Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ғылыми фантастика (ағылш. scіence fіctіon – ғылыми туынды) — көркем әдебиетте, сондай-ақ кино, кескіндеме, т.б. өнер салаларында қалыптасқан жанр.
Ғылыми-фантастика өнердегі дербес жанр ретінде XX ғасырда қалыптасқанымен, оның қайнар бастаулары ежелгі әпсаналарда, ауыз әдебиетінде жатыр. Оған қиял-ғажайыптық, ертегілік қасиет те тән.
Фантастика (гр. phantasіa —– қиялдау, phantastіke – қиялдау өнері) ұғымының өзі де қиялдану өнеріне байланысты пайда болған. Қазіргі әдебиеттану мен өнертану ғылымында фантастиканың «ертегілік» және «ғылыми» белгілерінің ара-жігі ажыратылмаған. Әдебиетте ғылыми-фантастика – ғылыми поэзия және ғылыми проза болып, екі пішімде қалыптасты.
терминін әдебиеттану саласында алғаш француз поэзиясының теоретигі «Сөз туралы трактат» (1896) еңбегінде қолданды. Ол ғылыми поэзияның белгілері ежелгі дәуір әдебиетінің өкілі «Заттың табиғаты» поэмасында көрініс тапқанын мысалға келтіреді. Поэзиядағы ғылыми фантастика жалпы фантастикалық арнадан бөлекше, философиялық-әлеумметтік бағыттағы мүмкіндігімен ерекшеленеді. Ғылыми фантастика прозаның барлық жанрында (роман, повесть, әңгіме, т.б.) қарқынды дамып, көркем әдебиеттің арналы саласына айналды.
Қазақ ғылыми фантастикасы
Қазіргі қазақ әдебиетіне ғылыми фантастика дербес жанр ретінде XX ғасырдың 70– республика жазушыларының шығармалары арқылы қалыптасты. Зерттеушілер ғылыми фантастика жанрының алғашқы белгілерін ертегілерден («Ер Төстік», «, т.б.), аңыздарын («Қорқыт ата», «, т.б.) таратып, болашақты болжай білген халық қиялының ұшқырлығына тәнті болуда.
Кинода ғылыми фантастика жанры XX ғасырдың басында қалыптаса бастаса, ал бейнелеу өнеріндегі ғылыми-фантастика жанры көбінесе көркем шығармалардың сюжеттері негізінде қалыптасқан.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
 | Бұл — әдебиет туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ғylymi fantastika agylsh science fiction gylymi tuyndy korkem әdebiette sondaj ak kino keskindeme t b oner salalarynda kalyptaskan zhanr marstyktardyn zherge shabuylykiyalyndagy 2000 zhyl Ғylymi fantastika onerdegi derbes zhanr retinde XX gasyrda kalyptaskanymen onyn kajnar bastaulary ezhelgi әpsanalarda auyz әdebietinde zhatyr Ogan kiyal gazhajyptyk ertegilik kasiet te tәn Fantastika gr phantasia kiyaldau phantastike kiyaldau oneri ugymynyn ozi de kiyaldanu onerine bajlanysty pajda bolgan Қazirgi әdebiettanu men onertanu gylymynda fantastikanyn ertegilik zhәne gylymi belgilerinin ara zhigi azhyratylmagan Әdebiette gylymi fantastika gylymi poeziya zhәne gylymi proza bolyp eki pishimde kalyptasty terminin әdebiettanu salasynda algash francuz poeziyasynyn teoretigi Soz turaly traktat 1896 enbeginde koldandy Ol gylymi poeziyanyn belgileri ezhelgi dәuir әdebietinin okili Zattyn tabigaty poemasynda korinis tapkanyn mysalga keltiredi Poeziyadagy gylymi fantastika zhalpy fantastikalyk arnadan bolekshe filosofiyalyk әleummettik bagyttagy mүmkindigimen erekshelenedi Ғylymi fantastika prozanyn barlyk zhanrynda roman povest әngime t b karkyndy damyp korkem әdebiettin arnaly salasyna ajnaldy Қazak gylymi fantastikasyҚazirgi kazak әdebietine gylymi fantastika derbes zhanr retinde XX gasyrdyn 70 respublika zhazushylarynyn shygarmalary arkyly kalyptasty Zertteushiler gylymi fantastika zhanrynyn algashky belgilerin ertegilerden Er Tostik t b anyzdaryn Қorkyt ata t b taratyp bolashakty bolzhaj bilgen halyk kiyalynyn ushkyrlygyna tәnti boluda KinofilmderdeKinoda gylymi fantastika zhanry XX gasyrdyn basynda kalyptasa bastasa al bejneleu onerindegi gylymi fantastika zhanry kobinese korkem shygarmalardyn syuzhetteri negizinde kalyptaskan Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6 Bul әdebiet turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz