Үйдене, Жайдақ – Зайсан көлі алабындағы өзен
Үйдене өзені | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 103 км |
Су алабының ауданы | 856 км² |
Су алабы | Зайсан көлі |
Бастауы | Сауыр-Тарбағатай жотасының солтүстік беткейіндегі бұлақтар |
• Координаттары | 47°09′59″ с. е. 84°59′15″ ш. б. / 47.16639° с. е. 84.98750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Зайсан көліне |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы аумағында |
Географиялық орны
Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы аумағында. Ұзындығы 103 км, су жиналатын алабы 856 км2.
Бастауы
Үйдене Сауыр-Тарбағатай жотасының солтүстік беткейіндегі бұлақтардан басталып, Зайсан көліне құяды.
Гидрологиясы
Аңғары жоғарғы бөлігінде тар (таулық), төменде, Зайсан (Жайсаң) қазаншұңқырында 0,4-1,5 км-ге кеңейеді. Өзен қар (50%), жаңбыр (25%) және жер асты (25%) суымен толығады. Су режимі бойынша көктем-жаз кезеңінде (наурыз-маусым) таситын өзендерге жатады. Ағынының 75-85%-ы су тасу, 10-25%-ы жазғы-күзгі сабалық (шілде-қараша), 2-5%-ы қысқы сабалық (желтоқсан-ақпан) кезеңдерінде өтеді. Суының минералдылығы су тасу кезеңінде 100-200 мг/л-ден жазғы-күзгі және қысқы сабалық кезеңдерде 300-700 мг/л-ге дейін өзгереді. Көп жылдық орташа су ағымы Зайсан қаласының тұсында 3,76 м3/с. Орташа лайлылығы жоғарғы ағысында 25 г/м3-ден төменгі ағысында 100 г/м3-ге дейін өзгереді. Өзен негізінен егін суаруға пайдаланылады. Өзенде Үйдене бөгені салынған.
Дереккөздер
- "Қазақ энциклопедиясы", 9 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үjdene Zhajdak Zajsan koli alabyndagy ozenҮjdene ozeniSipattamasyҰzyndygy 103 kmSu alabynyn audany 856 km Su alaby Zajsan koliBastauy Sauyr Tarbagataj zhotasynyn soltүstik betkejindegi bulaktar Koordinattary 47 09 59 s e 84 59 15 sh b 47 16639 s e 84 98750 sh b 47 16639 84 98750 G O Ya T Sagasy Zajsan kolineOrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Shygys Қazakstan oblysy Zajsan audany aumagyndaGeografiyalyk ornyShygys Қazakstan oblysy Zajsan audany aumagynda Ұzyndygy 103 km su zhinalatyn alaby 856 km2 BastauyҮjdene Sauyr Tarbagataj zhotasynyn soltүstik betkejindegi bulaktardan bastalyp Zajsan koline kuyady GidrologiyasyAngary zhogargy boliginde tar taulyk tomende Zajsan Zhajsan kazanshunkyrynda 0 4 1 5 km ge kenejedi Өzen kar 50 zhanbyr 25 zhәne zher asty 25 suymen tolygady Su rezhimi bojynsha koktem zhaz kezeninde nauryz mausym tasityn ozenderge zhatady Agynynyn 75 85 y su tasu 10 25 y zhazgy kүzgi sabalyk shilde karasha 2 5 y kysky sabalyk zheltoksan akpan kezenderinde otedi Suynyn mineraldylygy su tasu kezeninde 100 200 mg l den zhazgy kүzgi zhәne kysky sabalyk kezenderde 300 700 mg l ge dejin ozgeredi Kop zhyldyk ortasha su agymy Zajsan kalasynyn tusynda 3 76 m3 s Ortasha lajlylygy zhogargy agysynda 25 g m3 den tomengi agysynda 100 g m3 ge dejin ozgeredi Өzen negizinen egin suaruga pajdalanylady Өzende Үjdene bogeni salyngan Derekkozder Қazak enciklopediyasy 9 tom