбай Баймағанбетұлы, Ботбай Тұрта, қара молда Еркебек, сияқты авторлардың жазбасын пайдаланғаны жөнінде сілтеме жасаған. 1940 жылы жазбаларының ұрлануына байланысты Қазанғап жырау 1941 жылы көктемде Ұлттық ғылыми кітапханасы тарихи қолжазбалар қорына «Еңсегей бойлы ер есім» және «Төле бидің тарихы» деген екі дастанын тапсырған. Авторлық құқығы бекітілген. Есім хан ордасы қазіргі Төле би ауданы, Кеңесарық ауылының жанындағы «Төрткүлтөбе» деген жерде болған. «Қатаған қырғыны» атты Есім хан мен Тұрсын ханның соғысы осы аудандағы Саңлақ, Дабырашылы, деген жерде өткен. Саңлақ — Майбұлақ, Қазақстан ауылының арасындағы Сайрамсу мен Балдыбірек өзендерінің оң жағасындағы тастақты жердің атауы.
Дереккөздер
- http://kitap.kz/reader/engsegej_bojly_er_esim# Мұрағатталған 2 сәуірдің 2015 жылы.
- Сурет - http://baq.kz/userfiles/PЕс(2).jpg
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев — Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Margaska Zhyrau tugan olgen zhyly belgisiz kazak akyny Қazak poeziyasynda zhauyngerlik ruhty zhyrlap kone dәstүrdi zhalgastyrgan zhyraudyn omiri men olenderinin tuyndauy turaly nakty derekter saktalmagan Shykkan tegi Orta zhүz Najman tajpasynyn Mataj ruynan Ol Esim hannyn zhoryk zhyrauy kol bastagan batyry bolgan Tashkent onirin bilep turgan Tursyn hannyn Esim hanga karsy bүligin basuga katyskan 1627 Margaska Zhyraudyn bizge zhetken sanauly gana zhyrlary onyn ot tildi orak auyzdy zhyrau bolgandygyn korsetedi Ej Қatagannyn han Tursyny atty oleninde Tashkent hanynyn kazak auylyna opasyzdykpen shabuyl zhasaganyn zhazyksyz zhandardy kyryp zhojganyn betine basady Margaska zhyrau Қazangap Bajbolulynyn kurastyryp zhazyp shykkan Ensegej bojly er esim atty tarihi zhyrdy algash zhyrlaushy bolgan degen bolzham bar Birak onyn Ej katagannyn Tursyn hany degen 13 zholdan turatyn zhyry gana auyzsha saktalgan Baska zhazbalary kezdespejdi Қazangap Bajbolov Ensegej bojly er esim atty dastanyn Bekasyl әulienin Zhanys shezhiresi tarihi shezhire kitabynyn zhelisi bojynsha zhazylganyn eskerte ketejik Қazangap zhyrau odan baska Shәkәrim Mәshһүr Zhүsip Kopejuly Shojbek datka Astaj imam Argynbaj Bajmaganbetuly Botbaj Turta kara molda Erkebek siyakty avtorlardyn zhazbasyn pajdalangany zhoninde silteme zhasagan 1940 zhyly zhazbalarynyn urlanuyna bajlanysty Қazangap zhyrau 1941 zhyly koktemde Ұlttyk gylymi kitaphanasy tarihi kolzhazbalar koryna Ensegej bojly er esim zhәne Tole bidin tarihy degen eki dastanyn tapsyrgan Avtorlyk kukygy bekitilgen Esim han ordasy kazirgi Tole bi audany Kenesaryk auylynyn zhanyndagy Tortkүltobe degen zherde bolgan Қatagan kyrgyny atty Esim han men Tursyn hannyn sogysy osy audandagy Sanlak Dabyrashyly degen zherde otken Sanlak Majbulak Қazakstan auylynyn arasyndagy Sajramsu men Baldybirek ozenderinin on zhagasyndagy tastakty zherdin atauy Derekkozderhttp kitap kz reader engsegej bojly er esim Muragattalgan 2 sәuirdin 2015 zhyly Suret http baq kz userfiles PEs 2 jpg Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VI tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet