Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қорған облысы (орыс. Курга́нская область, ауызекі тілде — Заура́лье) — Батыс Сібір жазығының оңтүстік-шығысында орналасқан Ресей Федерациясының субъектісі, облыс. Әкімшілік орталығы — қаласы. құрамына кіреді.
| Ресей Федерациясының субъекті, облыс | |||||
| Қорған облысы | |||||
| орыс. Курганская область | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Федералды округі |
| ||||
| Экономикалық ауданы |
| ||||
| Әкімшілік орталығы |
| ||||
|
| |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Құрылған уақыты | 6 ақпан 1943 жыл | ||||
| Жер аумағы | 71 488 км² (0,4 %, 43 орын) | ||||
| Уақыт белдеуі | UTC+5; МСК+2 | ||||
| Ірі қаласы | Қорған | ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | ▼ 805 510 адам (2022)(59 орын) | ||||
| Тығыздығы | 11,27 адам/км² | ||||
| Ұлттық құрамы | орыстар, татарлар, башқұрттар, қазақтар, украиндар, немістер, т.б. | ||||
| Конфессионалдық құрамы | христиандық, ислам | ||||
| Ресми тілі | орыс тілі (ресми) | ||||
| ISO 3166-2 коды | RU-KGN | ||||
| ОКАТО коды} | 37 | ||||
| РФ субъекті коды | 45 | ||||
| kurganobl.ru (орыс.) | |||||
|
| |||||
Тарихы
1943 жылдың 6 ақпан күні КСРО Жоғарғы Кеңесінде шешім қабылданып, Қорған облысы қалыптасқын. Ол құрамына Челябі облысының 32 ауданы, Омбы облысының 4 ауданын, 975 000 адам санымен қосып құрылған.
1959 жылы Ленин орденімен марапатталды.
Географиясы
Қорған облысы батысында Челябі облысымен, солтүстік-батысында — Свердловск облысымен, солтүстік-шығысында — Түмен облысымен, оңтүстігінде Қазақстанмен (Солтүстік Қазақстан облысы, Қостанай облысы) шектеседі.
Климаты
Облыстың климаты континенттік. Қыстары ұзын және суық. Жаздары жылы, ауа-райы жиі құрғақ болады. Қаңтардың орташа температурасы -18°C, ал ең жылы айдағы (шілде) орташа температура +19°C. Жылдық жауын-шашын мөлшері шамамен 400 миллиметр.
Әкімшілік бөлінісі
Облыс 24 аудан мен 2 қалалық округтен тұрады.
Муниципалдық аудандары
Қалалық округтері
Саясаты
Кеңес үкіметі кезінде облыста жоғары билік үш адамға бөлінді: Қорған КОКП комитетінің бірінші хатшысы (шын мәнінде ол ең үлкен билікке ие болды), облыстық кеңестің төрағасы (заң шығарушы билік) және Облыстық Атқару Комитетінің төрағасы (атқарушы билік). 1991 жылдан бері КОКП билігін жоғалтты, және облыстың, басқа субъектілердей, өзінің парламенті бар.
Қорған облыстық Думасы — облыстың тұрақты заң шығарушы органы. Облыстық Дума 34 мүшеден тұрады және өз өкілеттігін заңдар, қаулылар және басқа да құқықтық актілерді қабылдау және өзі қабылдаған заңдар мен басқа да құқықтық актілердің орындалуы мен сақталуын қадағалау арқылы жүзеге асырады.
2015 жылы өткен соңғы сайлаудан кейін «Біртұтас Ресей» партиясы облыстық Думадағы көпшілік орынға ие. 2019 жыл, 18 қыркүйектен бері Қорған облысының губернаторы — .
Халқы
1959—2010 жылдар арасындағы Қорған облысындағы халық санағының ұлттық көрсеткіштері.
| Халық | 1959, мың адам | 1970, мың адам | 1979, мың адам | 1989, мың адам | 2002, мың адам | 2010, мың адам |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Орыстар | 925,5 (92,6 %) | 995,9 (91,7 %) | 991,4 (91,8 %) | 1008,4 (91,4 %) | 932,6 (91,5 %) | 823,7 (92,5 %) |
| Татарлар | 19,6 (2,0 %) | 23,9 (2,2 %) | 23,5 (2,2 %) | 22,6 (2,0 %) | 20,9 (2,0 %) | 17,0 (1,9 %) |
| Башқұрттар | 12,7 (1,3 %) | 17,5 (1,6 %) | 17,7 (1,6 %) | 17,5 (1,6 %) | 15,3 (1,5 %) | 12,3 (1,4 %) |
| Қазақтар | 9,7 (1,0 %) | 12,6 (1,2 %) | 14,0 (1,3 %) | 15,8 (1,4 %) | 14,8 (1,5 %) | 11,9 (1,3 %) |
| Украиндар | 13,4 (1,3 %) | 13,6 (1,2 %) | 12,8 (1,2 %) | 14,0 (1,3 %) | 11,2 (1,1 %) | 7,1 (0,8 %) |
| Барлығы | 999,2 (100,0 %) | 1085,6 (100,0 %) | 1080,5 (100,0 %) | 1103,7 (100,0 %) | 1019,5 (100,0 %) | 910,8 (100,0 %) |
Елді мекендер
Облыста 8 қала (, , , , , , , ) және 6 кент бар. 2012 жылдың 1 қаңтарындағы көрсеткіш бойынша қалалық тұрғындар саны 541 057 адам.
Дереккөздер
- КУРГАНСКАЯ ОБЛАСТЬ • Большая российская энциклопедия Мұрағатталған 25 мамырдың 2019 жылы. (орысша) ҚОРҒАН ОБЛЫСЫ • Үлкен ресей энциклопедиясы
- Курганская область: национальный состав, площадь территории... (орысша) Қорған облысы: ұлттық құрамы, жерінің аумағы...
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қorgan oblysy orys Kurga nskaya oblast auyzeki tilde Zaura le Batys Sibir zhazygynyn ontүstik shygysynda ornalaskan Resej Federaciyasynyn subektisi oblys Әkimshilik ortalygy kalasy kuramyna kiredi Resej Federaciyasynyn subekti oblysҚorgan oblysyorys Kurganskaya oblastTu EltanbasyӘkimshiligiEl ResejFederaldy okrugiEkonomikalyk audanyӘkimshilik ortalygyTarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty6 akpan 1943 zhylZher aumagy71 488 km 0 4 43 oryn Uakyt beldeuiUTC 5 MSK 2Iri kalasyҚorganTurgyndaryTurgyny 805 510 adam 2022 59 oryn Tygyzdygy11 27 adam km Ұlttyk kuramyorystar tatarlar bashkurttar kazaktar ukraindar nemister t b Konfessionaldyk kuramyhristiandyk islamResmi tiliorys tili resmi ISO 3166 2 kodyRU KGNOKATO kody 37RF subekti kody45kurganobl ru orys Tarihy1943 zhyldyn 6 akpan kүni KSRO Zhogargy Kenesinde sheshim kabyldanyp Қorgan oblysy kalyptaskyn Ol kuramyna Chelyabi oblysynyn 32 audany Omby oblysynyn 4 audanyn 975 000 adam sanymen kosyp kurylgan 1959 zhyly Lenin ordenimen marapattaldy GeografiyasyҚorgan oblysy batysynda Chelyabi oblysymen soltүstik batysynda Sverdlovsk oblysymen soltүstik shygysynda Tүmen oblysymen ontүstiginde Қazakstanmen Soltүstik Қazakstan oblysy Қostanaj oblysy shektesedi KlimatyOblystyn klimaty kontinenttik Қystary uzyn zhәne suyk Zhazdary zhyly aua rajy zhii kurgak bolady Қantardyn ortasha temperaturasy 18 C al en zhyly ajdagy shilde ortasha temperatura 19 C Zhyldyk zhauyn shashyn molsheri shamamen 400 millimetr Әkimshilik bolinisiOblys 24 audan men 2 kalalyk okrugten turady Municipaldyk audandary Қorgan oblysynyn municipaldyk audandaryҚalalyk okrugteriSayasatyKenes үkimeti kezinde oblysta zhogary bilik үsh adamga bolindi Қorgan KOKP komitetinin birinshi hatshysy shyn mәninde ol en үlken bilikke ie boldy oblystyk kenestin toragasy zan shygarushy bilik zhәne Oblystyk Atkaru Komitetinin toragasy atkarushy bilik 1991 zhyldan beri KOKP biligin zhogaltty zhәne oblystyn baska subektilerdej ozinin parlamenti bar Қorgan oblystyk Dumasy oblystyn turakty zan shygarushy organy Oblystyk Duma 34 mүsheden turady zhәne oz okilettigin zandar kaulylar zhәne baska da kukyktyk aktilerdi kabyldau zhәne ozi kabyldagan zandar men baska da kukyktyk aktilerdin oryndaluy men saktaluyn kadagalau arkyly zhүzege asyrady 2015 zhyly otken songy sajlaudan kejin Birtutas Resej partiyasy oblystyk Dumadagy kopshilik orynga ie 2019 zhyl 18 kyrkүjekten beri Қorgan oblysynyn gubernatory Halky1959 2010 zhyldar arasyndagy Қorgan oblysyndagy halyk sanagynyn ulttyk korsetkishteri Halyk 1959 myn adam 1970 myn adam 1979 myn adam 1989 myn adam 2002 myn adam 2010 myn adamOrystar 925 5 92 6 995 9 91 7 991 4 91 8 1008 4 91 4 932 6 91 5 823 7 92 5 Tatarlar 19 6 2 0 23 9 2 2 23 5 2 2 22 6 2 0 20 9 2 0 17 0 1 9 Bashkurttar 12 7 1 3 17 5 1 6 17 7 1 6 17 5 1 6 15 3 1 5 12 3 1 4 Қazaktar 9 7 1 0 12 6 1 2 14 0 1 3 15 8 1 4 14 8 1 5 11 9 1 3 Ukraindar 13 4 1 3 13 6 1 2 12 8 1 2 14 0 1 3 11 2 1 1 7 1 0 8 Barlygy 999 2 100 0 1085 6 100 0 1080 5 100 0 1103 7 100 0 1019 5 100 0 910 8 100 0 Eldi mekender Oblysta 8 kala zhәne 6 kent bar 2012 zhyldyn 1 kantaryndagy korsetkish bojynsha kalalyk turgyndar sany 541 057 adam DerekkozderKURGANSKAYa OBLAST Bolshaya rossijskaya enciklopediya Muragattalgan 25 mamyrdyn 2019 zhyly oryssha ҚORҒAN OBLYSY Үlken resej enciklopediyasy Kurganskaya oblast nacionalnyj sostav ploshad territorii oryssha Қorgan oblysy ulttyk kuramy zherinin aumagy