Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мақаншы ауданы — Абай облысының оңтүстігінде орналасқан әкімшілік-аумақтық бірлік. Орталығы - Мақаншы ауылы.
| Қазақстан ауданы | |
| Мақаншы ауданы | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Облысы | |
| Аудан орталығы | |
| Ауылдық округтер саны | 11 |
| Ауыл саны | 18 |
| Әкімі | Дәурен Бақытжанұлы Қойгелдин |
| Аудан әкімдігінің мекенжайы | Мақаншы ауылы, Қабанбай көшесі, №6 |
| Тарихы мен географиясы | |
| Құрылған уақыты | |
| Жер аумағы | 11,4 мың км² |
| Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны | 27 467 адам (2021) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды | 18 |
| Мақаншы ауданының әкімдігі | |
|
| |
|
| |
Тарихы
Мақаншы ауданы 1928 жылы Семей округінің құрамында құрылды. Ал 1930 жылы таратылды.
Екінші рет Мақаншы ауданы 1935 жылы 9 қаңтарда Алматы облысының құрамында құрылды.
1939 жылы 14 қазанда Мақаншы ауданы Семей облысы құрамына кірді. 1940 жылдың 15 наурызына қарай оның құрамына Ақшоқы, Бақты, Благодарный, Жарбұлақ, Қаратал, Қарғалы, Киров, Көктал, Мақаншы, Петровский және Подгорный ауылдық кеңестері кірді.
1954 жылы Көктал ауылдық кеңесі Петровскіге, Подгорный Ақшоқы ауылдық кеңесіне қосылды. Қарғалы, Қаратал және Жарбұлақ ауылдық кеңестері таратылды.
1957 жылы Қарабұта кенттік кеңесі құрылды.
1959 жылы Ақшоқы ауылдық кеңесі Бақтымен біріктірілді. Жарбұлақ ауылдық кеңесі құрылды.
1963 жылы 2 қаңтарда Мақаншы ауданы таратылып, оның аумағы Үржар ауданына берілді.
1969 жылы 14 мамырда Мақаншы ауданы қалпына келтірілді. Оның құрамына Үржар ауданының Бақты, Благодарный, Жарбұлақ, Киров, Мақаншы және Петровский ауылдық кеңесі кірді.
1974 жылы Қарабұлақ, 1975 жылы - Ақшоқы, 1983 жылы - Қаратал, 1986 жылы - Көктал ауылдық кеңестері құрылды.
1986 жылы ауданда 11 ауылдық кеңес болған: Ақшоқы, Бақты, Благодарный, Жарбұлақ, Қарабұлақ, Қарабұта, Қаратал, Киров, Көктал, Мақаншы, Петровский.
1991 жылы Петровский ауылдық кеңесі Көктерек болып өзгертілді.
1993 жылы Жарбұлақ ауылдық кеңесі Қабанбай, Киров — Қаратұма болып өзгертілді.
1997 жылы 3 мамырда Семей облысының таратылуына байланысты Мақаншы ауданы Шығыс Қазақстан облысына берілді.
1997 жылы 23 мамырда Мақаншы ауданы таратылып, аумағы Үржар ауданына берілді.
2023 жылғы 28 желтоқсандағы ҚР Президентінің №424 Жарлығымен 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап Мақаншы ауданы Үржар ауданынан бөлініп, төртінші рет қайта құрылды.
Географиялық орны
Батысында Үржар, солтүстігінде Ақсуат аудандарымен, оңтүстігінде Жетісу облысының Алакөл ауданымен, ал шығысында Қытай Халық Республикасымен шектеседі.
Халқы
| 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 |
|---|---|---|---|---|
| 16462 | ▲21462 | ▲38438 | ▲39225 | ▲43141 |
Әкімшілік бөлінісі
18 елді мекен 11 ауылдық округке біріктірілген:
| Әкімшілік бірлік | Орталығы | Елді мекендері | Халқы (2021) |
|---|---|---|---|
| Ақшоқы ауылдық округі | Ақшоқы ауылы | 2 | ▼855 |
| Бақты ауылдық округі | Бақты ауылы | 1 | ▼2068 |
| Келдімұрат ауылдық округі | Келдімұрат ауылы | 2 | ▼1276 |
| Көктал ауылдық округі | Көктал ауылы | 1 | ▼631 |
| Көктерек ауылдық округі | Көктерек ауылы | 3 | ▼1535 |
| Қабанбай ауылдық округі | Қабанбай ауылы | 1 | ▼3929 |
| Қарабұлақ ауылдық округі | Қарабұлақ ауылы | 2 | ▼1534 |
| Қарабұта ауылдық округі | Қарабұта ауылы | 1 | ▼1035 |
| Қаратал ауылдық округі | Қаратал ауылы | 3 | ▼1420 |
| Қаратұма ауылдық округі | Қаратұма ауылы | 1 | ▼1255 |
| Мақаншы ауылдық округі | Мақаншы ауылы | 1 | ▼11929 |
| ЖАЛПЫ САНЫ | — | 18 | ▼27467 |
Ірі елді мекендері
| Атауы | Халқы (2021) |
|---|---|
| Мақаншы | ▼ 11929 |
| Қабанбай | ▼ 3929 |
| Бақты | ▼ 2068 |
| Қарабұлақ | ▼ 1414 |
| Қаратұма | ▼ 1255 |
| Келдімұрат | ▼ 1199 |
| Көктерек | ▼ 1040 |
| Қарабұта | ▼ 1035 |
Әкімдері
- Дәурен Бақытжанұлы Қойгелдин (02.2024 жылдан бастап)
Экономикасы
Аудан арқылы жалпы ұзындығы 187 км республикалық маңызы бар «Бақты-Таскескен» автожолы өтеді. Бұдан бөлек, болашақта маңызы зор «Бақты-Аягөз» теміржол желісі өтетін болады.
Ауданда экономиканың негізгі бағыттары: тау-кен өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы өндірісі және туризм саласын дамыту үшін әлеуеті жоғары.
Бүгінде аудандағы Жалаңашкөл ауылында «Фирма Мадина» ЖШС (көмір өндіру) кәсіпорны жұмыс істейді. Ол 2022 жылы 758,8 млн теңге сомасына немесе жалпы өндіріс көлемінің 31,8% өнім өндірді.
Тағы қараңыз
- Мақаншы ауданының веб-сайты
Дереккөздер
- Қазақ КСР. 1986 жылғы 1 қаңтарға әкімшілік-аумақтық бөлінісі
- Семей облысының әкімшілік-аумақтық құрылымының тарихы туралы анықтамалық. — Семей, 2006.
- Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысының кейбір мәселелері туралы
- Ресей империясы, КСРО халық санақтары
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- МАҚАНШЫ АУДАНЫ ҚАНША АУЫЛДЫҚ ОКРУГТЕН ТҰРАДЫ
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Makanshy audany Abaj oblysynyn ontүstiginde ornalaskan әkimshilik aumaktyk birlik Ortalygy Makanshy auyly Қazakstan audanyMakanshy audanyӘkimshiligiOblysyAbaj oblysyAudan ortalygyMakanshyAuyldyk okrugter sany11Auyl sany18ӘkimiDәuren Bakytzhanuly ҚojgeldinAudan әkimdiginin mekenzhajyMakanshy auyly Қabanbaj koshesi 6Tarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty1 kantar 2024 zhylZher aumagy11 4 myn km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny27 467 adam 2021 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody18Makanshy audanynyn әkimdigiTarihyMakanshy audany 1928 zhyly Semej okruginin kuramynda kuryldy Al 1930 zhyly taratyldy Ekinshi ret Makanshy audany 1935 zhyly 9 kantarda Almaty oblysynyn kuramynda kuryldy 1939 zhyly 14 kazanda Makanshy audany Semej oblysy kuramyna kirdi 1940 zhyldyn 15 nauryzyna karaj onyn kuramyna Akshoky Bakty Blagodarnyj Zharbulak Қaratal Қargaly Kirov Koktal Makanshy Petrovskij zhәne Podgornyj auyldyk kenesteri kirdi 1954 zhyly Koktal auyldyk kenesi Petrovskige Podgornyj Akshoky auyldyk kenesine kosyldy Қargaly Қaratal zhәne Zharbulak auyldyk kenesteri taratyldy 1957 zhyly Қarabuta kenttik kenesi kuryldy 1959 zhyly Akshoky auyldyk kenesi Baktymen biriktirildi Zharbulak auyldyk kenesi kuryldy 1963 zhyly 2 kantarda Makanshy audany taratylyp onyn aumagy Үrzhar audanyna berildi 1969 zhyly 14 mamyrda Makanshy audany kalpyna keltirildi Onyn kuramyna Үrzhar audanynyn Bakty Blagodarnyj Zharbulak Kirov Makanshy zhәne Petrovskij auyldyk kenesi kirdi 1974 zhyly Қarabulak 1975 zhyly Akshoky 1983 zhyly Қaratal 1986 zhyly Koktal auyldyk kenesteri kuryldy 1986 zhyly audanda 11 auyldyk kenes bolgan Akshoky Bakty Blagodarnyj Zharbulak Қarabulak Қarabuta Қaratal Kirov Koktal Makanshy Petrovskij 1991 zhyly Petrovskij auyldyk kenesi Kokterek bolyp ozgertildi 1993 zhyly Zharbulak auyldyk kenesi Қabanbaj Kirov Қaratuma bolyp ozgertildi 1997 zhyly 3 mamyrda Semej oblysynyn taratyluyna bajlanysty Makanshy audany Shygys Қazakstan oblysyna berildi 1997 zhyly 23 mamyrda Makanshy audany taratylyp aumagy Үrzhar audanyna berildi 2023 zhylgy 28 zheltoksandagy ҚR Prezidentinin 424 Zharlygymen 2024 zhyldyn 1 kantarynan bastap Makanshy audany Үrzhar audanynan bolinip tortinshi ret kajta kuryldy Geografiyalyk ornyBatysynda Үrzhar soltүstiginde Aksuat audandarymen ontүstiginde Zhetisu oblysynyn Alakol audanymen al shygysynda Қytaj Halyk Respublikasymen shektesedi Halky1939 1959 1970 1979 1989 16462 21462 38438 39225 43141Әkimshilik bolinisi18 eldi meken 11 auyldyk okrugke biriktirilgen Әkimshilik birlik Ortalygy Eldi mekenderi Halky 2021 Akshoky auyldyk okrugi Akshoky auyly 2 855Bakty auyldyk okrugi Bakty auyly 1 2068Keldimurat auyldyk okrugi Keldimurat auyly 2 1276Koktal auyldyk okrugi Koktal auyly 1 631Kokterek auyldyk okrugi Kokterek auyly 3 1535Қabanbaj auyldyk okrugi Қabanbaj auyly 1 3929Қarabulak auyldyk okrugi Қarabulak auyly 2 1534Қarabuta auyldyk okrugi Қarabuta auyly 1 1035Қaratal auyldyk okrugi Қaratal auyly 3 1420Қaratuma auyldyk okrugi Қaratuma auyly 1 1255Makanshy auyldyk okrugi Makanshy auyly 1 11929ZhALPY SANY 18 27467Iri eldi mekenderiAtauy Halky 2021 Makanshy 11929Қabanbaj 3929Bakty 2068Қarabulak 1414Қaratuma 1255Keldimurat 1199Kokterek 1040Қarabuta 1035ӘkimderiDәuren Bakytzhanuly Қojgeldin 02 2024 zhyldan bastap EkonomikasyAudan arkyly zhalpy uzyndygy 187 km respublikalyk manyzy bar Bakty Taskesken avtozholy otedi Budan bolek bolashakta manyzy zor Bakty Ayagoz temirzhol zhelisi otetin bolady Audanda ekonomikanyn negizgi bagyttary tau ken onerkәsibi auyl sharuashylygy ondirisi zhәne turizm salasyn damytu үshin әleueti zhogary Bүginde audandagy Zhalanashkol auylynda Firma Madina ZhShS komir ondiru kәsiporny zhumys istejdi Ol 2022 zhyly 758 8 mln tenge somasyna nemese zhalpy ondiris koleminin 31 8 onim ondirdi Tagy karanyzMakanshy audanynyn veb sajtyDerekkozderҚazak KSR 1986 zhylgy 1 kantarga әkimshilik aumaktyk bolinisi Semej oblysynyn әkimshilik aumaktyk kurylymynyn tarihy turaly anyktamalyk Semej 2006 Қazakstan Respublikasynyn әkimshilik aumaktyk kurylysynyn kejbir mәseleleri turaly Resej imperiyasy KSRO halyk sanaktary 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary MAҚANShY AUDANY ҚANShA AUYLDYҚ OKRUGTEN TҰRADY