Қатынсу – Алакөл алабындағы өзен.
Қатынсу | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 155 км |
Су алабының ауданы | 1650 км² |
Су алабы | Алакөл |
Бастауы | Тарбағатай жотасындағы Тастау, Жалаулы таулары |
• Координаттары | 47°01′55″ с. е. 82°21′02″ ш. б. / 47.03194° с. е. 82.35056° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Алакөл |
• Орналасқан жері | Көктал ауылынан төменде |
• Координаттары | 46°24′19″ с. е. 81°50′55″ ш. б. / 46.40528° с. е. 81.84861° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°24′19″ с. е. 81°50′55″ ш. б. / 46.40528° с. е. 81.84861° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Абай облысы Үржар ауданы |
Географиялық орны
Абай облысы Мақаншы ауданы жерімен ағады. Ұзындығы 155 км, су жиналатын алабы 1650 км2.
Бастауы
Бастауын Тарбағатай жотасындағы Тастау, Жалаулы тауларынан алып, Көктал ауылынан төменде Алакөлге құяды. Оң жағынан Каначка, Егінсу, сол жағынан Шошқалы, Құсақ өзендері қосылады.
Гидрологиясы
Аңғары Қазымбет ауылына дейін таулық сипатта, одан төменде біртіндеп кеңейіп, сағасында айналадағы ортамен тұтасып кетеді. Жағасы жоғарғы бөлігінде тік жарлы, биіктігі 5 — 8 м. Қазымбет ауыл тұсында таудан шыға үлкен ысырынды конус қалыптастырады. Конус аумағында арнасы тармақталып, Каначка мен Шошқалы салалары құйған тұстардан бір арнаға қайта тоғысады. Жайылмасы тармақталған тұстарында кеңейіп, шабындық шөп өседі. Суның 40-50%-ы қар, 10-12%-ы жаңбыр және жер асты суларымен толығады. Жазғы — көктемгі кезеңдерде тасып, жаз соңынан күз басталғанға дейін және қыста сабасына түседі. Суының минералдылығы су тасу кезінде 100 — 300 мг/л, сабасына түскен кезеңдерде 200 — 500 мг/л. Алабының таулық бөлігінде орман ағаштарының сиректігі, беткейлерінің тік жарлылығы, қорым тастардың мол қоры, нөсерлі жауындардың көптеп орын алуы сел қаупін туғызады. Жылдық орташа су ағымы Қызылжұлдыз ауылы тұсында 4,67 м3/с. Суы егін суаруға, шабындықтар мен жайылымдарды суландыруға пайдаланылады. Қатынсудан 8 канал тартылған.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қatynsu Alakol alabyndagy ozen ҚatynsuSipattamasyҰzyndygy 155 kmSu alabynyn audany 1650 km Su alaby AlakolBastauy Tarbagataj zhotasyndagy Tastau Zhalauly taulary Koordinattary 47 01 55 s e 82 21 02 sh b 47 03194 s e 82 35056 sh b 47 03194 82 35056 G O Ya T Sagasy Alakol Ornalaskan zheri Koktal auylynan tomende Koordinattary 46 24 19 s e 81 50 55 sh b 46 40528 s e 81 84861 sh b 46 40528 81 84861 G O Ya Koordinattar 46 24 19 s e 81 50 55 sh b 46 40528 s e 81 84861 sh b 46 40528 81 84861 G O Ya T OrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Abaj oblysy Үrzhar audanyGeografiyalyk ornyAbaj oblysy Makanshy audany zherimen agady Ұzyndygy 155 km su zhinalatyn alaby 1650 km2 BastauyBastauyn Tarbagataj zhotasyndagy Tastau Zhalauly taularynan alyp Koktal auylynan tomende Alakolge kuyady On zhagynan Kanachka Eginsu sol zhagynan Shoshkaly Қusak ozenderi kosylady GidrologiyasyAngary Қazymbet auylyna dejin taulyk sipatta odan tomende birtindep kenejip sagasynda ajnaladagy ortamen tutasyp ketedi Zhagasy zhogargy boliginde tik zharly biiktigi 5 8 m Қazymbet auyl tusynda taudan shyga үlken ysyryndy konus kalyptastyrady Konus aumagynda arnasy tarmaktalyp Kanachka men Shoshkaly salalary kujgan tustardan bir arnaga kajta togysady Zhajylmasy tarmaktalgan tustarynda kenejip shabyndyk shop osedi Sunyn 40 50 y kar 10 12 y zhanbyr zhәne zher asty sularymen tolygady Zhazgy koktemgi kezenderde tasyp zhaz sonynan kүz bastalganga dejin zhәne kysta sabasyna tүsedi Suynyn mineraldylygy su tasu kezinde 100 300 mg l sabasyna tүsken kezenderde 200 500 mg l Alabynyn taulyk boliginde orman agashtarynyn sirektigi betkejlerinin tik zharlylygy korym tastardyn mol kory noserli zhauyndardyn koptep oryn aluy sel kaupin tugyzady Zhyldyk ortasha su agymy Қyzylzhuldyz auyly tusynda 4 67 m3 s Suy egin suaruga shabyndyktar men zhajylymdardy sulandyruga pajdalanylady Қatynsudan 8 kanal tartylgan Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom Қazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5