Әлемнің геоцентрлік жүйесі немесе Геоцентризм (көне грекше: Γῆ, Γαῖα — Жер және көне грекше: κέντρον — центр) — күн жүйесінің құрылымы жөніндегі жалған ілім, оған сәйкес Жер әлемнің қозғалмайтын орталығы, ал оны айнала Күн, жұлдыздар, планеталар қозғалады деп есептеледі. Дүниенің геоцентрлік бейнесінің негізгі қағидаларын Аристотель мен Птолемей жасады. Геоцентризм бір жарым мың жыл бойы өзінің үстем ілім болуына негізінен дін мен теологияға қарыздар. Ол Таураттық антропоцентризммен сай келеді, креационизммен оңай үйлесті. Өз кезегінде дүниенің геоцентрлік бейнесі Таураттық космологиямен сәйкес келді. Осы себепті Геоцентризмді шіркеу өзгермейтін догма дәрежесіне көтерді және оны қайта қараудың кез келгені ең ауыр қылмыс ретінде жазаланды. Поляктың ұлы ғалымы Николай Коперниктің 1543 жылы жарық көрген "Аспан сфераларының айналуы" деген кітабы Геоцентризмнің шексіз үстемдігінің ақыры болды. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі әлемнің догмаланған бейнесін жоққа шығарған аса ұлы ғылыми жаңалық еді. Сондықтан да шіркеу "Коперниктік күпірлікке" қарсы батыл күрес жүргізді. 1616 жылы папа тағы Коперниктің ілімін есуастық, философиялық жағынан жалған, "қасиетті жазуға" мүлдем қайшы келетін және нағыз күпірлік ретінде тыйым салды. Оның кітабы өртеліп, "Тыйым салынған кітаптар индексіне" енгізілді. Тек 1835 жылы ғана бұл тыйым салу жойылды.
Тағы қараңыз
- Әлемнің гелиоцентрлік жүйесі
- Геоцентрлік санақ жүйесі
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әlemnin geocentrlik zhүjesi nemese Geocentrizm kone grekshe Gῆ Gaῖa Zher zhәne kone grekshe kentron centr kүn zhүjesinin kurylymy zhonindegi zhalgan ilim ogan sәjkes Zher әlemnin kozgalmajtyn ortalygy al ony ajnala Kүn zhuldyzdar planetalar kozgalady dep esepteledi Dүnienin geocentrlik bejnesinin negizgi kagidalaryn Aristotel men Ptolemej zhasady Geocentrizm bir zharym myn zhyl bojy ozinin үstem ilim boluyna negizinen din men teologiyaga karyzdar Ol Taurattyk antropocentrizmmen saj keledi kreacionizmmen onaj үjlesti Өz kezeginde dүnienin geocentrlik bejnesi Taurattyk kosmologiyamen sәjkes keldi Osy sebepti Geocentrizmdi shirkeu ozgermejtin dogma dәrezhesine koterdi zhәne ony kajta karaudyn kez kelgeni en auyr kylmys retinde zhazalandy Polyaktyn uly galymy Nikolaj Koperniktin 1543 zhyly zharyk korgen Aspan sferalarynyn ajnaluy degen kitaby Geocentrizmnin sheksiz үstemdiginin akyry boldy Koperniktin geliocentrlik zhүjesi әlemnin dogmalangan bejnesin zhokka shygargan asa uly gylymi zhanalyk edi Sondyktan da shirkeu Koperniktik kүpirlikke karsy batyl kүres zhүrgizdi 1616 zhyly papa tagy Koperniktin ilimin esuastyk filosofiyalyk zhagynan zhalgan kasietti zhazuga mүldem kajshy keletin zhәne nagyz kүpirlik retinde tyjym saldy Onyn kitaby ortelip Tyjym salyngan kitaptar indeksine engizildi Tek 1835 zhyly gana bul tyjym salu zhojyldy Harmonia Macrocosmica atlasynan әlemnin geocentrlik zhүjesinin illyustraciyasy 1708 Tagy karanyzӘlemnin geliocentrlik zhүjesi Geocentrlik sanak zhүjesiBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Derekkozder