Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ұзынқанаттылар (лат. Apodiformes) — құстардың бір отряды.
| Ұзынқанаттылар | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ақбауыр сұрқарлығаш | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Тұқымдастары | ||||||||||||||
|
| ||||||||||||||
| Apodimorphae |
Ұзынқанаттылардың Жер шарының тропиктік және қоңыржай белдеулерін мекендейтін 2 отряд тармағы бар: ұзынқанат қарлығаш және колибри. Қазақстанда ұзынқанат қарлығаштың (Apodes) 1 тұқымдас, 2 туысқа жататын 4 түрі бар. Орман алқабынан шөлге дейінгі тау, қия-жартас, өзен-көлдерді, т.б. өзінің ұшып-қонуына қолайлы құр-ғақ, ашық жерлерді мекендейді. Қанаты ұзын әрі жіңішке, тұмсығы мен аяғы , сәл жалпақтау, көпшілік түрінің саусақтары ағаштың бұтақтарын ұстай алмайды; тырнақтарымен жартасқа жармасады. Сырт пішіні қарлығашқа ұқсайды, тегіс жерден тез көтеріле алмайды, жемін көбіне ұшып жүріп аулайды. Бұл құстарға тән қасиет — сілекей бездерінің (одан бөлінетін секретті ұя жасауға қолданады) молдығы. Жыл құстары. . Биік құрылыстардың басына, қия-жартастың арасына, ағаштардың қуысына, үңгірге ұя салады, 1 — 6 жұмыртқа басады. мен қоразы жұмыртқаларды кезектесіп басып, одан шыққан балапандарын да бірге қоректендіреді. — әр түрлі жәндіктер. Ұзынқанат қарлығаштар зиянды жәндіктерді жеп, а. ш-на пайда келтіреді.
Ұзынқанаттылар - жазықтанаулы жарқанаттар туысы. Қанаттары ұзын және үшкір, өте жоғары жылдамдыққа бейімделген. 10 шақты түрі Африкада, Мадагаскарда, Оңтүстік Еуропада, Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азияда, Австралияда, және таралған. Үңгірлерде, көптеген топтармен тіршілік етеді. ТМД-да 1 түрі, кәдімгі Д., (М. schreibersi), Закарпатье, Қырымда, (қазір жоқ), Кавказда, Копетдагта және Оңтүстік Приморьяда. КСРО-ның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzynkanattylar lat Apodiformes kustardyn bir otryady ҰzynkanattylarAkbauyr surkarlygashDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarKishi taby Zhelpikujrykty kustarYksham taby Neognathae unranked Saby Apodiformes 1940TukymdastaryFor fossil forms see textApodimorphae Ұzynkanattylardyn Zher sharynyn tropiktik zhәne konyrzhaj beldeulerin mekendejtin 2 otryad tarmagy bar uzynkanat karlygash zhәne kolibri Қazakstanda uzynkanat karlygashtyn Apodes 1 tukymdas 2 tuyska zhatatyn 4 tүri bar Orman alkabynan sholge dejingi tau kiya zhartas ozen kolderdi t b ozinin ushyp konuyna kolajly kur gak ashyk zherlerdi mekendejdi Қanaty uzyn әri zhinishke tumsygy men ayagy sәl zhalpaktau kopshilik tүrinin sausaktary agashtyn butaktaryn ustaj almajdy tyrnaktarymen zhartaska zharmasady Syrt pishini karlygashka uksajdy tegis zherden tez koterile almajdy zhemin kobine ushyp zhүrip aulajdy Bul kustarga tәn kasiet silekej bezderinin odan bolinetin sekretti uya zhasauga koldanady moldygy Zhyl kustary Biik kurylystardyn basyna kiya zhartastyn arasyna agashtardyn kuysyna үngirge uya salady 1 6 zhumyrtka basady men korazy zhumyrtkalardy kezektesip basyp odan shykkan balapandaryn da birge korektendiredi әr tүrli zhәndikter Ұzynkanat karlygashtar ziyandy zhәndikterdi zhep a sh na pajda keltiredi Ұzynkanattylar zhazyktanauly zharkanattar tuysy Қanattary uzyn zhәne үshkir ote zhogary zhyldamdykka bejimdelgen 10 shakty tүri Afrikada Madagaskarda Ontүstik Europada Ontүstik zhәne Ontүstik Shygys Aziyada Avstraliyada zhәne taralgan Үngirlerde koptegen toptarmen tirshilik etedi TMD da 1 tүri kәdimgi D M schreibersi Zakarpate Қyrymda kazir zhok Kavkazda Kopetdagta zhәne Ontүstik Primoryada KSRO nyn Қyzyl kitabyna engizilgen Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tom Oryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan professor E Aryn Pavlodar 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz