Қазақ халқы ерте заманнан бері Ислам дінін ұстанғандықтан және қара халықтың араб тілін біліп-түсінбейтіндігінен, қазақтың мұсылман ғұламалары қасиетті кітап Құранды қазақ тіліне бірнеше рет аударған.
Сәдуақас Ғылманидың аудармасы
«Құранды» ана тiлiмiзге аударуда мықты талпыныс жасаған ислами ғалым Сәдуақас Сәлменұлы Ғылмани едi. 1960—1970 жылдары аралығында Сәдуақас Сәлменұлы Ғылмани (Сәкен халпе) бiр жүз он сегiз мың сөзден тұратын «Қазақша-арабша» сөздiктi жаза жүрiп, «Құранның» алғашқы үш тарауын қазақшаға аударған. Бұл қолжазбаны 1970 жылға дейiн Қазақ елiнiң облыс орталықтары мен қалаларындағы имам-молдалар кезекпен оқып, «Құранның» Сәкен қалпе аударған қолжазбасымен сауатын толықтырды. Ал ғұламаның мүбәрак қолынан шыққан «Құранның» үш тарауының қазақша аудармасы осы күнге дейiн Алматыдағы Сәдуақас Ғылманидың мұрағатына мұрагер болып отырған кiшi қызы – Әмина Сәдуақасқызы Әбдiкәрiмованың қолында сақтаулы тұр.
Ғазез Ақытұлы мен Мақаш Ақытұлы аудармасы
Қытайға қараған Шығыс Түркiстан аймақтарындағы қазақ мұсылмандар «Құран Кәрiмнiң» қазақша нұсқасымен Ғазез Ақытұлы мен Мақаш Ақытұлы секiлдi дарынды ғалымдардың аударуымен 1990 жылы танысты. «Құранның» бұл нұсқасы Бейжің қаласындағы «Ұлттар баспасынан» ұлттық әлiпбиiмiзбен (араб графикасы) жарық көрдi.
Рәтбек Нысанбайұлының аудармасы
1991 жылы жарыққа шыққан ҚМДБ ұйымының бұрынғы мүфтиі Рәтбек Нысанбайұлы мен Уақап Қыдырханұлының Құран мағыналарын қазақшаға аудармасы.
Халифа Алтайдың аудармасы
Халифа Алтаймен орындалған Құранның «Құран Кәрим. Қазақша мағына және түсінігі» деп аталған қазақ тіліне аудармасы. Ол аударған Құран араб графикасымен 1989 жылы жарық көрдi. Осы нұсқаны 1991 жылы Халифа Алтай Дәлелхан Жаналтаймен бiрлесiп, «Құран кәрiм, қазақша мағына және түсiнiгi» деген атпен мол тиражбен Сауд Арабиясының баспасөз уәзiрлiгi тарапынан кирилл әрiптерiмен шығартып, Қазақ елiне жеткiздi. Халифа Алтай аударып шығарған «Құранның» бұл нұсқасы Қазақстаннан сырт: Ресей, Моңғолия, Қырғызстан, Өзбекстанда, Әзiрбайжан елдерiнде тұратын қазақтардың үлкен рухани байлығына айналды. Бұл кітап Медине қаласындағы патша Фаһдтың Құран Кәрімді басуға арналған комбинатында басып шығарылады. Халифа Алтай сол Құран аудармасының соңында жазады:
« | Негізінен Құран Шәрифтің басқа тілге аударылуы әрине оп-оңай мәселе емес екені мәлім. Өйткені, тіпті қарапайым бір сөздің өзі басқа тілге аударылғанда, дәл өзіндей мүлтіксіз бола қоймайды. Әлбетте Алланың сөзі Құран Шәриф басқа тілге аударылғанда нақ өзіндей бола қояды деу мейлінше қиын екндігі түсінікті. Сірә бұл Құран басқа тілге аударылуға болмайды деген сөз емес. Сондай-ақ арап тілі грамматикалық және лексикалық құрылғысы, сөйлем тұлғасы бойыншаөз алдына ерекшелікке ие бір тіл екендігіне мойындамауға болмайды. ал онымен қатар Құран Шәрифте бірқанша мағынаны қамтитын терең маңызды, қанатты сөздер де көп кездеседі. | » |
Нұралы Өсеровтың аудармасы
- Белгiлi араб тiлi маманы Нұралы Өсеров 1991 жылы Мәскеудегi «Радуга» баспасынан «Құран Кәрiмнiң қазақша тәпсiрлерiн» жариялады.
Дереккөздер
- Қуат Беркінбай Құран Кәрімнің қазақша аудармалары (қаз.). On.kz (30 қараша 2010 жыл).
- «Құран Кәрим. Қазақша мағына және түсінігі»
Тағы қараңыз
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazak halky erte zamannan beri Islam dinin ustangandyktan zhәne kara halyktyn arab tilin bilip tүsinbejtindiginen kazaktyn musylman gulamalary kasietti kitap Қurandy kazak tiline birneshe ret audargan Sәduakas Ғylmanidyn audarmasy Қurandy ana tilimizge audaruda mykty talpynys zhasagan islami galym Sәduakas Sәlmenuly Ғylmani edi 1960 1970 zhyldary aralygynda Sәduakas Sәlmenuly Ғylmani Sәken halpe bir zhүz on segiz myn sozden turatyn Қazaksha arabsha sozdikti zhaza zhүrip Қurannyn algashky үsh tarauyn kazakshaga audargan Bul kolzhazbany 1970 zhylga dejin Қa zak elinin oblys ortalyktary men kalalaryndagy imam moldalar kezekpen okyp Қurannyn Sәken kalpe audargan kolzhazbasymen sauatyn tolyktyrdy Al gulamanyn mүbәrak kolynan shykkan Қurannyn үsh tarauynyn kazaksha audarmasy osy kүnge dejin Almatydagy Sәduakas Ғylmanidyn muragatyna murager bolyp otyrgan kishi kyzy Әmina Sәduakaskyzy Әbdikәrimovanyn kolynda saktauly tur Ғazez Akytuly men Makash Akytuly audarmasyҚytajga karagan Shygys Tүrkistan ajmaktaryndagy kazak musylmandar Қuran Kәrimnin kazaksha nuskasymen Ғazez Akytuly men Makash Akytuly sekildi daryndy galymdardyn audaruymen 1990 zhyly tanysty Қurannyn bul nuskasy Bejzhin kalasyndagy Ұlttar baspasynan ulttyk әlipbiimizben arab grafikasy zharyk kordi Rәtbek Nysanbajulynyn audarmasy1991 zhyly zharykka shykkan ҚMDB ujymynyn buryngy mүftii Rәtbek Nysanbajuly men Uakap Қydyrhanulynyn Қuran magynalaryn kazakshaga audarmasy Halifa Altajdyn audarmasyHalifa Altajmen oryndalgan Қurannyn Қuran Kәrim Қazaksha magyna zhәne tүsinigi dep atalgan kazak tiline audarmasy Ol audargan Қuran arab grafikasymen 1989 zhyly zharyk kordi Osy nuskany 1991 zhyly Halifa Altaj Dәlelhan Zhanaltajmen birlesip Қuran kәrim kazaksha magyna zhәne tүsinigi degen atpen mol tirazhben Saud Arabiyasynyn baspasoz uәzirligi tarapynan kirill әripterimen shygartyp Қazak eline zhetkizdi Halifa Altaj audaryp shygargan Қurannyn bul nuskasy Қazakstannan syrt Resej Mongoliya Қyrgyzstan Өzbekstanda Әzirbajzhan elderinde turatyn kazaktardyn үlken ruhani bajlygyna ajnaldy Bul kitap Medine kalasyndagy patsha Faһdtyn Қuran Kәrimdi basuga arnalgan kombinatynda basyp shygarylady Halifa Altaj sol Қuran audarmasynyn sonynda zhazady Negizinen Қuran Shәriftin baska tilge audaryluy әrine op onaj mәsele emes ekeni mәlim Өjtkeni tipti karapajym bir sozdin ozi baska tilge audarylganda dәl ozindej mүltiksiz bola kojmajdy Әlbette Allanyn sozi Қuran Shәrif baska tilge audarylganda nak ozindej bola koyady deu mejlinshe kiyn ekndigi tүsinikti Sirә bul Қuran baska tilge audaryluga bolmajdy degen soz emes Sondaj ak arap tili grammatikalyk zhәne leksikalyk kurylgysy sojlem tulgasy bojynshaoz aldyna erekshelikke ie bir til ekendigine mojyndamauga bolmajdy al onymen katar Қuran Shәrifte birkansha magynany kamtityn teren manyzdy kanatty sozder de kop kezdesedi Nuraly Өserovtyn audarmasyBelgili arab tili mamany Nuraly Өserov 1991 zhyly Mәskeudegi Raduga baspasynan Қuran Kәrimnin kazaksha tәpsirlerin zhariyalady DerekkozderҚuat Berkinbaj Қuran Kәrimnin kazaksha audarmalary kaz On kz 30 karasha 2010 zhyl Қuran Kәrim Қazaksha magyna zhәne tүsinigi Tagy karanyzҚuran Қuran audarmalarynyn tizimi